Ağaqulu Xudaquluyev

Fayl:Khudaguluyev agagulu.jpg

Ağaqulu Xudaquluyev (1917-1991)

Ağaqulu Allahqulu oğlu Xudaquluyev (d. 1917 - 8 noyabr, 1991) - Böyük Vətən müharibəsi iştirakçısı. Döyüşlərdə göstərdiyi şücaətə görə II və III dərəcəli "Şöhrət", Keniqsberqin və Berlinin alınmasına, Qafqazın müdafiəsinə görə və digər xidmətlərinə görə müxtəlif medal və ordenlərlə təltif olunmuş, SSRİ Baş Komandanı İosif Stalinin təşəkkür məktubunu almışdır.

Həyatı

1917-ci ildə Azərbaycanın Qobustan şəhərinin (keçmiş Şamaxı rayon ərazisi) Nərimankənd kəndində anadan olmuşdur. 1938-ci ildə 7 siniflik orta məktəbi bitirmişdir.

Hərbi xidmətə 1939-cu ildə çağrılmışdır. 1939-1940-cı illər Sovet-Fin müharibəsində iştirak etmişdir. Məşhur Mannerheym müdafiə xəttinin alınmasında artilleriya qüvvələrinin sıralarından iştirak etmiş, fərqlənmişdir. 1940-cı ildə SSRİ Qızıl ordu sıralarından tərxis olunmuşdur.

1941-ci il 22 iyun tarixində Böyük Vətən müharibəsinin başlanması ilə yenidən ordu sıralarına çağrılmışdır, artilleriyaçı kimi iştirak etmişdir. Böyük Vətən müharibəsində döyüşlərə Mozdokdan başlayıb. Kubanın uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak etmişdir. Almanlar 1942-ci il qış kampaniyaları zamanı Qafqazı uğrunda apardıqları döyüşlərdə dəf edildikdən sonra, Stalinqrad ətrafına çəkilmişlər. Bu ərəfədə qoşunların bir qisminin Tbilis şəhərində yenindən formalaşdırılmasına imkan yaranır.

Ağaqulu Xudaquluyev də Tbilisdə yeni formalaşdırılmış dağ artilleriya bölüyünə xidmət etmək üçün təyinat alır. Yeni yaradılmış bölük dağlıq ərazilərdə döyüşlər bitdikdən sonra "Malaya Zemlya" döyüşlərində iştirak edir. Bölükdə məsuliyyətli hesab edilən pulemyotçu vəzifəsində döyüşür. Motobotlarla hücumlar zamanı düşmən projektorlarını pulemyot atəşi ilə məhv etməklə, hücum zamanı çoxlu sayda insanın həyatını təhlükə altından xilas etmişdir. Qafqazın azad olunmasında göstərdiyi xidmətlərə görə, "Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı ilə təltif edilir.

Qafqaz döyüşlərindən sonra Ağaqulu Xudaquluyevin döyüşdüyü bölük Keniqsberqin alınması uğrunda gedən döyüşlərə cəlb edilir. Keniqsberqin alınması ilə Berlinin alınması uğrunda döyüşlərə cəlb edilir. Hər iki istiqamətdə gedən döyüşlərdə göstərdiyi şücaətə görə medallarla təltif edilmişdir.

Faşist Almaniyasının məğlub edilməsindən sonra Berlində dislokasiya olunmuş Sovet qoşunlarının tərkibində xidmətini Almaniya dislokasiya olunmuş, etnik azərbaycanlılardan təşkil olunmuş 416-cı Taqanroq diviziyasının 26 nömrəli polkunda davam etdirmişdir. Ağaqulu Xudaquluyev yalnız 30 yaşına çatdıqda ordu sıralarından tərxis edilmişdir.

Mükafatları

Fayl:A.Xudaquluyev-Stalin mektub.jpg

İ.Stalinin təşəkkürünün elan edildiyi məktubun fotosürəti

1. "Böyük Vətən müharibəsi" ordeni
2. II dərəcəli "Şöhrət ordeni"
3. III dərəcəli "Şöhrət ordeni"
4. "Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı
5. "Keniqsberqin alınmasına görə" medalı
6. "Berlinin alınmasına görə" medalı
7. "Almaniya üzərində qələbəyə görə" medalı
8. Baş Komandan Stalinin Təşəkkür məktubu
9. "1941-1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 20 illiyi" medalı
10. "1941-1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 25 illiyi" medalı
11. "1941-1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 30 illiyi" medalı
12. "1941-1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 40 illiyi" medalı
13. "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 50 illiyi" medalı
14. "SSRİ Sİlahlı Qüvvələrinin 70 illiyi" medalı
15. "Ümumittifaq kənd təsərrüfatı Sərgisinin iştirakçısı" medalı
16. "Əmək veteranı" medalı
17. "Sosializm yarışının qalibi" nişanı
18. "Qvardiya" nişanı

Medal və ordenlərin şəkilləri

• 
  Böyük Vətən müharibəsi medalı
• 
  II Şöhrət ordeni
• 
  Keniqsberqin alınmasına görə
• 
  Berlinin alınmasına görə