Florens Naytingel: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
MerlIwBot (müzakirə | töhfələr)
k r2.7.3) (Bot redaktəsi əlavə edilir: gn:Florence Nightingale
Sətir 99: Sətir 99:
[[gan:南丁格爾]]
[[gan:南丁格爾]]
[[gl:Florence Nightingale]]
[[gl:Florence Nightingale]]
[[gn:Florence Nightingale]]
[[he:פלורנס נייטינגייל]]
[[he:פלורנס נייטינגייל]]
[[hi:फ़्लोरेन्स नाइटिंगेल]]
[[hi:फ़्लोरेन्स नाइटिंगेल]]

13:00, 13 may 2012 versiyası

Florens Naytingel
ing. Florence Nightingale Smith
Doğum tarixi 12 may 1820(1820-05-12)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 13 avqust 1910(1910-08-13)[1][2][…] (90 yaşında)
Vəfat yeri
Fəaliyyəti tibb bacısı, statistik, yazıçı, siyasətçi, müəllimə
Üzvlüyü
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Florens Naytingel (ing. Florence Nightingale) - Xeyirxah tibb bacısı.


Həyatı

Florens Naytingel tibb bacıları ixtisası və hospitalların islahatının təşəbüsçüsü kimi məhşurdu. O, öz missiyasını insanlara xidmət və insanları xəstəliklərdən, ölümdən azad etməkdə görürdü. Buna o bütün həyatını həsr etmişdi.

Florens Naytingelın əsas xidməti Britaniya ordusun tibbi xidmətini islahati və tibb bacılarının işini ciddi xidmıtə çevirilməsi idi. Tibbi xidmətlərin əsası Florens Naytingelın XIX əsirdə müharibələrdə iştirakı götürülüb.

Florens Naytingel 12 may 1820-ci ildə İtaliyanın Florensiya şəhərində zəngin ingilis sahibkarının ailəsinin Avropada uzun çəkən səyahəti zamanı anadan olub. Ailəsi Britaniyanın ali cəmiyyətinə aid idi.

20 yaşında Florens öz ailəsinə tibb bacisi olmaq arzusunu ifadə etdi. 7 il Florens xəstələrə qulluq usullarının hazırlanmasina həsr edir. Londonda bu barədə öyrəndilər və ona paytaxda fəaliyyət göstərən Tibb müəssəsində nəzarətçi yerini təklif etdilər. Florens Naytingel vətənə qayıtmag arzusunda idi və bu təklifi qəbul etdi. 1854-gi ildə Krım müharibəsi zamanı Florens Britaniyanın hərbi nazirindən məktub alır. Məktubda britaniya ordusunun hospitalların acınacaglı vəziyyətindən yazılmışdı. Florens bu məktuba cavab olaraq tibb bacılarını toplayıb Türkiyəyə yola düşürlər. Yaralı əsgərlər arasında Florens Naytingelın adı "Əlində çiraq olan xanım" olur.

Florens Naytingelin 1854-cü ildə çalışmağa başladığı Səlimiyə qışlasındaki müvəqqəti xəstəxana. (Daşbasma, 1856)

Müharibədən sonra 1856-ci Florens daimi yorgunuqdan sonra ağır insulta tutulur və o həmişəlik əlil arabasına bağlanır.

1859-ci ildə Florens Naytinqel Hospitallar haqqında qeydlər adında kitab yazır. Bir ildən sonra 1860 ildə Hospital xidmətlərindən məktublar ikinci kitabı işıq üzü görür.

60-ci illərin əvvəlində Florens Naytinqel Hindistana səfərə gedir və İnsanlar Hindistanda necə saq qalırlar adında kitab yazır.

1872-ci ildə Britaniyanın hərbi hospitallarının baş eksperti olur.

1907-ci ildə Florens Britaniyanın ilk qadını olur, hansı ki Britaniya kralı V Qeorg tərəfindən Vətənə uqrunda xidmət ordeninə təltif olunur.

Florens Naytinqel 13 avgust 1910-ci ildə Londonda vəfat edib.

Xatirəsi

1912 Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Liqası Florens Naytinqel medalını təsis edmişdir.

85-illik şanlı fəaliyyətə məxsus olan Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti də Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Hərəkatının ən ali mükafatı olan Florens Naytingel medalını qazanmışdır.

Hələ SSRİ Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Liqası zamanı,1978-ci ildə Qızıl Aypara Cəmiyyətin tibb bacısı olan Səriyyə Talişxanova və 1983 cü ildə Rəşidə Qasımzadə Florens Naytingel medalına layiq görülmüşlər.

2005-ci ildə Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin tibb bacıları Qızbəs Əsədova, Dürrə Məmmədova, Firuzə Əliyeva və 2007-ci ildə isə Zəhra Məmmədova, Səadət Məmmədova və Lamara Axundova bu yuksək mükafatala təsis olunmuşdurlar.

İstinadlar

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

Şablon:Link GA Şablon:Link FM Şablon:Link FM Şablon:Link FM Şablon:Link FM

  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. 2,0 2,1 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
  3. 3,0 3,1 Найтингейл Флоренс // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.