Elektrik müqaviməti: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
İrada (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1: Sətir 1:
'''Elektrik müqaviməti''' — naqilin uzunluğu ilə düz, en kəsiyinin sahısi ilə tərs mütənasib olub onun növündən asılıdır və cərəyanın keçməsinə mane olan keyfiyyətdir,R=ρɭ\Ś.
'''Elektrik müqaviməti''' — naqilin uzunluğu ilə düz, en kəsiyinin sahısi ilə tərs mütənasib olub onun növündən asılıdır və cərəyanın keçməsinə mane olan keyfiyyətdir, R=ρɭ\Ś.


Burada R - naqilin müqaviməti, ɭ - uzunluğu, S - en kəsiyinin sahəsi, ρ - xüsusi müqavimətidir.
Burada R - naqilin müqaviməti, ɭ - uzunluğu, S - en kəsiyinin sahəsi, ρ - xüsusi müqavimətidir.


Elektrik müqavimətinin vahidi BS-də alman alimi [[Georq Simon Om]]-un şərəfinə 1 Om götürülür.
Elektrik müqavimətinin vahidi BS-də alman alimi [[Georq Simon Om]]-un şərəfinə 1 om götürülür.


== Əlaqədar anlayışlar ==
== Əlaqədar anlayışlar ==
*'''1 Om''' - elə naqilin müqavimətidir ki, bu naqilin uclarına 1 V gərginlik tətbiq etdikdə ondan 1A cərəyan keçsin.
*'''1 Om''' - elə naqilin müqavimətidir ki, bu naqilin uclarına 1 V gərginlik tətbiq etdikdə ondan 1 A cərəyan keçsin.
*'''Xüsusi müqavimət''' - tili 1m olan kub şəkilli naqildən kubun tili istiqamətində cərəyan keçən zaman yaranan müqavimətdir.
*'''Xüsusi müqavimət''' - tili 1 m olan kub şəkilli naqildən kubun tili istiqamətində cərəyan keçən zaman yaranan müqavimətdir.
*'''Xüsusi müqavimətin BS-də vahidi 1Om·m-dir.
*'''Xüsusi müqavimətin BS-də vahidi 1 Om·m-dir.
*'''Xüsusi müqavimətin texniki vahidi''' - 1m uzunluqlu 1mm<sup>2</sup> en kəsikli naqilin müqavimətidir. Xüsusi müqavimət cədvəllərində hər iki vahidlə qiymət verilir. 1Om mm<sup>2</sup>\m=10<sup>-6</sup>Om·m. Kifayət qədər yüksək temperaturlarda metalların müqavimətləri temperaturdan xətti asılıdır,R<sub>t</sub>=R<sub>0</sub>(1+αt).
*'''Xüsusi müqavimətin texniki vahidi''' - 1 m uzunluqlu 1mm<sup>2</sup> en kəsikli naqilin müqavimətidir. Xüsusi müqavimət cədvəllərində hər iki vahidlə qiymət verilir. 1Om mm<sup>2</sup>\m=10<sup>-6</sup>Om·m. Kifayət qədər yüksək temperaturlarda metalların müqavimətləri temperaturdan xətti asılıdır, R<sub>t</sub>=R<sub>0</sub>(1+αt).
*'''Müqavimətin temperatur əmsalı''' - naqili 1°C qızdırdıqda onun müqavimətinin dəyişməsinin 0°C-dəki müqavimətinə olan nisbətidir,α=(R<sub>t</sub>-R<sub>0</sub>)\R<sub>0</sub>t.Əksər təmiz metallar üçün α≈1\273dər<sup>-1</sup>.
*'''Müqavimətin temperatur əmsalı''' - naqili 1°C qızdırdıqda onun müqavimətinin dəyişməsinin 0°C-dəki müqavimətinə olan nisbətidir, α=(R<sub>t</sub>-R<sub>0</sub>)\R<sub>0</sub>t. Əksər təmiz metallar üçün α≈1\273dər<sup>-1</sup>.
*'''Müqavimət termometrləri''' - naqillərin elektrik müqavimətlərinin temperaturdan asılılığına əsaslanaraq düzəldilmiş cihazdır.Müqavimətin mütləq temperaturdan asılılığı R<sub>T</sub>=R<sub>0</sub>αT kimidir.Bu asılılıq mütləq sifıra yaxın temperaturlarda dəqiq ödənilmir.
*'''Müqavimət termometrləri''' - naqillərin elektrik müqavimətlərinin temperaturdan asılılığına əsaslanaraq düzəldilmiş cihazdır. Müqavimətin mütləq temperaturdan asılılığı R<sub>T</sub>=R<sub>0</sub>αT kimidir.Bu asılılıq mütləq sifıra yaxın temperaturlarda dəqiq ödənilmir.
*'''İfrat keçiricilik''' - aşağı temperaturlarda materialın müqavimətinin sıçrayışla sıfra düşməsidir.Bunu ilk dəfə hollandiya fiziki Kamerlinq -Onnes 4,1K temperaturda civədə müşahidə etmişdir.Daha yüksək temperaturlarda ifrat keçiricilik göstərən materiallar tapılmaqdadır.
*'''İfrat keçiricilik''' - aşağı temperaturlarda materialın müqavimətinin sıçrayışla sıfra düşməsidir.Bunu ilk dəfə hollandiya fiziki Kamerlinq - Onnes 4,1K temperaturda civədə müşahidə etmişdir. Daha yüksək temperaturlarda ifrat keçiricilik göstərən materiallar tapılmaqdadır.


{{Fizika-qaralama}}
{{Fizika-qaralama}}

19:46, 17 yanvar 2012 versiyası

Elektrik müqaviməti — naqilin uzunluğu ilə düz, en kəsiyinin sahısi ilə tərs mütənasib olub onun növündən asılıdır və cərəyanın keçməsinə mane olan keyfiyyətdir, R=ρɭ\Ś.

Burada R - naqilin müqaviməti, ɭ - uzunluğu, S - en kəsiyinin sahəsi, ρ - xüsusi müqavimətidir.

Elektrik müqavimətinin vahidi BS-də alman alimi Georq Simon Om-un şərəfinə 1 om götürülür.

Əlaqədar anlayışlar

  • 1 Om - elə naqilin müqavimətidir ki, bu naqilin uclarına 1 V gərginlik tətbiq etdikdə ondan 1 A cərəyan keçsin.
  • Xüsusi müqavimət - tili 1 m olan kub şəkilli naqildən kubun tili istiqamətində cərəyan keçən zaman yaranan müqavimətdir.
  • Xüsusi müqavimətin BS-də vahidi 1 Om·m-dir.
  • Xüsusi müqavimətin texniki vahidi - 1 m uzunluqlu 1mm2 en kəsikli naqilin müqavimətidir. Xüsusi müqavimət cədvəllərində hər iki vahidlə qiymət verilir. 1Om mm2\m=10-6Om·m. Kifayət qədər yüksək temperaturlarda metalların müqavimətləri temperaturdan xətti asılıdır, Rt=R0(1+αt).
  • Müqavimətin temperatur əmsalı - naqili 1°C qızdırdıqda onun müqavimətinin dəyişməsinin 0°C-dəki müqavimətinə olan nisbətidir, α=(Rt-R0)\R0t. Əksər təmiz metallar üçün α≈1\273dər-1.
  • Müqavimət termometrləri - naqillərin elektrik müqavimətlərinin temperaturdan asılılığına əsaslanaraq düzəldilmiş cihazdır. Müqavimətin mütləq temperaturdan asılılığı RT=R0αT kimidir.Bu asılılıq mütləq sifıra yaxın temperaturlarda dəqiq ödənilmir.
  • İfrat keçiricilik - aşağı temperaturlarda materialın müqavimətinin sıçrayışla sıfra düşməsidir.Bunu ilk dəfə hollandiya fiziki Kamerlinq - Onnes 4,1K temperaturda civədə müşahidə etmişdir. Daha yüksək temperaturlarda ifrat keçiricilik göstərən materiallar tapılmaqdadır.