Kordilyer-Betika dağları

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Kordilyer-Betika dağları
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü 3.478 m
Yerləşməsi
37° şm. e. 3° q. u.
Ölkə
Kordilyer-Betika dağları xəritədə
Kordilyer-Betika dağları
Kordilyer-Betika dağları
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kordilyer-Betika və ya Əndəlüs dağları (isp. Cordilleras Béticas, Sistemas Béticos) - Cənubi İspaniyada Andalusiya əyalətində dağ sistemi[1][2] [3].

Coğrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aralıq dənizi sahillərindən 600 km uzanaraq Qibraltara və Kadis körfəzindən Valensiya körfəzinə qədər uzanır. Dağ sistemi bir sıra silsilə və massivdən ibarətdir. Ən hündür silsiləsi Sieera-Nevedadır.Bu silsilənin ən hündür hissəsində Mulasen yerləşir. Hündürlüyü 3478 m-dir. Bura ən hündür nöqtəsi İspaniyada, Piriney yarımadasında yerləşir. Kordilyer-Betikanın ikinci ən hündür nöqtəsi Alp dağlarının Avropa hissəsində yerləşir. Bu dağ başlanğıcını İspaniyanın ən böyük çaylarından olan Qvadalkivirdən götürür O burada Andaluz düzənliyinə qədər uzanır[4] [5] [6].

Landşaftları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kordilyer-Betikanın dağ landşaftları yarımadanın əsas isti hissəsindən başlayır. Bu hissəyə İspaniyanın digər hissələrinə nisbətən çox az yağıntı düşür. Yamaclarn baxarlılığından asılı olaraq atmosfer yağıntıları dəyişir. Burada Aralıq dənizi bitkiləri alp vələsi, zeytun, kembri palıdı yayılmışdır. 750 m hündürlüyə qədər bu bitkilər yayılmışdır. 1500 m-ə qədər isə Piriney palıdı yayılmışdır. 1600 m-dən artıq burada vələs yayılmışdır. 2000 m-dən artıq dağ-çəmənləri inkişaf etməyə başlamışdır[7] [8] [9].

Əsas regionları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Kordilyer-Penibetika (isp. Cordillera Penibética) — Andalusiya
  • Surko-İntrabetika (isp. Surco Intrabético) — Andalusiya
  • Kordilyer-Subbetika (isp. Cordillera Subbética) — Andalusiya, Hibraltar, Mursiya, Valensiya
  • Kordilyer-Prebetika (isp. Cordillera Prebética) — Andalusiya, Mursiya, Valensiya

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Испания, Андорра, Португалия // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО «Картография» в 2009 г. ; гл. ред. Г. В. Поздняк. — М. : ПКО «Картография» : Оникс, 2010. — С. 58—59. — ISBN 978-5-85120-295-7 (Картография). — ISBN 978-5-488-02609-4 (Оникс).
  2. Испания, Португалия // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО «Картография» в 1999 г. ; отв. ред.: Т. Г. Новикова, Т. М. Воробьёва. — 3-е изд., стер., отпеч. в 2002 г. с диапоз. 1999 г. — М. : Роскартография, 2002. — С. 72—73. — ISBN 5-85120-055-3.
  3. Поспелов Е. М. Географические названия мира. Топонимический словарь. / отв. ред. Р. А. Агеева. — М.: Русские словари, 1998. — С. 36. — 503 с. — 3000 экз. — ISBN 5-89216-029-7.
  4. Кордильера-Бетика Arxivləşdirilib 2023-07-25 at the Wayback Machine // Словарь географических названий зарубежных стран / отв. ред. А. М. Комков. — 3-е изд., перераб. и доп. — М. : Недра, 1986. — С. 20.
  5. Андалусские горы[ölü keçid] // А — Анкетирование. — М. : Большая российская энциклопедия, 2005. — С. 711. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 1). — ISBN 5-85270-329-X.
  6. "Топокарты Генштаба (издание 1984 г.)". 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-04-02.
  7. Географический энциклопедический словарь: географические названия / Под ред. А. Ф. Трёшникова. — 2-е изд., доп. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 30. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.
  8. Гвоздецкий Н. А., Голубчиков Ю.А. Горы. — М.: Мысль, 1987. — С. 236. — 400 с. — (Природа мира). — 50 000 экз.
  9. "БСЭ (2-е издание)". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-04-02.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Э. П. Романова. «Современные ландшафты Европы». Москва, 1997 г.