Olimpiya andı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin

Olimpiya andıOlimpiya oyunlarının açılış mərasimində hər bir olimpiyada iştirakçısını və Olimpiya dərəcəli hakimləri və ya digər səlahiyyətli şəxsin nümayəndəsini təmsil edən bir idmançı və ya hakim tərəfindən təntənəli surətdə verilən vəddir. Olimpiya andı, həmçinin Olimpiya oyunlarının ən mühüm atributlarından biridir və bu idman tədbirində birliyin ideyasını ifadə edir.

İdmançıların Olimpiya andının mətni :

Bütün idmançıların adından mən söz verirəm ki, komandamızın şərəfi və idmanın zəfəri üçün əsl idman ruhunda narkotiksiz və dopinqsiz idman üçün onları nizamlayan qaydalara riayət və hörmət edərək, Olimpiya oyunlarında iştirak edəcəyik.[1]

Hakimlərin Olimpiya andının mətni:

Bütün hakimlərin və rəsmi şəxslərin adından mən söz verirəm ki, əsl idman ruhunda onları nizamlayan qaydalara riayət və hörmət edərək, tam qərəzsizliklə bu Olimpiya oyunlarında öz vəzifəmizi yerinə yetirəcəyik.[1]

2010-cu il Gənclərin Yay Olimpiya oyunlarından bəri təşkilatçı ölkənin məşqçiləri tərəfindən Olimpiya andı deyilir. Mətni:

Bütün məşqçilər və idmançıları müşaiət edən nümayəndə heyətinin digər üzvləri adından mən söz verirəm ki, Olimpiya hərəkatının fundamental prinsiplərinə uyğun olaraq, ədalətli oyun qaydalarına tam riayət olunmasını və əsl idman ruhunun təmin edilməsini özümüz təşkil edəcəyik.[2]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Olimpiya andının vacibliyi , artıq 1906-cı ildə Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin prezidenti və təsisçisi Pyer de Kuberten tərəfindən bəyan edilib.[1] Bu oyunlar zamanı ədaləti bərpa etmək üçün nəzərdə tutulmuşdu.[1]

Olimpiya andı ilk dəfə 1920-ci il Antverpen Yay Olimpiya Oyunlarında qılıncoynatmasu polosu idmançısı Viktor Boin tərəfindən edilib.[3] Viktor Boinin 1920-ci ildəki andı: Biz and içirik. Biz idmanın zəfəri və ölkəmizin şərəfi üçün Olimpiya oyunlarında iştirak edəcəyik.[1]

1961-ci ildə, Olimpiya oyunlarında millətçiliyin aradan qaldırılması məqsədi ilə, and içmək sözü vəd verməkölkəmizin şərəfi birləşməsi isə komandamızın şərəfi birləşməsi ilə əvəz edildi.[1] Andın bir hissəsində olan dopinq sözü isə 2000-ci il Yay Olimpiya Oyunlarında əlavə olunub.

Andı söyləyən idmançılar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Olimpiya andının oyunların açılış mərasimində deyilməsi ənənəsi 1920-ci ildən bəri hər Yay və Qış Olimpiya oyunları zamanı təşkil olunur.[4]

Yay Olimpiya Oyunlarında[redaktə | mənbəni redaktə et]

İl İdmançı İdman növü Dil
1920 Belçika Viktor Boin Qılıncoynatma, Su polosu
1924 Fransa Jorj Andre Yüngül atletika Fransız
1928 Niderland Harri Denis Futbol
1932 ABŞ Corc Kalnan Qılıncoynatma İngilis
1936 Almaniya Rudolf İsmayr Yüngül atletika
1948 Böyük Britaniya Donald Finlay Yüngül atletika İngilis
1952 Finlandiya Heyki Savolainen İdman gimnastikası
1956 Avstraliya Con Lendi
İsveç Anri Saint Cyr
Yüngül atletika
Atçılıq idmanı
İngilis/İsveç
1960 İtaliya Adolfo Konsolini Yüngül atletika
1964 Yaponiya Takaşi Ono İdman gimnastikası Yapon
1968 Meksika Pablo Qarrido Yüngül atletika İspan
1972 Almaniya Heidi Şüller Yüngül atletika Alman
1976 Kanada Pyer Sen-Jak Ağır atletika Fransız/ İngilis
1980 Rusiya Nikolay Andrianov İdman gimnastikası Rus
1984 ABŞ Edvin Moses Yüngül atletika İngilis
1988 Cənubi Koreya Xo Çe
Cənubi Koreya Şon Mi-Pa
Basketbol
Həndbol
Koreya
1992 İspaniya Luis Doreste Blanko Yelkənli qayıqsürmə İspan/Katalan
1996 ABŞ Tereza Edvards Basketbol İngilis
2000 Avstraliya Reçelle Hoksa Otüstü hokkey İngilis
2004 Yunanıstan Zoya Dimosxaki Üzgüçülük Yunan
2008 Çin Çjan İnin Stolüstü tennis Çin
2012 Böyük Britaniya Sara Stivenson Taekvondo İngilis

Qış Olimpiya Oyunlarında[redaktə | mənbəni redaktə et]

İl İdmançı İdman növü Dil
1924 Fransa Kamille Mandrion Dağ xizəyi
1928 İsveçrə Hans Eidenbenz Dağ xizəyi
1932 ABŞ Cek Şi Konkisürmə
1936 Almaniya Vilhelm Boqner İkinövlü xizəksürmə
1948 İsveçrə Bibi Torriani Buzüstü hokkey
1952 Norveç Torborn Falkanqer Tramplindən tullanma
1956 İtaliya Culiana Minuzzo Dağ xizəyi
1960 ABŞ Kerol Heiss Fiqurlu konkisürmə
1964 Avstriya Paul Aste Bobsley Alman
1968 Fransa Leo Lakrua Dağ xizəyi Fransız
1972 Yaponiya Suzuki Keiti Konkisürmə Yapon
1976 Avstriya Verner Delle Kart Bobsley Alman
1980 ABŞ Erik Hayden Konkisürmə İngilis
1984 Yuqoslaviya Boyan Kriaj Dağ xizəyi Serb-xorvat
1988 Kanada Pyer Harvi Xizəksürmə yarışı İngilis
1992 Fransa Surya Bonali Fiqurlu konkisürmə Fransız
1994 Norveç Veqard Ulvanq Xizəksürmə yarışı İngilis/Norveç
1998 Yaponiya Kenci Oqivara İkinövlü xizəksürmə Yapon
2002 ABŞ Cimmi Şi Skeleton İngilis
2006 İtaliya Corco Roqq Dağ xizəyi İtalyan
2010 Kanada Hayley Vikenxaizer Buzüstü hokkey İngilis/Fransız
2014 Rusiya Ruslan Zaxarov Şort-trek Rus

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 "THE OLYMPIC OATH - A BRIEF HISTORY by Karel Wendl" (PDF). 2014-01-07 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 iyun, 2014.
  2. "Factsheet: Opening Ceremony of the Games of the Olympiad" (PDF). 2012-08-07 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 25 iyun, 2014. 9. THE TAKING OF THE OLYMPIC OATH BY A COACH.
  3. "The Olympic Oath". 2021-09-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 iyun, 2014.
  4. "FACTSHEET OPENING CEREMONY OF THE GAMES OF THE OLYMPIAD" (PDF). 2012-08-07 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 26 iyun, 2014.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]