Peşə: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Təkrarlanan məqalə|Ən qəribə peşələr}} |
|||
'''Peşə''' - insanın fiziki və mənəvi qüvvəsinin tətbiq sahəsi olub, xüsusi hazırlıq və iş təcrübəsi nəticəsində nəzəri biliklərə və təcrübi vərdişlərə yiyələnmiş insanın əmək fəaliyyətidir. |
'''Peşə''' - insanın fiziki və mənəvi qüvvəsinin tətbiq sahəsi olub, xüsusi hazırlıq və iş təcrübəsi nəticəsində nəzəri biliklərə və təcrübi vərdişlərə yiyələnmiş insanın əmək fəaliyyətidir. |
||
10:39, 11 avqust 2011 tarixindəki versiya
Peşə - insanın fiziki və mənəvi qüvvəsinin tətbiq sahəsi olub, xüsusi hazırlıq və iş təcrübəsi nəticəsində nəzəri biliklərə və təcrübi vərdişlərə yiyələnmiş insanın əmək fəaliyyətidir.
Əməyin ilk bölgüsü müəyyən insan qruplarının və ya fərdin heyvandarlıqla və əkinçiliklə məşğul olması ilə başlandı. Qrupların və ya fərdlərin birinin heyvandarlıq, digərlərinin isə əkinçilik məhsullarına ehtiyacı yarandı. Beləliklə əmək məhsullarının mübadiləsi prosesi başlandı. Müxtəlif məhsulların mübadiləsi tədricən mürəkkəb xarakter aldıqca, yeni peşələrə, yəni tacirlərə ehtiyac yarandı. Bu peşə sahibləri əmək məhsullarının mübadiləsi ilə məşğul olmağa başladılar. Cəmiyyətin sonrakı inkişafı nəticəsində müxtəlif sənətlər və sənətkarlar, ovçular, dəmirçilər, daşyonanlar, xarratlar, dərzilər və sairə meydana cıxdı və bu da əmək bölgüsündə növbəti mühüm mərhələ oldu.
Peşə və ixtisaslar, onların seçimi
Hər hansı bir peşə (ixtisas) müəyyən qabiliyyət tələb edir, peşələrin (ixtisasların) hamısı üçün isə zəruri olan qabiliyyətlərin, məsələn, yaradıcılıq qabiliyyətinin olması vacibdir. Müəyyən peşəni və ya ixtisası öyrənmək və bu sahədə uğurla çalışmaq üçün insan peşənin şəxsiyyət qarşısında qoyduğu tələblərə uyğun olmalıdır və peşə (ixtisas) seçən şəxslərdən konkretlik, dəqiqlik, icra intizamı, səliqəlik tələb olunur. Bu keyfiyyətlər bəzən bir çox sahələrdə böyük əhəmiyyət kəsb etmir, lakin texnika ilə işləyən şəxslər üçün həyati əhəmiyyətə malikdir. Bu sahədə yaradıcılıq, ixtiraçılıq, texniki fantaziya yeni əmək məhsulları və ya yeni iş üsulları formalaşdıra bilər.
İstənilən işdə müvəffəqiyyət ümumi və xüsusi qabiliyyətlərin qarşılıqlı sintezi zamanı mümkündür. İnsan qabiliyyətləri anadangəlmə, fitri olmur, sadəcə bu qabiliyyətlərin müəyyən rüşeymləri olur. Fizioloji xüsusiyyətlər (bu xüsusiyyətlər də müxtəlif olur) qabiliyyətin inkişafı üçün ilkin, təbii özül rolunu oynayır. Hər bir şəxs məşğul olduğu fəaliyyət sahəsinin konkret tələblərindən asılı olaraq, fizioloji xüsusiyyətlər əsasında qabiliyyətini inkişaf etdirə bilər. Müəyyən fəaliyyət sahəsində qabiliyyət təzahür və inkişaf edir, formalaşır. Belə ki, çayın sahilində dayanmaqla üzməyi öyrənmək olmaz. Həyatda qabiliyyətsiz insan yoxdur, hər bir insan müəyyən bir qabiliyyətə malikdir. Lakin nəzərə almaq lazımdırdır ki, bəzi peşə və ya ixtisasın özü, sağlamlıq və sairə baxımından insan üçün yarasız da ola bilər.
Hər bir şəxsin, xüsusilə gənclərin peşə və ya ixtisas seçimində diqqətli olmaları, şəxsi keyfiyyətlərini, qabiliyyətlərini, fizioloji xüsusiyyətlərini araşdırmaqla seçim aparmaları məsləhətdir ki, gələcəkdə peşmançılıq hissi keçirməsinlər.
Qəribə peşələr
Ən qəribə peşələr - əmək bazarında tələb olunan, ancaq qəribəliyi ilə seçilən peşələr. 2011-ci il üçün TCH.ua internet saytı ən qəribə peşələrə aşağıdakıları aid edib:
Qolf topu yığan - Qolf meydançalarında oyundan sonra meydança ətrafından topları yığmaqla məşğul olur.
Qolf klyuşkasını parıldadan — Ciddi qolf klubları mütləq belə mütəxəssis saxlayırlar. Onlar VİP müştərilər üçün klyuşkaları xüsusi yağla silirlər ki, klyuşka qolf topuna yaxşı yapışsın.
İnək pedükürçüsü ustası - Belə hesab edilir ki, inəklərin dərnqlarının pis vəziyyəti onun süd və bala verməsinə pis təsir edir. Buna görə də Avropanın və Amerikanın elit fermalarında bu iş üçün xüsusi usta briqadaları saxlayırlar.
Mebel sınaqçıları - Bu tip işçiləri iri dizayner və mebel şirkətləri dəvət edirlər. Onlar stul, kreslo və divanları oturmaqla və hoppanaraq uzanmaqla yoxlayırlar.
Balıncları səliqəyə salanlar - bahalı mebel mağazalarında bu iş üçün xüsusi işçilər saxlayırlar. Onlar gün ərzində salondakı balınc və [[]]örtükləri səliqəyə salırlar.
Pinqvin qaldıranlar - Qütblərdə yaşayan [[]]pinqvinlər mütləq başlarını qaldıraraq göydə uçan holikpterlərə baxırlar. Onların boynu qısa, bədənləri isə çevik olmadığından onlar arxası üstə yıxılırlar.
Onlar müstəqil şəkildə qalxa bilmədiyindən məhv ola bilərlər. Buna görə də qütb stansiyalarında onları qalxızan xüsusi işçilər saxlayırlar.
Qoltuq altı iyləyənlər - Dezodorant və antipersperant istehsal edən firmalarda çalışırlar. Onlar yeni məhsulu təctübə keçirilən insanın qoltuğunun altına sürtür və gün ərzində onun təsirini öyrənmək üçün vaxraşırı iyləyirlər.
Yumutra seperatorları - Bu işçilər xüsusi cihazların köməyi ilə konditer məmulatları hazırlanmamışdan əvvəl [[]]yumurta sarısını ağından ayırırlar.
Yumutra iyləyənlər - Bu sənət sahibləri elit restoran və konditer sexlərində tələb olunur. Vəzifələri xarab olmuş yumurtaların yeməyə düşməsinə imkan verməməkdir.
Cücənin cinsini təyin edənlər - Cücə yumurtadan çıxan kimi onun cinsini təyin edirlər. hesab edilir ki, bununla da onlara qulluğu və düzgün qidanı təçkil etmək olur.
Oyun kartları üzrə ekspert - Las-Veqas və Monte-Karlo kazinolarında kubikləri düzgün qurmaq təlb edilir. Hesab edilir ki, düz durmayan kubiklər olarsa bu müştəri aldatmaq cəhdidir.
Kirayə qohumlar üzrə mütəxəssis - Cində kirayə qohumlar üzrə rəsmi xidmət 2010-cu ildə yaranıb. Bu xidmət toy, ad günü və digər şənliyində çox sayda qohum olduğunu göstərmək istəyn insanlara kirayə "qohum" təşkil edir. Xidmət çox populyardır.
Tualetlər üzrə gid - Yaponiyada dövlət qulluqçusu sayılır. Vəzifəsi böyük şəhərlərdə insanlara sanitar qovşaq tapmaqda kömək etməkdir. Gidin xidməti 4 sentdir.
Növbədə durmaq - Böyük Britaniyada növbədə kimnsə yerinə durmaq üçün iççi verən xüsusi firma rəsmi qeydiyyatdan keçib. Firma işçiləri sifarişlə son ana qədər istənilən növbədə durmağı boyunlarına götürürlər. İşçinin bir saatlıq əmək haqqı 40 dollardır.