Elektrik müqaviməti: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keçin
Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
'''Elektrik müqaviməti''' — naqilin uzunluğu ilə düz, en kəsiyinin sahısi ilə tərs mütənasib olub onun növündən asılıdır və cərəyanın keçməsinə mane olan keyfiyyətdir,R=ρɭ\Ś. |
'''Elektrik müqaviməti''' — naqilin uzunluğu ilə düz, en kəsiyinin sahısi ilə tərs mütənasib olub onun növündən asılıdır və cərəyanın keçməsinə mane olan keyfiyyətdir, R=ρɭ\Ś. |
||
Burada R - naqilin müqaviməti, ɭ - uzunluğu, S - en kəsiyinin sahəsi, ρ - xüsusi müqavimətidir. |
Burada R - naqilin müqaviməti, ɭ - uzunluğu, S - en kəsiyinin sahəsi, ρ - xüsusi müqavimətidir. |
||
Elektrik müqavimətinin vahidi BS-də alman alimi [[Georq Simon Om]]-un şərəfinə 1 |
Elektrik müqavimətinin vahidi BS-də alman alimi [[Georq Simon Om]]-un şərəfinə 1 om götürülür. |
||
== Əlaqədar anlayışlar == |
== Əlaqədar anlayışlar == |
||
*'''1 Om''' - elə naqilin müqavimətidir ki, bu naqilin uclarına 1 V gərginlik tətbiq etdikdə ondan |
*'''1 Om''' - elə naqilin müqavimətidir ki, bu naqilin uclarına 1 V gərginlik tətbiq etdikdə ondan 1 A cərəyan keçsin. |
||
*'''Xüsusi müqavimət''' - tili |
*'''Xüsusi müqavimət''' - tili 1 m olan kub şəkilli naqildən kubun tili istiqamətində cərəyan keçən zaman yaranan müqavimətdir. |
||
*'''Xüsusi müqavimətin BS-də vahidi |
*'''Xüsusi müqavimətin BS-də vahidi 1 Om·m-dir. |
||
*'''Xüsusi müqavimətin texniki vahidi''' - |
*'''Xüsusi müqavimətin texniki vahidi''' - 1 m uzunluqlu 1mm<sup>2</sup> en kəsikli naqilin müqavimətidir. Xüsusi müqavimət cədvəllərində hər iki vahidlə qiymət verilir. 1Om mm<sup>2</sup>\m=10<sup>-6</sup>Om·m. Kifayət qədər yüksək temperaturlarda metalların müqavimətləri temperaturdan xətti asılıdır, R<sub>t</sub>=R<sub>0</sub>(1+αt). |
||
*'''Müqavimətin temperatur əmsalı''' - naqili 1°C qızdırdıqda onun müqavimətinin dəyişməsinin 0°C-dəki müqavimətinə olan nisbətidir,α=(R<sub>t</sub>-R<sub>0</sub>)\R<sub>0</sub>t.Əksər təmiz metallar üçün α≈1\273dər<sup>-1</sup>. |
*'''Müqavimətin temperatur əmsalı''' - naqili 1°C qızdırdıqda onun müqavimətinin dəyişməsinin 0°C-dəki müqavimətinə olan nisbətidir, α=(R<sub>t</sub>-R<sub>0</sub>)\R<sub>0</sub>t. Əksər təmiz metallar üçün α≈1\273dər<sup>-1</sup>. |
||
*'''Müqavimət termometrləri''' - naqillərin elektrik müqavimətlərinin temperaturdan asılılığına əsaslanaraq düzəldilmiş cihazdır.Müqavimətin mütləq temperaturdan asılılığı R<sub>T</sub>=R<sub>0</sub>αT kimidir.Bu asılılıq mütləq sifıra yaxın temperaturlarda dəqiq ödənilmir. |
*'''Müqavimət termometrləri''' - naqillərin elektrik müqavimətlərinin temperaturdan asılılığına əsaslanaraq düzəldilmiş cihazdır. Müqavimətin mütləq temperaturdan asılılığı R<sub>T</sub>=R<sub>0</sub>αT kimidir.Bu asılılıq mütləq sifıra yaxın temperaturlarda dəqiq ödənilmir. |
||
*'''İfrat keçiricilik''' - aşağı temperaturlarda materialın müqavimətinin sıçrayışla sıfra düşməsidir.Bunu ilk dəfə hollandiya fiziki Kamerlinq -Onnes 4,1K temperaturda civədə müşahidə etmişdir.Daha yüksək temperaturlarda ifrat keçiricilik göstərən materiallar tapılmaqdadır. |
*'''İfrat keçiricilik''' - aşağı temperaturlarda materialın müqavimətinin sıçrayışla sıfra düşməsidir.Bunu ilk dəfə hollandiya fiziki Kamerlinq - Onnes 4,1K temperaturda civədə müşahidə etmişdir. Daha yüksək temperaturlarda ifrat keçiricilik göstərən materiallar tapılmaqdadır. |
||
{{Fizika-qaralama}} |
{{Fizika-qaralama}} |
19:46, 17 yanvar 2012 versiyası
Elektrik müqaviməti — naqilin uzunluğu ilə düz, en kəsiyinin sahısi ilə tərs mütənasib olub onun növündən asılıdır və cərəyanın keçməsinə mane olan keyfiyyətdir, R=ρɭ\Ś.
Burada R - naqilin müqaviməti, ɭ - uzunluğu, S - en kəsiyinin sahəsi, ρ - xüsusi müqavimətidir.
Elektrik müqavimətinin vahidi BS-də alman alimi Georq Simon Om-un şərəfinə 1 om götürülür.
Əlaqədar anlayışlar
- 1 Om - elə naqilin müqavimətidir ki, bu naqilin uclarına 1 V gərginlik tətbiq etdikdə ondan 1 A cərəyan keçsin.
- Xüsusi müqavimət - tili 1 m olan kub şəkilli naqildən kubun tili istiqamətində cərəyan keçən zaman yaranan müqavimətdir.
- Xüsusi müqavimətin BS-də vahidi 1 Om·m-dir.
- Xüsusi müqavimətin texniki vahidi - 1 m uzunluqlu 1mm2 en kəsikli naqilin müqavimətidir. Xüsusi müqavimət cədvəllərində hər iki vahidlə qiymət verilir. 1Om mm2\m=10-6Om·m. Kifayət qədər yüksək temperaturlarda metalların müqavimətləri temperaturdan xətti asılıdır, Rt=R0(1+αt).
- Müqavimətin temperatur əmsalı - naqili 1°C qızdırdıqda onun müqavimətinin dəyişməsinin 0°C-dəki müqavimətinə olan nisbətidir, α=(Rt-R0)\R0t. Əksər təmiz metallar üçün α≈1\273dər-1.
- Müqavimət termometrləri - naqillərin elektrik müqavimətlərinin temperaturdan asılılığına əsaslanaraq düzəldilmiş cihazdır. Müqavimətin mütləq temperaturdan asılılığı RT=R0αT kimidir.Bu asılılıq mütləq sifıra yaxın temperaturlarda dəqiq ödənilmir.
- İfrat keçiricilik - aşağı temperaturlarda materialın müqavimətinin sıçrayışla sıfra düşməsidir.Bunu ilk dəfə hollandiya fiziki Kamerlinq - Onnes 4,1K temperaturda civədə müşahidə etmişdir. Daha yüksək temperaturlarda ifrat keçiricilik göstərən materiallar tapılmaqdadır.