Şin (kompüter): Redaktələr arasındakı fərq
k r2.7.2) (Bot redaktəsi əlavə edilir: uk:Комп'ютерна шина |
k r2.7.3) (Bot redaktəsi əlavə edilir: lv:Kopne |
||
Sətir 42: | Sətir 42: | ||
[[lb:Bus (Sammelleitung)]] |
[[lb:Bus (Sammelleitung)]] |
||
[[lt:Magistralė (kompiuteris)]] |
[[lt:Magistralė (kompiuteris)]] |
||
[[lv:Kopne]] |
|||
[[mhr:Системшай]] |
[[mhr:Системшай]] |
||
[[mn:Мэдээлэл дамжуулах түгээгүүр]] |
[[mn:Мэдээлэл дамжуулах түгээгүүр]] |
01:15, 14 may 2012 tarixindəki versiya
Kompyuter şini və ya sistem şini – prosessorla yaddaş arasında və ya giriş-çıxış qurğularının kontrollerləri (idarə sxemləri) arasında verilənlərin və idarə siqnallarının ötürülməsini təmin edən naqillər yığımından ibarətdir. kompyuterin bütün hissələri bir-biri ilə sistem şini vasitəsilə birləşmişdir.
Fərdi kompyuterlərdə sistem şini
Fərdi kompyuterlərdə sistem şini kimi İSA (Industry Standardt Architecture), EISA (Extended Industry Standard Architecture) və PSI (Peripheral Component Interconnect bus) standardlarından istifadə edilir. ISA şinlər: verilənlər (16 bit), ünvan (20 bit) və idarə şinindən (8 xətt) ibarət olur. Fərdi kompyuterlərin əsasını prosessor və yaddaş bloku təşkil edir. Prosessor hesab-məntiq qurğusundan və idarə qurğusundan ibarətdir. İdarə qurğusu proqramdakı əmrləri qəbul edir və onların yerinə yetirilməsini təşkil edir. Hesab-məntiq qurğusu isə hesablama əməllərini yerinə yetirir.
Cari vaxtda yerinə yetirilən proqramları və aralıq nəticələri yadda saxlamaq üçün əməli yaddaş qurğusundan (RAM - Random Access Memory) istifadə edirlər. Fərdi kompyuterlərdə istifadə olunan xarici qurğuları (monitor, çap qurğuları, disk qurğuları və s.) kompyuterə qoşmaq üçün kontrollerdən (idarə sxemi) istifadə edirlər.
Həmçinin bax
Mənbə
- R.Q. ƏLƏKBƏROV, "HESABLAMA MAŞINLARI VƏ KOMPÜTERLƏR HAQQINDA", AMEA, İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu