Qüvvə (fiziki kəmiyyət)

Qüvvə
$F$
Ölçü vahidi
BS	Nyuton
SQS	Dina
Qeyd
Vektorial kəmiyyət
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Klassik mexanika

${\vec {F}}={\frac {\mathrm {d} }{\mathrm {d} t}}(m{\vec {v}})$ Nyutonun ikinci qanunu

Tarixi Fundamental anlayışlar Fəza · Zaman · Kütlə · Qüvvə Enerji · İmpuls İfadələr Nyuton mexanikası Lanqraj mexanikası Hamilton mexanikası Hamilton-Yakobi formalizmi? Bölmələri Tətbiqi mexanika Fəza mexanikası Bütöv mühit mexanikası Həndəsi optika Statistik mexanika Alimlər Qalileo Qaliley · İohan Kepler · İsaak Nyuton · Leonard Eyler · Pyer Simon Laplas · Jan Leron Dalamber · Jozef Lui Laqranj · Vilyam Hamilton · Auqusto Koşi

Qüvvənin əyani təsvirinə dair

Qüvvə - cismi hərəkətə gətirən və onu təcilləndirmə təsirinə malik vektorial fiziki kəmiyyətdir.

Qüvvə-cisimlər və zərrəciklər arasındaki qarşılıqlı təsirin miqdari ölçüsüdür. Ölçü vahidi BS-də 1N (Nyuton) götürülür. 1N , kütləsi 1kq olan cismə 1m/san2 təcil verən qüvvəyə deyilir. Qüvvə ,cismin sürətini dəyişmək üçün yəni ,təcil alması üçün lazmdır. Cismin hərəkət təcili ona təsir edən qüvvələrin əvəzləyicisi ilə düz, onun kütləsi ilə tərs mütənasib olub, bu qüvvə istiqamətində yönəlmişdir: a=F/M .Buradan F=ma . Qüvvə vektorial kəmiyyətdir.Təbiətdə qarşılıqlı təsirin dörd növü məlumdur: 1. qravitasiya 2. elektromaqnit 3.nüvə (güclü)4. zəif qarşılıqlı təsirlər. Qüvvələrin hamısı mənşəcə bu qarşılıqlı təsir növlərinə aiddir.

At qüvvəsi- texniki güc vahididir:1a.q.=75kQ.1m=75.9,81N.1m=736Vt-dır.Elektrik hırəkət qüvvəsi-vahid müsbət yükün qapalı cərəyan dıvrəsi boyunca hərəkəti zamanı kənar qüvvələrin gördüyü işə deyilir və ölçü vahidi 1Volt-dur. Bunları nyutonla ölçülən qüvvə ilə qarışdırmaq olmaz.Qüvvə dinamometr ilə ölçölür.Qüvvənin texniki vahidi də var:1kq qÜvvə=1kQ=9,8N.1kQ - kütləsi 1kq olan cismə Yer səthində təsir edən ağırlıq qüvvəsi vəya şaquli asılmış sükunətdəki cismin çəkisinə bərabərdir və təqribidir.Cisimlərin çəkisini təyin edən dinamometr və ya əl tərəzisi bu vahidlərlə dərəcələnir və ölçmədə problem yaratmır. əə Qüvvə adətən F ilə işarə edilir və vahidi Nyutonun şərəfinə (N) ilə ifadə olunur.

Aşağıdakı növləri vardır:

1. Təbiətinə görə

• Qravitasiya qüvvəsi
• Elektromaqnit qüvvəsi
• Sürtünmə qüvvəsi
• Kulon qüvvəsi
• Amper qüvvəsi
• Lorens qüvvəsi
• Nüvə qüvvəsi

1. İşgörmə qabiliyyətinə görə

• Konservativ qüvvəsi
• Dissipativ qüvvəsi
• Sürtünmə,yırğalanma və diyirlənmə qüvvəsi
• Hidroskopik qüvvəsi
• Koriolis qüvvəsi
• Lorens qüvvəsi