Fobiya: Redaktələr arasındakı fərq
k Bot: sv:Fobi seçilmiş məqalədir |
k Bot redaktəsi əlavə edilir: vep:Fobii |
||
Sətir 78: | Sətir 78: | ||
[[tr:Fobi]] |
[[tr:Fobi]] |
||
[[uk:Фобії]] |
[[uk:Фобії]] |
||
[[vep:Fobii]] |
|||
[[wa:Fobeye]] |
[[wa:Fobeye]] |
||
[[yi:פאביע]] |
[[yi:פאביע]] |
14:12, 2 sentyabr 2012 tarixindəki versiya
Fobiya(yunanca φόβος — fobos (qorxu)) - təşviş və qorxu hissləri, həmçinin müxtəlif vegetativ əlamətlərlə müşayiət olunan haldır. Tez-tez müşahidə edilirsə təşviş pozuntuları adlanan müxtəlif növ nevrozlar təzahürü kimi təyin edilir. Fobiya dayanıqlı şəkildə qorxunun yaranmasıdır. Onun çox sayda mənbələri vardır. Çox qəribə fobiyalar vardır: pelidofobiya — keçəllərdən qorxmaq, alektrofobiya — toyuqlardan qorxmaq, triskaidekafobiya — 13 rəqəmindən qorxmaq, fobofobiya — qorxmaq qorxusu və s.
Göstəriciləri - ürək döyünməsi, baş gicəllənməsi, tərləmə, titrəmə, tənginəfəslik, ürək bulanması, əzələlərdə gərginlik, əllərin və ayaqların keyiməsi.
Üç yerə bölünür:
- 1.Aqrofobiya — küçə, meydan, bazar, teatr, kino, tünel və sair bu kimi yerlərdən qorxurlar. Çox vacib olduqda belə yerlərə ailə və dostları ilə gedirlər.
- 2.Spesifik fobiya — heyvanlardan (özü də təkcə yırtıcı yox, həm də ev heyvanlarından), yüksəklikdən, qapalı və açıq mühitlərdən, təyyarəyə və liftə minməkdən qorxurlar.
- 3.Sosial fobiya — daha çox ictimai yerlərdə yeməkdən, danışmaqdan və ya yazmaqdan, həmçinin ictimai nəqliyyatdan istifadə etməkdən, qonaq qəbul etməkdən, əl-ələ görüşməkdən qorxurlar.
Fobiyalar müxtəlif yaşlarda başlaya bilər. Geniş yayılmış əsəb pozuntularıdır: fobiyalardan əhalinin 15-18%-i əziyyət çəkir[1]. Fobiyaların aşkar edilməsində Zanqın özünüqiymətləndirmə təşviş cədvəli istifadə edilir.
Müalicəsi psixoterapiya yolu ilə mümkündür. Bəzən dərman preparatlarının köməyi ilə də müalicə oluna bilirlər.
Fobiyaların siyahısı
Mənbə
- ↑ Təşviş pozuntuları: fobiyalar, panik hücumlar: əsas simptomlar, təşviş və fobiyalar testi, müalicə, psixoterapiya.