Dəmiryolu nəqliyyatı: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 9: Sətir 9:


== Mənbə ==
== Mənbə ==
[[Corc Pulman]] bir gün dəmiryolu ilə uzun səfərə çıxır. Səfər narahat şəkildə keçir. Özü və digər sərnişinlər, vaqonların şəraitsiz və narahat olmasında, gecəni yata bilmirlər. Bu hadisədən sonra Corc Pulman sərnişinlərin rahatlıqla istifadə edə biləcəkləri vaqonu yaratmaq qərarına gəlir. İlk növbədə, kupelərdə yuxarı oturacağı qatlanan şəkilə gətirmək üzərində işləyir. Pulman şirkətinin dəmiryolları sahəsində ən önəmli kəşflərindən biridə qatlanan çarpayılar olmuşdur. Bu kəşf, zamanla dünyada istifadə oluna bütün dəmiryolu vaqonlarına tətbiq edilmişdir. Sərnişinlər tərəfindən yeni kəşf, böyük maraqla qarşılandı və sürətlə bəyənilməyə başladı. Bununla ilkin olaraq, sərnişinlərin gecəni rahat keçirmələri təmin olunurdu. Sonralar Pulman öz ideaları əsasında şəxsi vaqonlarını istehsal etməyə başladı. Bu vaqonlarda, qatlanan çarpayılarla yanaşı, pəncərələrə çəkilmiş xüsusi pərdələr və vaqonun sonunda hər iki cinsin nümayəndələri üçün nəzərdə tutulmuş tualetlərdə vardı. Tərəfindən görülən işlərin böyük marağa səbəb olduğunu görən Pulman [[1862]]-ci ildə kamfortlu dəmiryolu vaqonlarının istehsalı ilə məşğul olan şirkətini rəsmən qeydiyyatdan keçirir. Pulman xüsusəndə, varlı müştəriləri üçün dövrünə görə, möcüzə hesab olunacaq, rahatlığı təmin edird. Xüsusi sifarişlə, hazırlanan vaqonlarda xalçalar, mərkəzləşdirilmiş tualet sistemi, mebellər, kitabxana hətta kart oynamaq üçün kart masaları belə quraşdırılmışdır.

Əldə olunan bütün bu uğurlarla, baxmayaraq şirkət [[ABŞ]]-da [[1894]]-cü ildə işçilər tərəfindən gercəkləşdirilən ''Pulman tətilləri'' ilə tanınmışdır. Tətillər, Amerikada şirkətin imicinə mənfi təsir göstərmişdir. Böhran dövründə, işçilər maaşlarının kəsilməsi səbəbindən kütləvi şəkildə tətillərə başlamışdır. Tətilçilərə dövrünün tanınmış sosialisti ''İquan Debs'' rəhbərlik edirdi. Tətillər haqqında xəbərlər bütün Amerikada yayıldıqdan sonra, işçilər tərəfindən ''Amerika dəmiryolu işçilərinin sindikatı'' adlı təşkilat yaradılmışdır. [[1897]]-ci ildə [[Corc Pulman]]ın vəfatından sonra, şirkətin rəhbəri kimi XVI [[ABŞ]] prezidenti [[Avraam Linkoln]]un oğlu [[Robert Tod Linkoln]] seçilmişdir. Şirkət [[1955]]-ci ildə [[Çikaqo]] şəhərində vaqon istehsalı üçün böyük zavod və işçilərin yaşaması üçün şəhərçik inşa edir. [[1930]]-cu ildə şirkət, ''Standart Steel'' zavodunu alır. [[1982]]-ci ildə isə Armtrak modeli vaqonların istehsalı dayandırılır. Həmin il şirkət, ''Bombardier'' şirkətinə satılır və
vaqon istehsalı bununla əl dəyişdirir.


== Xarici keçidlər ==
== Xarici keçidlər ==

18:15, 7 yanvar 2012 versiyası

Şablon:Qaralama-az Dəmiryolu — müxrəlif yükləri kütləvi şəkildə uzaq məsafələrlə yükəsk sürətlə və digər nəqliyyat vasitələri ilə müqayisədə qat-qat ucuz aparması ilə, həmcinin hərəkətinin müntəzəmliyi ilə fərqlənən nəqliyyat vasitəsi.

Fayl:Yuk-qatari.jpg
Dəmiryolu relsləri üzərində yük qatarı

Tarixi

Arxeoloqlar Misirdəki bir piramidanın yaxınlığında e.ə. 2600-cü illərdə düzəldildiyi düşünülən bürünc rels kalıntılarını gün ışığına çıkarmışlardır. Piramidin yapımında kullanılan taşların ocaklardan taşınmasında bu raylardan yararlanıldığı sanılmaktadır. Mısır'da kullanılan ray örneğinden, lokomotif yapımının gerçekleşmesine dek binlerce yılın geçmesi gerekmiştir. Bu süre içinde raylar, özellikle maden ocaklarında, hayvanların ya da insanların ağır maddelerle yüklü araçları daha kolay çekmelerini sağlamak amacıyla kullanılmıştır. Bu raylar genellikle tahtadan kimi zaman da rayın dayanıklılığını arttırmak amacıyla metallerle kaplanarak yapılmaktaydı. İlk demir ray 1738 yılında İngiltere'de, Cumberland'daki bir maden ocağında kullanılmıştır.

Mənbə

Xarici keçidlər

Həmçinin bax

Şablon:Link GA