Fernandu-di-Noronya
| Fernandu-di-Noronya | |
|---|---|
| port. Fernando de Noronha | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Adaların sayı | 21 |
| Ümumi sahəsi | 26 km² |
| Hündür nöqtəsi | 756 m |
| Əhalisi | 3.108 nəfər (2009-cu il) |
| Yerləşməsi | |
| 3°54′00″ c. e. 32°25′00″ q. u. | |
| Ölkə |
 Braziliya |
| Akvatoriya | |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Fernandu-di-Noronya[1] (port. Fernando de Noronha) — Vulkan məhşəlli adalardan ibarət olan və Braziliyanın əsas hissəsindən 350 km şimal-şərqdə yerləşir. Arxipelaq 21 adadan ibarətdir. İnzibati cəhətdən Pernambuku ştatı ərazisinə daxildir.
Coğrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Arxipelaqın sahəsi 26 km² təşkil edir, bunun 17 km² sahə əsas adanın ərazisini təşkil edir. Ən hündür nöqtəsi 756 metrdir.
Adalar[redaktə | mənbəni redaktə et]
|
|
|
Qayalar[redaktə | mənbəni redaktə et]
|
|
|
Təbiət və iqlimi[redaktə | mənbəni redaktə et]
İqlimi tropikdir: yanvardan avqusta qədər yağış mönsümüdür. Avqustdan yanvara qədər isə quraq iqlim hakimdir. Ada ot, yabanı üzüm, kol və Atlantik meşəsi ilə örtülmüşdür.[2] Heyvanlar aləmi tısbağa, delfin və dəniz quşlarından ibarətdir. Endemik canlıları — Elaenia ridleyana və Vireo gracilirostris.
2001-ci ildə Fernandu-di-Noronya arxipelaqı və Rokas atolu UNESCO Ümumdünya İrsi siyahısına daxildir.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Arxipelaq 1501 və ya 1502-ci ildə portuqal ekspedisiya rəhbəri Qaşpar Lemuş və ya Qonzalo Koelu tərəfindən kəşf edilmişdir. Adalar ekspedisiyanı maliyyələşdirən yahudi Fernandu-di-Noronyanın şərəfinə adlandırılmışdır. 1 iyun 2009-cü ildə Arxipelaqdan 650 km şərqdə Airbus A330–203 sərnişin təyyarəsi qəzaya uğramışdır. Rio-de-Janeyrodan Parisə istiqamətlənən, Air France şirkətinə məxsus təyyarə pis hava səbəbindən qəzaya uğramışdır. Göyərtəsində olan 228 nəfrin hamısı həlak olmuşdur.
Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]
2009-ci ildə arxipelaqın əsas adasında 3 100 nəfər yaşayırdı.[3] Digər adalar insanlar tərəfindən ziyarət edilsə də, daimi yaşayış yoxdur.
Turizm[redaktə | mənbəni redaktə et]
Turistlər arasında arxipelaq dayvinq və serfinq kimi idman növlərinə görə məşhurdur.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Fernando de Noronha - Pimentel lamenta suspensão de cruzeiro - Assembleia Legislativa do Estado de Pernambuco". Alepe.pe.gov.br. 2012-02-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-17.
- ↑ "Atlantik meşələri, Cənubi Amerika" (ingilis). ARKive. 2012-06-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-02-21.
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2017-09-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-09.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Fernandu-di-Noronya Arxivləşdirilib 2010-09-26 at the Wayback Machine
- Arxipelaq haqqında
