37°37′ şm. e. 48°32′ ş. u.

Xalxal şəhristanı

Vikipediya, azad ensiklopediya

Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin

Xalxal şəhristanı

37°37′ şm. e. 48°32′ ş. u.
Ölkə	İran
Əhalisi
Əhalisi	86.731 nəf. (2016)^[1]
Xəritəni göstər/gizlə Xalxal şəhristanı
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Xalxal şəhristanının Ərdəbil ostanındakı yerləşimi

Xalxal şəhristanı — İranda, Cənubi Azərbaycanın Ərdəbil ostanında bölgə.

Xalxal Tehrandan şimali-qərbdə 549 km-liyində yerləşir. Xalxalın şərq rayonlarının iqlimi soyuq, şimal və cənub rayonlarının iqlimi isə sabitdir.

Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Keçmişdə Xalxal şəhristanının inzibati bölgüsü Xanəndəbil (mərkəzi Xalxal/Hirov/Hirovabad şəhəri), Səncabad (mərkəzi Givi şəhəri), Xuruş Rüstəm (mərkəzi Həşcin şəhəri), Şahrud (mərkəzi Külür şəhəri) və Kağızkünan (mərkəzi Ağkənd şəhəri) bəxşlərindən ibarət idi.

Hazırda isə keçmiş Xanəndəbil və Səncabad şəhristanları ləğv olunaraq, onların toplam ərazisinin əksəriyyətində yeni Mərkəzi bəxşi (mərkəzi Xalxal/Hirov/Hirovabad şəhəri) yaradıldı, qalan hissəsindən isə ayrıca Kövsər şəhristanı (mərkəzi Givi şəhəri) quruldu. Həmçinin Kağızkünan bəxşinin ərazisi (mərkəzi Ağkənd şəhəri ilə) Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanına birləşdirildi. Xuruşrüstəm və Şahrud bəxşləri isə dəyişilmədən Xalxal şəhristanının tərkibindədirlər.

Etnik tərkibi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şəhristan əhalisi əsasən Azərbaycan türklərindən, az sayda Tatlar və Kurmanclardan ibarətdir.^[2]^[3] ibarətdir.

Tatlar əsasən Xalxal şəhristanının, Şahrud bəxşində qismən isə Xuruş Rüstəm bəxşində yaşayırlar.^[4]^[5]

Dini tərkibi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bölgə əhalisinin 90%-i İslamın şiə-cəfəri; 10%-i isə sünni-şafi məzhəbinə etiqad edirlər.^[6] Sünnilər bölgənin Gavan, Qusun, Şəmsabad, Diz, Dayıkəndi, Məzrəə və Keçəl kəndlərinin əhalisinin hamısını və Kəzə kəndinin əhalisinin əksəriyyətini təşkil edir.^[7]

Xalxal şəhristanının inzibati bölgüsü[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mərkəzi bəxşi
İnzibati mərkəzi: Xalxal (Hirov / Hirovabad)
- DEHİSTANLARI:
  - Xanəndəbil-i Qərbi dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Ağbulaq, Ərsun, Asmarud, Beyraq (Bayraq (?)), Bürgəhim, Gərmxana, Gəzəz, Güllücə, Kəhran, Kolu, Lamədəşt, Mahmudabad, Niyaxürrəm, Piruc, Qızıldərə, Şeyxcanlı, Suran, Susahab, Tərəzuc, Tərk, Tərzənəq, Varisabad, Yellicə, Yüznab
  - Xanəndəbil-i Şərqi dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Əlhəşim-i Ülya, Əlhəşim-i Süfla, Əliabad, Ənəviz, Əndəbil, Bəfrəcird, Bəlil, Davudxani, Gavdol, Güransərab, İlvanəq, Xəmis / Xəms, Xanəgah-i Bəfrəcird, Xanəgah-i Sadat, Xucin, Macarə, Məzəcin, Qaraağac, Səncəbədlə, Təhristan, Tulaş / Tolaşt / Tulman, Zərdüştabad / Fəcrabad / Ab-i Zəri, Zəviyə-i Sadat
  - Səncabad-i Şərqi dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Ağbulaq, Çələmbər, Dəllər, Qafurabad, Hacıabad, Kələr, Kalistan-i Ülya, Kalistan-i Süfla, Xudaquluqışlaq, Lonbar, Milağardan, Mustafalı, Muristan, Nəvəşanəq, Üçgəz-i Ülya, Üçgəz-i Süfla
Xoreşrüstəm (Xuruşrüstəm) bəxşi
İnzibati mərkəzi: Həşcin
- DEHİSTANLARI:
  - Xoreşrüstəm-i Cənubi / Xuruşrüstəm-i Cənubi dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Ahu, Ağsu, Bərəndəq, Çinarlıq, Qiyasabad, Güllücə, Cəfərabad, Kərnəq, Nimahil, Nisaz, Pişgaman, Qışlaq-i Bərəndəq, Səfidab, Sicahrud (Sıcaqrud (?)), Tuyistan, Viyu / Viv, Zəviyə-i Cəfərabad
  - Xoreşrüstəm-i Şimali / Xuruşrüstəm-i Şimali dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Ərdəbilək, Bilədeh, Çinar, Damdol, Dayıkəndi, Diz, Gavan, Gəlgəlab, Heşi, Kabudçu, Kəhlik, Kacal, Kəmər, Kəmərdərə, Kərgəzli, Kazac, Xatpərəst, Xoşnamə, Kivi, Mənəmin, Məzrayə, Mirəcin, Novdeh (Nüvədi / Nüğədi), Qaratikan, Qusacin, Saqqızçı, Şəmsabad, Vanan, Zəndərəq, Zəviyə-i Kivi
Şahrud bəxşi
İnzibati mərkəzi: Külür
- DEHİSTANLARI:
  - Pələngə dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Əzizabad, Fərəcabad, Kərin, Lərd, Miyanrudan, Til
  - Şahrud dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Əsbu, Əskistan, Dirov, Deyləmabad
  - Şal dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Əhmədabad, Əliabad, Əndərəq, Çamlıgəbin, Dəştəndar, Diz, Gəndomabad, Gilavan, Cəlalabad, Köhül, Köhüldəşt, Xanəgah-i Gilavan, Məculan, Ülkəş, Qışlaq-i Diz, Qışlaq-i Gilvan, Rüknabad, Şal, Şeyxəlilər, Sövmayə-i Rudbar (Sumay-i Rudbar), Təharumdəşt, Təzəkəndgəndomabad, Təzəkənd-i Galvazan

Şəhərin və rayonun səyahət yerləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xalxal şəhərinin panoraması

İsti bulaq suları və isti mineral bulaqlar
Mərkəzi bəxşinin Xanəndəbil-i Şərqi dehistanında yerləşən Xəmis / Xəms kəndində İmamzadə Mirzaman və Seyid İbrahim məzarları
Mərkəzi bəxşinin Xanəndəbil-i Şərqi dehistanında yerləşən Xəmis / Xəms kəndində Jami və Nur məscidləri
Danual müqəddəs yeri
Yandım Abad kəndində tarixi mağara
Mərkəzi bəxşinin Xanəndəbil-i Qərbi dehistanında yerləşən Gərmxana kəndində mağara

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

↑ نتایج سرشماری جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395.
↑ "Xalxalım". 2023-11-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-22.
↑ Takestani Arxivləşdirilib 2012-09-27 at the Wayback Machine Classification : Indo-European, Indo-Iranian, Iranian, Western, Northwestern, Talysh
↑ "Shahrudi". 2012-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-08-20.
↑ "Kajali". 2012-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-08-20.
↑ "İslam ansiklopedisi". 2021-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-22.
↑ "Xalxal şəhristanının icra hakimiyyəti". 2021-08-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-22.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ərdəbil Ostanının Rəsmi Saytı Arxivləşdirilib 2012-09-07 at the Wayback Machine — Farsca
Xalxal Rəsmi Saytı Arxivləşdirilib 2009-03-01 at the Wayback Machine — Farsca
Xalxal Bələdiyə Saytı ^{[ölü keçid]} — Farsca
Xalxal Azad Universiteti — Farsca

Ərdəbil ostanı
Mərkəz	Ərdəbil
Şəhristanlar	Biləsuvar • Ərdəbil • Germi • Kövsər • Meşkinşəhr (Xiyov) • Nəmin • Nir • Parsabad (Qoçkəndi) • Səreyn (Sarıqaya) • Xalxal • Üngüd
Şəhərlər	Abibəyli • Aslandüz / Aslandüztəpə • Biləsuvar • Cəfərabad (Hacıcəfərkəndi) • Ənbəran • Ərdəbil • Fəxrabad • Germi / Muğan • Givi • Həşcin • Hir • Xalxal (Hirov / Hirovabad) • Külür • Küreym • Lahrud (Ları) • Meşkinşəhr (Xiyov) • Muradlı • Nəmin • Nir / Neyriz • Parsabad (Qoçkəndi) • Rəzey • Səreyn (Sarıqaya) • Təzəkənd • Təzəkənd-i Üngüt / Təzəkənd
İran ostanları • Qeyd: Bəzi şəhərlərin adlarının altından xətt çəkilməsi onların müvafiq olduqları şəhristanın inzibati mərkəzi olmalarını əks edir; adı qalın yazılan şəhər isə bütün ostanın inzibati mərkəzidir

Xalxal şəhristanı
Bəxşlər	Xalxal mərkəzi bəxşi • Xuruş Rüstəm bəxşi • Şahrud bəxşi
Şəhərlər	Xalxal • Külür • Heşəcin
Kəndlər	Ağbulaq • Ağbulaq • Ağsu • Ahu • Beyrək • Bəfrəcird • Bərəndəq • Xalxal • Cəlalabad • Çamlıgəbin • Çələmbər • Çinar • Çinarlıq • Damdol • Dayıkəndi • Deyləmabad • Dəllər • Dəştəndar • Dirov • Diz • Diz • Əhmədabad • Əlhəşim-i Ülya • Əliabad • Əliabad • Əndəbil • Ənəviz • Ərdəbilək • Ərsun • Əsbu • Əskistan • Əsmərud • Əzizabad • Fərəcabad • Gavan • Gavdol • Gəlgəlab • Gəndomabad • Gərmxanə • Gəzəz • Gilavan • Güllücə • Güllücə • Güransərab • Hacıabad • Heşi • Xanəgah-i Bəfrəcird • Xanəgah-i Gilavan • Xanəgah-i Sadat • Xatpərəst • Xəmis • Xoşnamə • Xucin • Xudaquluqışlaq • İlvanəq • Kabudçu • Kalistan-i Süfla • Kalistan-i Ülya • Kazac • Keçəl • Kəhran • Kələr • Kəmər • Kərgəzli • Kərin • Kərnəq • Kivi • Kolu • Köhül • Köhüldəşt • Qafurabad • Qaratikan • Qışlaq-i Diz • Qışlaq-i Gilvan • Qızıldərə • Qusacin • Lamədəşt • Lərd • Lonbar • Macarə • Mahmudabad • Məculan • Mənəmin • Məzəcin • Məzrayə • Milağardan • Mirəcin • Miyanrudan • Muristan • Mustafalı • Nəvəşanəq • Nimahil • Nisaz • Niyaxürrəm • Nüvədi • Piruc • Pişgaman • Saqqızçı • Səfidab • Sicahrud • Sövmayə-i Rudbar • Suran • Susahab • Şal • Şeyxəlilər • Şəmsabad • Təharumdəşt • Tərəzuc • Tərk • Tərzənəq • Təzəkənd-i Galvazan • Təzəkəndgəndomabad • Til • Tulaş • Tuyistan • Üçgəz-i Süfla • Üçgəz-i Ülya • Ülkəş • Vanan • Varisabad • Viyu • Yellicə • Yüznab • Zeyvə • Zərdüştabad • Zəviyə-i Cəfərabad • Zəviyə-i Kivi
Ərdəbil ostanı

Cənubi Azərbaycan ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Xalxal_şəhristanı&oldid=7449581"

Gizli kateqoriyalar: