Qanun: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 14: Sətir 14:


*'''Məcəllə''' ictimai münasibətlərin müəyyən sahəsini tənzimləyən vahid sistemləşdirilmiş qanunvericilik aktıdır. Məcəllələşdirmə ictimai münasibətlərin müəyyən sahəsini tənzimləyən qanunların sistemləşdirilməsi formasıdır. Məcəllələrin hüquqi qüvvəsi adi qanunlardan üstündür. Belə ki, əgər adi qanun norması ilə məcəllənin norması arasında ziddiyət (kolliziya) yaranarsa, bu halda məcəllədə təsbit edilmiş normaya üstünlük verilir.
*'''Məcəllə''' ictimai münasibətlərin müəyyən sahəsini tənzimləyən vahid sistemləşdirilmiş qanunvericilik aktıdır. Məcəllələşdirmə ictimai münasibətlərin müəyyən sahəsini tənzimləyən qanunların sistemləşdirilməsi formasıdır. Məcəllələrin hüquqi qüvvəsi adi qanunlardan üstündür. Belə ki, əgər adi qanun norması ilə məcəllənin norması arasında ziddiyət (kolliziya) yaranarsa, bu halda məcəllədə təsbit edilmiş normaya üstünlük verilir.

== Qəribə qanunlar ==

Dünyanın müxtəlif yerlərində müxtəlif qanunlar var. Ancaq onlardan bəziləri olduqca qəribədir. Dünyanın müxtəlif bölgələrinin siyasət adamlarının yazdıqları özünəməxsus bəzi qayda-qanunlar insanı təəccübləndirməklə yanaşı, həm də güldürür. Belə qaydalarla tanışlıq hər kəs üçün maraqlıdır. Məsələn, [[ABŞ]]-ın [[Hollivud]] şəhərində xüsüsi qərarla şəhərin küçələri ilə 2000-dən artıq qoyun sürüsünün otarılması qadağan edilir. Yəni 1999 qoyunla küçəyə çıxmaq olarmı? Bu qanun pozuntusu sayılmırmı?

Araşdırmalar nəticəsində belə bir qənaətə gəlmək olar ki, bu qanunların əksəriyyəti [[ABŞ]]-dadır. Buna belə səbəb gətirilir ki, o vaxtlar Amerikada hər kəsin (qaradərililərdən, Amerikanın yerli əhalisi hindulardan və qullardan başqa) sonsuz azadlıqları var idi. Və orada qanunlar mövcud vəziyyətə görə qəbul olunurdu. Rəvayətlərə görə, ABŞ-ın Alabama ştatında bazar günü iki nəfər domino oynayarkən dalaşır və bu dava nəticəsində biri digərini qətlə yetirir. Bundan sonra həmin ştatda bazar günləri domino oynamaq qadağan edilir. Ümumiyyətlə bu ştatda bir çox qəribə qadağalar var. Burada kilsədə süni bığ taxıb gülməli hərəkətlər etmək qadağandır. Qatar relslərinə duz tökmək ölüm ilə cəzalandırıla bilər. Bundan başqa, burada şalvarın arxa cibində dondurma saxlamaq olmaz.

=== {{ABŞ-bayraq}} ABŞ ===

*Böcəklər də daxil olmaqla heç bir canlının öldürülməsinə icazə verilməyən ABŞ-ın Arkanzas ştatında ərin arvadı ayda bir dəfə döyməsinə normal baxılır. Bu bölgədə həyat yoldaşını ayda bir dəfədən artıq döymək isə qadağandır.
*Kaliforniyanın Sakit okean sahillərində kəpənəklərin narahat edilməsinə icazə verilmir.
*ABŞ-ın Ohayo ştatında polislər itləri xəbərdarlıq etmək məqsədilə dişləyə bilərlər.
*Pensilvaniyada hamamda mahnı oxumaq və qapısı açıq olan soyuducunun qarşısında yatmaq, Oklohomada ayaqqabı ilə yatmaq, Nyu-Cersidə şorbanı səsli içmək qəti qadağandır.
*İndianada vətəndaşların kiminsə dalınca danışmasına, bərbərlərin uşaqların qulağını kəsməsinə icazə verilmir.
*İndiana ştatında meymunların siqaret çəkməsi və teatra getməmişdən 4 saat əvvəl sarımsaq yemək qadağandır.
*Alyaska ştatında da maraqlı qadağalar var. Bu ştatda Təyyarədən maralların şəklini çəkmək olmaz. Bir maralı hərəkətdə olan bir təyyarədən aşağı atmaq qadağandır. Marala spirtli içki verməyin cəzası həbsdir.
*Atlantada zürafəni telefon köşkünə bağlamaq qanun tərəfindən qadağan edilir.
*Kaliforniyada parkda hovuzda velosiped sürmək qadağandır.
*Floridanın Pensakolada şəhərində yerli sakin əgər cibində on dollardan az pul varsa, qaxılıb evdə oturmalıdır - şəhərə çıxa bilməz.
*Kaliforniyada hamam vannasında portağal yemək qadağandır.
*ABŞ-ın Georgia ştatının Quitman şəhərində toyuqların küçəni keçməsi qadağandır.
*Arkanzas ştatının Littl Rok şəhərində sürücülərə sərinləşdirici içkilər və buterbrod satılan ərazilərdə siqnal vermək qadağandır.
*Floridada subay qadınların bazar günü paraşüt ilə tullanması həbslə cəzalandırıla bilər.
*Oklohomada qamburger yeyərək arxaya addımlamaq qadağandır.
*Arizonada eşşəklərin hamam vannasında yuxuya getməsi qadağandır.
*Konnektikut ştatının Hartford şəhərində əllərinin üstündə küçəni keçmək qadağandır.
*Arizona ştatında dəvə ovu rəsmən qadağan edilib (nəzərə alsaq ki, burada dəvə əslən yoxdur).
*Kaliforniya ştatının San Fransisko şəhərində Market küçəsində fillərə gəzmək qadağandır.

=== {{Kanada-bayraq}} Kanada ===

*Kanadada yağış yağanda çəmənlikləri sulamaq olmaz.
*Kanadanın Kanata bölgəsində qapı və pəncərələr mütləq çəhrayı boya ilə boyanmalıdır.
*Kanadanın Oşava ştatında ağaca çıxmaq, Ottava şəhərinin Bank Strit küçəsində dondurma yemək, Toronto şəhərinin Yonq küçəsində isə bazar günləri ölü atları sürüyərək aparmaq qadağandır.

=== {{İsveçrə-bayraq}} İsveçrə ===

*Bazar günləri İsveçrədə camaşır asmaq, Şotlandiyada isə balıq tutmaq qadağandır.

=== {{Sinqapur-bayraq}} Sinqapur ===

*Sinqapurda metroda saqqız çeynəyən həbs olunur.

=== {{Danimarka-bayraq}} Danimarka ===

*Danimarkada avtomobilinin qarşısına at arabası çıxan şəxs maşınını kənara çəkmək məcburiyyətindədir.
*Danimarkada məhbusların həbsxanadan qaçmaq hüquqları var. Ələ keçdikdə isə onları heç bir cəza gözləmir. Məntiq də bundan ibarətdir ki, əgər kimsə həbsxanadan qacırsa, deməli, fərəsətli adamdır. Ona cəza tətbiq etmək ədalətsizlik olar. Kanadada Toronto əyalətində isə Yong küçəsində ölü atları bazar günü sürümək qadağandır.

=== {{Avstraliya-bayraq}} Avstraliya ===

*Avstraliyanın Viktorio ştatında bazar günləri çəhrayı rəngli şalvar geyinmək qadağandır.
*Bu ölkədə azyaşlıların siqaret alması qadağandır, ancaq çəkməsi sərbəstdir.
*Avstraliyanın Viktoriya əyalətində heç kəs öz evində elektrik lampasını dəyişə bilməz. Qanuna görə, bunu yalnız xüsusi lisenziyası olan elektrik edə bilər.

=== {{İngiltərə-bayraq}} İngiltərə ===

*İngiltərənin York şəhərində hələ də, ingilislərə gözə dəyən şotlandı oxla vurmaq hüququ verən qanun var. Lakin bazar günləri xaçpərəstlərin istirahət günü olduğundan istisnadır.
*Qadınların ictimai nəqliyyat vasitələrində şokolad yeməyi qadağandır.
*İngiltərədə hamilələrin istədikləri yerdə tualetə getmələrinə icazə verilir.
*İngiltərədə üzərində Monarx şəkli olan pulu tərs qoymaq vətənə xəyanət kimi qəbul olunur.
*London limanına girən krallığın gəmiləri liman polisinə pul ödəməlidir.
*İngiltərə sahillərində tapılan ölü balinanın başı krala, quyruğu və sümükləri isə kraliçaya aid olur.

=== {{Fransa-bayraq}} Fransa ===

*Donuzlara "Napoleon" adını qoymaq qadağandır.

=== {{Şotlandiya-bayraq}} Şotlandiya ===

*İnək sahiblərinin sərxoş olmağı qadağandır.


== Həmçinin bax ==
== Həmçinin bax ==


*[[Dünyanın qəribə qanunları]]
*[[Konstitusiya hüququ]]
*[[Konstitusiya hüququ]]

== Mənbə ==

*[http://www.load.az/miscallenous/9191-dunyanin-qeribe-qanunlari.html Dünyanın qəribə qanunları]
*[http://deyerler.org/82070-dunyanin-qeribe-qanunlari-arasdirma.html Dünyanın qəribə qanunları - ARAŞDIRMA]
*[http://www.icmal.az/fullstory.php?news_id=102792 AMERIKANIN QƏRIBƏ QANUNLARI]


{{Ar|قانون – حقوق}}
{{Ar|قانون – حقوق}}



20:50, 11 avqust 2011 tarixindəki versiya

Bu məqalə Dünyanın qəribə qanunları məqaləsinə çox yaxındır və hər ikisinin eyni başlıq altında birləşdirilməsi mümkündür.

Qanun - siyasətdə və hüquqda norma və qaydalar toplusu olub, insan, təşkilat və dövlətlər arasında müəyyən münasibətləri tənzimləyir və insanları yolverilməz münasibətlərdən qoruyur. O, həmçinin qoyulmuş qaydalara əməl etməyən insanları da cəzalandırmaq üçün baza rolunu oynayır. Qanun insan həyatında cürbəcür olub, insanların dini, mədəni kökləri ilə bağlıdır.

İnsan cəmiyyətində qanun siyasi cəhətdən təşkil olunmuş cəmiyyət tərəfindən sistematik olaraq güc tətbiq etməklə insan fəaliyyətini və formasını qaydaya salan formal rejim tətbiq edir.

Qanunun yerinə yetirilməsi zəruri olan ümumi mənəvi normadır.

Qanunun növləri

Qanunlar qanunvericilik orqanları tərəfindən qəbul olunur. Vaciblik dərəcəsinə və tənzimlənən ictimai münasibətlərin xarakterinə görə qanunlar konstitusiya qanunlarına, məcəllələrə və adi qanunlara bölünür.

  • Konstitusiya qanunları ali hüquqi qüvvəyə malikdir. Onların içərisində ilk növbədə əsas insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarını təsbit edən, ictimai quruluşun əsaslarını, dövlətin formasını tənzimləyən, dövlət orqanlarının təşkili və fəaliyyətinin prinsiplərini müəyyən edən konstitusiya adlananları qeyd etmək lazımdır. Bəzən onu əsas qanun adlandırırlar.

Konstitusiya qanunları konstitusiyanın ayrılmaz tərkib hissəsi sayılır və hüquqi qüvvəsinə görə adi qanunlardan üstündür.

  • Məcəllə ictimai münasibətlərin müəyyən sahəsini tənzimləyən vahid sistemləşdirilmiş qanunvericilik aktıdır. Məcəllələşdirmə ictimai münasibətlərin müəyyən sahəsini tənzimləyən qanunların sistemləşdirilməsi formasıdır. Məcəllələrin hüquqi qüvvəsi adi qanunlardan üstündür. Belə ki, əgər adi qanun norması ilə məcəllənin norması arasında ziddiyət (kolliziya) yaranarsa, bu halda məcəllədə təsbit edilmiş normaya üstünlük verilir.

Qəribə qanunlar

Dünyanın müxtəlif yerlərində müxtəlif qanunlar var. Ancaq onlardan bəziləri olduqca qəribədir. Dünyanın müxtəlif bölgələrinin siyasət adamlarının yazdıqları özünəməxsus bəzi qayda-qanunlar insanı təəccübləndirməklə yanaşı, həm də güldürür. Belə qaydalarla tanışlıq hər kəs üçün maraqlıdır. Məsələn, ABŞ-ın Hollivud şəhərində xüsüsi qərarla şəhərin küçələri ilə 2000-dən artıq qoyun sürüsünün otarılması qadağan edilir. Yəni 1999 qoyunla küçəyə çıxmaq olarmı? Bu qanun pozuntusu sayılmırmı?

Araşdırmalar nəticəsində belə bir qənaətə gəlmək olar ki, bu qanunların əksəriyyəti ABŞ-dadır. Buna belə səbəb gətirilir ki, o vaxtlar Amerikada hər kəsin (qaradərililərdən, Amerikanın yerli əhalisi hindulardan və qullardan başqa) sonsuz azadlıqları var idi. Və orada qanunlar mövcud vəziyyətə görə qəbul olunurdu. Rəvayətlərə görə, ABŞ-ın Alabama ştatında bazar günü iki nəfər domino oynayarkən dalaşır və bu dava nəticəsində biri digərini qətlə yetirir. Bundan sonra həmin ştatda bazar günləri domino oynamaq qadağan edilir. Ümumiyyətlə bu ştatda bir çox qəribə qadağalar var. Burada kilsədə süni bığ taxıb gülməli hərəkətlər etmək qadağandır. Qatar relslərinə duz tökmək ölüm ilə cəzalandırıla bilər. Bundan başqa, burada şalvarın arxa cibində dondurma saxlamaq olmaz.

Şablon:ABŞ-bayraq ABŞ

  • Böcəklər də daxil olmaqla heç bir canlının öldürülməsinə icazə verilməyən ABŞ-ın Arkanzas ştatında ərin arvadı ayda bir dəfə döyməsinə normal baxılır. Bu bölgədə həyat yoldaşını ayda bir dəfədən artıq döymək isə qadağandır.
  • Kaliforniyanın Sakit okean sahillərində kəpənəklərin narahat edilməsinə icazə verilmir.
  • ABŞ-ın Ohayo ştatında polislər itləri xəbərdarlıq etmək məqsədilə dişləyə bilərlər.
  • Pensilvaniyada hamamda mahnı oxumaq və qapısı açıq olan soyuducunun qarşısında yatmaq, Oklohomada ayaqqabı ilə yatmaq, Nyu-Cersidə şorbanı səsli içmək qəti qadağandır.
  • İndianada vətəndaşların kiminsə dalınca danışmasına, bərbərlərin uşaqların qulağını kəsməsinə icazə verilmir.
  • İndiana ştatında meymunların siqaret çəkməsi və teatra getməmişdən 4 saat əvvəl sarımsaq yemək qadağandır.
  • Alyaska ştatında da maraqlı qadağalar var. Bu ştatda Təyyarədən maralların şəklini çəkmək olmaz. Bir maralı hərəkətdə olan bir təyyarədən aşağı atmaq qadağandır. Marala spirtli içki verməyin cəzası həbsdir.
  • Atlantada zürafəni telefon köşkünə bağlamaq qanun tərəfindən qadağan edilir.
  • Kaliforniyada parkda hovuzda velosiped sürmək qadağandır.
  • Floridanın Pensakolada şəhərində yerli sakin əgər cibində on dollardan az pul varsa, qaxılıb evdə oturmalıdır - şəhərə çıxa bilməz.
  • Kaliforniyada hamam vannasında portağal yemək qadağandır.
  • ABŞ-ın Georgia ştatının Quitman şəhərində toyuqların küçəni keçməsi qadağandır.
  • Arkanzas ştatının Littl Rok şəhərində sürücülərə sərinləşdirici içkilər və buterbrod satılan ərazilərdə siqnal vermək qadağandır.
  • Floridada subay qadınların bazar günü paraşüt ilə tullanması həbslə cəzalandırıla bilər.
  • Oklohomada qamburger yeyərək arxaya addımlamaq qadağandır.
  • Arizonada eşşəklərin hamam vannasında yuxuya getməsi qadağandır.
  • Konnektikut ştatının Hartford şəhərində əllərinin üstündə küçəni keçmək qadağandır.
  • Arizona ştatında dəvə ovu rəsmən qadağan edilib (nəzərə alsaq ki, burada dəvə əslən yoxdur).
  • Kaliforniya ştatının San Fransisko şəhərində Market küçəsində fillərə gəzmək qadağandır.

Şablon:Kanada-bayraq Kanada

  • Kanadada yağış yağanda çəmənlikləri sulamaq olmaz.
  • Kanadanın Kanata bölgəsində qapı və pəncərələr mütləq çəhrayı boya ilə boyanmalıdır.
  • Kanadanın Oşava ştatında ağaca çıxmaq, Ottava şəhərinin Bank Strit küçəsində dondurma yemək, Toronto şəhərinin Yonq küçəsində isə bazar günləri ölü atları sürüyərək aparmaq qadağandır.

Şablon:İsveçrə-bayraq İsveçrə

  • Bazar günləri İsveçrədə camaşır asmaq, Şotlandiyada isə balıq tutmaq qadağandır.

Şablon:Sinqapur-bayraq Sinqapur

  • Sinqapurda metroda saqqız çeynəyən həbs olunur.

Şablon:Danimarka-bayraq Danimarka

  • Danimarkada avtomobilinin qarşısına at arabası çıxan şəxs maşınını kənara çəkmək məcburiyyətindədir.
  • Danimarkada məhbusların həbsxanadan qaçmaq hüquqları var. Ələ keçdikdə isə onları heç bir cəza gözləmir. Məntiq də bundan ibarətdir ki, əgər kimsə həbsxanadan qacırsa, deməli, fərəsətli adamdır. Ona cəza tətbiq etmək ədalətsizlik olar. Kanadada Toronto əyalətində isə Yong küçəsində ölü atları bazar günü sürümək qadağandır.

Şablon:Avstraliya-bayraq Avstraliya

  • Avstraliyanın Viktorio ştatında bazar günləri çəhrayı rəngli şalvar geyinmək qadağandır.
  • Bu ölkədə azyaşlıların siqaret alması qadağandır, ancaq çəkməsi sərbəstdir.
  • Avstraliyanın Viktoriya əyalətində heç kəs öz evində elektrik lampasını dəyişə bilməz. Qanuna görə, bunu yalnız xüsusi lisenziyası olan elektrik edə bilər.

Şablon:İngiltərə-bayraq İngiltərə

  • İngiltərənin York şəhərində hələ də, ingilislərə gözə dəyən şotlandı oxla vurmaq hüququ verən qanun var. Lakin bazar günləri xaçpərəstlərin istirahət günü olduğundan istisnadır.
  • Qadınların ictimai nəqliyyat vasitələrində şokolad yeməyi qadağandır.
  • İngiltərədə hamilələrin istədikləri yerdə tualetə getmələrinə icazə verilir.
  • İngiltərədə üzərində Monarx şəkli olan pulu tərs qoymaq vətənə xəyanət kimi qəbul olunur.
  • London limanına girən krallığın gəmiləri liman polisinə pul ödəməlidir.
  • İngiltərə sahillərində tapılan ölü balinanın başı krala, quyruğu və sümükləri isə kraliçaya aid olur.

Şablon:Fransa-bayraq Fransa

  • Donuzlara "Napoleon" adını qoymaq qadağandır.

Şablon:Şotlandiya-bayraq Şotlandiya

  • İnək sahiblərinin sərxoş olmağı qadağandır.

Həmçinin bax

Mənbə


 (ərəb.)