Gənc Verterin iztirabları

Kitabın ilk nüsxəsinin üz qabığı, 1774

Gənc Verterin iztirabları (alm. Die Leiden des jungen Werthers) İohann Volfqanq Göte 1774-cü ildə məktublar formasında yazdığı sentimental romandır. Romanda alman reallığının fonunda özünə sui-qəsd edən qəhrəmanın faciəli həyatı təsvir edilir. Bu roman Hötenin "Qöts fon Berlihinqen" dramasından sonra ədədbiyyatda ikinci uğuru idi. Drama kimi, məktublarda yazılan roman da "Fırtına və gərginlik" cərəyanına aid edilir. "Gənc Verterin iztirabları" müəyyən dərəcədə avtiobiqrafik xaraketer daşıyır, bu romanda Höte özünün Şarlotta Buffa olan platonik məhəbətini təsvir etmişdi. Höte onunla 1772-ci ildə Vetslar məhkəməsində praktika keçdiyi zaman tanış olmuşdu. Əsərin faciəli sonu, Verterin sui-qəsdi ilə bitirməsi Hötenin, bir evli qadına məhəbətindən əziyyət çəkən dostunun ölümü Karl Vilhelm Yerusalem ilə bağlı olmuşdur. Lottanın ədəbi obrazı Hötenin o dövrdə başqa rəfiqəsinə -Maksimilane fon Laroşa məxsusdur.

Romanın birinci nəşri 1774-cü ilin payızında Layptsiq kitab sərgisində ictimayyətə təqdim edilmişdi. O qısa zamanda ən çox oxunan kitaba çevrilir. Kitabıb ikinci nəşri 1787-ci ilə çıxır. Roman Höteyə bütün Almaniyada şöhrət gətirir. Ona qədər Hötenin heç bir əsəri bu qədər oxucu qazanmamışdır.

Romanın yayılması Avropada sui-qəsdlərin sayının kəskin artmasına gətirib çıxarmışdı. Buna sonralar Verter effekti adı verilmişdi. Bu effekt o qədər güclü idi ki, bir çox ölkələrdə kitabın nəşri qadağan edilmişdi. Şablon:Link GA