Ördəklər: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k 80.69.63.163 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq MerlIwBot tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Sətir 36: Sətir 36:


Fəsiləyə daxil olan 40-50 cinsə aid 150-yə yaxın növ məlumdur.
Fəsiləyə daxil olan 40-50 cinsə aid 150-yə yaxın növ məlumdur.
Ördəkçilik haqqında məlumat.
== Yarımfəsilələri ==
Təsnifatı: Ördəklər əsasən üç-dörd qrupa bölunur; Yumurtalıq, ətlik, qarışıq məhsuldar və bəzək cinsləri.
* [[Əsl ördəklər]] (''Anatinae'')
Yumurtalıq ördəklər əsasən Hindistan cinsidir,ətlik ördəklər isə pekan cinsinə deyilir, qarışıq məhsuldar ördəklər isə ağ Moskva, Kuban, boz Ukraina və b. cinslərdir; bəzək ördəkləri ilə Yapon cinsidir, onlar nisbətən xırda olur və çox bəzəkli olur. bir başının çəkisi (05,-0,7kq)
* [[Ağac ördəkləri]] (''Dendrocygninae'')
Yemləndirilməsi: ördəkçilik hazırda mövsumu ətçilik istiqamətindən olmaqdan il ərzində fəaliyyət göstərən təsərrüfat sahəsinə çevrilmişdir. Keçmiş SSRİ-nin Ümumittifaq elmi-tədqiqiat quşçuluq texnologiyası institutunun əməkdaşları hər anac ördəkdən ildə 200-dən çox yumurta alırlar. Bunulada hər ətlik anac ördəkdən 2-2,25 diri çəkidə ət almağa nail olmuşlar.
* [[Çil-çil ördəklər]] (''Stictonettinae'')
Ördəkçilikdə yüksək nailyyətlər effektiv yemləmə nəticəsində nail olunur. Ətli istiqamətdə olan anac ördəklərə məhsuldar dövrdə gündə 100-105qr yem vahidi və 14-16 qr protein verilməlidir. Yerli (pekin cinsi) ördəklərə 2,5-3 kq isə çəki artımı almaq üçün gündə 270-300 qr yem vahidi və 33-37qr protein verilməlidir. Anac ördəklərdən maksimum yumurta almaq üçün aşağıdakı yem cədvəlindən istifadə olunur.
* [[Ala ördəklər]] (''Tadorninae'')
Qarğıdalı 68,5qr
* ? [[Ağbel ördəklər]], <br /> ? [[Ağkürək ördəklər]] (''Thalassorninae'')
Darı 11,2qr
Arpa 50,1qr
Vələmir 38,8qr
Noxud 13,8 qr
Buğda yarması 42,9qr
Soya cecəsi 11,2qr
Günəbaxan cecəsi 9,2qr
Balıq unu 8,4qr
Yem mayası 3,0qr
Balıq yağı 2,3qr
Sumuk unu 5,2qr
Ot unu 13,0qr
Balıq qulağı, təbaşir 9,5qr
Duz 0,9qr

Ördəklərin yemlənməsi iki dövrə bölünür; 1 məhsuldar dövr; 2 qeyri məhsuldar dövr. Qeyri məhsuldar dövrdə ördəklər yumurtadan düşürlər və bu müddətdə növbəti yumurta dövrünə qədər onları yaxşı olar ki, sututarlara yaxın yerlərdə saxlanılır və onlara ancaq axşam dənli yemlər verilir.
Məhsuldar dövrdə isə ördəklər güclü yemlənmə rejiminə keçirilir və yem balansında ot unu, silos və başqa həcmli yemlərin miqdarı azaldılır. Bu dövrdə ördəklər gündə dörd dəfə yemlənməlidir.
Məhsuldar dövrdə ördəklərin yem balansı elə tərtib edilməlidir ki, onlar çəkilərini itirməsin və mövsum ərzində mineral qarışıqların miqdarı (təbaşir, balıqqulağı) artırılır.
Ördəyin əti bədənə istilik və quruluq verir, adamı kökəldir, səsi saflaşdırır, qan yaradır.
-1-
Lakin gec həzm olunur, bu cəhətləri zərərsizləşdirmək üçün sirkə iskəncəbi və isti ədəviyyatlar işlətmək məsləhətdir.
Ördək piyi qiymətli piylərdən hesab olunur. Istilik verir, öskürək zamanı faydalıdır, lətif yumuşaldıcı xassəyə malikdir və dəriyə tez təsir göstərir. Ördəyin qara ciyəri qan yaradır və ürək döyüntüsü zamanı xeyirlidir. Ördəklər suda-quruda yaşayan heyvan cinsinə aid olduğu üçün onların saxlanma yeri (quş damı) su hövzələrinə yaxın ərazidə yerləşdirilməlidir.Ördəklər gün ərzində dörd dəfə yemlənməlidir.Yem qəbulu zamanı ördəklərin suya təlabatı olduğu üçün su tutarları yaxında yerləşməlidir.
Mineral yemlər əsas yem normasından başqa ayrıca da verilir. Mikroelementlər isə norma ilə verilir.Ördəklərin mikroelementlərlə yemlənməsinə nəzarətin ən dəqiq üsulu yumurtada A və B2 vitaminlərin və karotinoidlərin miqdarına mütəmadi nəzarətdir. Bunlardan əlavə məhsuldar dövrdə quşlara qan unu, suzmə (şor), vermək xeyirlidir. Bu yemlər təzə lələklərin əmələ gəlməsini sürətləndirir. Ördəklərə verilən yemin miqdarı onların diri çəksi və qoyduğu yumurtanın miqdarından aslı olaraq artırılır.
Ördəkçilikdə yaxşı nəticələr əldə etmək üçün onların xəstəliklərinə qarşı mübarizənin böyük əhəmiyyəti vardır. Su quşları o cümlədən ördəklər ən çox paratif xəstəliyinə tutulur. Bu xəstəliyə cavan quşlar tez tutulur. Xəstəliyi əsasən salım, tipi və başqa salmonella tipi viruslar törədir. Bu viruslar quşların bağırsağlarında məskən salır, Infeksiya mənbəi əsasən xəstə heyvanlar və onların yumurtaları olur.
Bu xəstəliyin müalicəsi əsasən antibiotiklərdən, biometsin və levometsinlə aparılır. mübarizə tədbirləri, yemlənmə və saxlama şəraitinin yaxşılaşdırlması, xəstə heyvanların tədric edilməsi, quş damların dezenfeksiya tədbirlərinin görülməsini əhatə edir. Xəstəlik başlandıqda sağlam heyvanlarda vaksinasiya aparılır. Quşlarda geniş yayılmış xəstəliklərdən biri də kolibakteriozdur. Cücə, qaz və ördək balaları 3-14 günlüyündə bu xəstəliyə tez tutulur. Xəstəliyin proflaktikasına əsasən zooqiqenik tədbirlərin aparılması və yumurtalar inkubatora verilməmiş formalinlə təmizlənməli və civə-kvas lanpası ilə şualandırılmalıdır. Müalicə işi isə tetraskilin, xloramtenikol və digər antibiotiklərlə aparılır.
Cənub bölgəsində çəltikçiliyin inkişafı ördəklərin geniş yayılmasına şərait yaradacaqdır. Belə ki, çəltik sahələrində ördəklərin il boyu inkişafı üçün istər yem bazasının yaranmasında və istərsə sututarların yaradılması baxımından çox əlverişli sayıla bilər.

Istifadə olunan ədəbiyyatlar:
1. Zootexnikin qısa məlumat kitabı C.M.Quliyev. F.R.Abdinov və s. Bakı 1940-cı il
2. Baytarlıq Mikrobiologiyası P.AQədimov M.Ə.Tağızadə.
3. Н.Т.Маслиев. «Корта и кортление селъскохозяйственной птицы» Москва-1968г.
Lənkəran RAEM-in
Elmi işlər üzrə direktor müavini: T.e.n.H.Kəlbiyev
Baş zootexnik: Ə.M.Qasımov
Baş iqtisadçı: N.M.Əskərov


[[Şəkil:Ab bird 013.jpg|200px|tumb|right|ördək]]
[[Şəkil:Dendrocygna bicolor wilhelma.jpg|200px|tumb|right|Dendrocygna bicolor]]
== Mənbə ==
== Mənbə ==



04:07, 2 oktyabr 2012 versiyası

Ördəklər
Elmi təsnifat
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Aləm:
Yarımaləm:
Tipüstü:
Sinif:
İnfrasinif:
Dəstəüstü:
Dəstə:
Yarımdəstə:
Fəsiləüstü:
Fəsilə:
Ördəklər
Beynəlxalq elmi adı



Ördəklər (lat. Anatidae) qazkimilər dəstəsinə aid quş fəsiləsi.

Fəsiləyə daxil olan 40-50 cinsə aid 150-yə yaxın növ məlumdur. Ördəkçilik haqqında məlumat. Təsnifatı: Ördəklər əsasən üç-dörd qrupa bölunur; Yumurtalıq, ətlik, qarışıq məhsuldar və bəzək cinsləri. Yumurtalıq ördəklər əsasən Hindistan cinsidir,ətlik ördəklər isə pekan cinsinə deyilir, qarışıq məhsuldar ördəklər isə ağ Moskva, Kuban, boz Ukraina və b. cinslərdir; bəzək ördəkləri ilə Yapon cinsidir, onlar nisbətən xırda olur və çox bəzəkli olur. bir başının çəkisi (05,-0,7kq) Yemləndirilməsi: ördəkçilik hazırda mövsumu ətçilik istiqamətindən olmaqdan il ərzində fəaliyyət göstərən təsərrüfat sahəsinə çevrilmişdir. Keçmiş SSRİ-nin Ümumittifaq elmi-tədqiqiat quşçuluq texnologiyası institutunun əməkdaşları hər anac ördəkdən ildə 200-dən çox yumurta alırlar. Bunulada hər ətlik anac ördəkdən 2-2,25 diri çəkidə ət almağa nail olmuşlar. Ördəkçilikdə yüksək nailyyətlər effektiv yemləmə nəticəsində nail olunur. Ətli istiqamətdə olan anac ördəklərə məhsuldar dövrdə gündə 100-105qr yem vahidi və 14-16 qr protein verilməlidir. Yerli (pekin cinsi) ördəklərə 2,5-3 kq isə çəki artımı almaq üçün gündə 270-300 qr yem vahidi və 33-37qr protein verilməlidir. Anac ördəklərdən maksimum yumurta almaq üçün aşağıdakı yem cədvəlindən istifadə olunur. Qarğıdalı 68,5qr Darı 11,2qr Arpa 50,1qr Vələmir 38,8qr Noxud 13,8 qr Buğda yarması 42,9qr Soya cecəsi 11,2qr Günəbaxan cecəsi 9,2qr Balıq unu 8,4qr Yem mayası 3,0qr Balıq yağı 2,3qr Sumuk unu 5,2qr Ot unu 13,0qr Balıq qulağı, təbaşir 9,5qr Duz 0,9qr

Ördəklərin yemlənməsi iki dövrə bölünür; 1 məhsuldar dövr; 2 qeyri məhsuldar dövr. Qeyri məhsuldar dövrdə ördəklər yumurtadan düşürlər və bu müddətdə növbəti yumurta dövrünə qədər onları yaxşı olar ki, sututarlara yaxın yerlərdə saxlanılır və onlara ancaq axşam dənli yemlər verilir. Məhsuldar dövrdə isə ördəklər güclü yemlənmə rejiminə keçirilir və yem balansında ot unu, silos və başqa həcmli yemlərin miqdarı azaldılır. Bu dövrdə ördəklər gündə dörd dəfə yemlənməlidir. Məhsuldar dövrdə ördəklərin yem balansı elə tərtib edilməlidir ki, onlar çəkilərini itirməsin və mövsum ərzində mineral qarışıqların miqdarı (təbaşir, balıqqulağı) artırılır. Ördəyin əti bədənə istilik və quruluq verir, adamı kökəldir, səsi saflaşdırır, qan yaradır.

-1- Lakin gec həzm olunur, bu cəhətləri zərərsizləşdirmək üçün sirkə iskəncəbi və isti ədəviyyatlar işlətmək məsləhətdir.

   Ördək piyi qiymətli piylərdən hesab olunur. Istilik verir, öskürək zamanı faydalıdır, lətif yumuşaldıcı xassəyə malikdir və dəriyə tez təsir göstərir. Ördəyin qara ciyəri qan yaradır və ürək döyüntüsü zamanı xeyirlidir. Ördəklər suda-quruda yaşayan heyvan cinsinə aid olduğu üçün onların saxlanma yeri (quş damı) su hövzələrinə yaxın ərazidə yerləşdirilməlidir.Ördəklər gün ərzində dörd dəfə yemlənməlidir.Yem qəbulu zamanı ördəklərin suya təlabatı olduğu üçün su tutarları yaxında yerləşməlidir.

Mineral yemlər əsas yem normasından başqa ayrıca da verilir. Mikroelementlər isə norma ilə verilir.Ördəklərin mikroelementlərlə yemlənməsinə nəzarətin ən dəqiq üsulu yumurtada A və B2 vitaminlərin və karotinoidlərin miqdarına mütəmadi nəzarətdir. Bunlardan əlavə məhsuldar dövrdə quşlara qan unu, suzmə (şor), vermək xeyirlidir. Bu yemlər təzə lələklərin əmələ gəlməsini sürətləndirir. Ördəklərə verilən yemin miqdarı onların diri çəksi və qoyduğu yumurtanın miqdarından aslı olaraq artırılır. Ördəkçilikdə yaxşı nəticələr əldə etmək üçün onların xəstəliklərinə qarşı mübarizənin böyük əhəmiyyəti vardır. Su quşları o cümlədən ördəklər ən çox paratif xəstəliyinə tutulur. Bu xəstəliyə cavan quşlar tez tutulur. Xəstəliyi əsasən salım, tipi və başqa salmonella tipi viruslar törədir. Bu viruslar quşların bağırsağlarında məskən salır, Infeksiya mənbəi əsasən xəstə heyvanlar və onların yumurtaları olur. Bu xəstəliyin müalicəsi əsasən antibiotiklərdən, biometsin və levometsinlə aparılır. mübarizə tədbirləri, yemlənmə və saxlama şəraitinin yaxşılaşdırlması, xəstə heyvanların tədric edilməsi, quş damların dezenfeksiya tədbirlərinin görülməsini əhatə edir. Xəstəlik başlandıqda sağlam heyvanlarda vaksinasiya aparılır. Quşlarda geniş yayılmış xəstəliklərdən biri də kolibakteriozdur. Cücə, qaz və ördək balaları 3-14 günlüyündə bu xəstəliyə tez tutulur. Xəstəliyin proflaktikasına əsasən zooqiqenik tədbirlərin aparılması və yumurtalar inkubatora verilməmiş formalinlə təmizlənməli və civə-kvas lanpası ilə şualandırılmalıdır. Müalicə işi isə tetraskilin, xloramtenikol və digər antibiotiklərlə aparılır. Cənub bölgəsində çəltikçiliyin inkişafı ördəklərin geniş yayılmasına şərait yaradacaqdır. Belə ki, çəltik sahələrində ördəklərin il boyu inkişafı üçün istər yem bazasının yaranmasında və istərsə sututarların yaradılması baxımından çox əlverişli sayıla bilər.

Istifadə olunan ədəbiyyatlar: 1. Zootexnikin qısa məlumat kitabı C.M.Quliyev. F.R.Abdinov və s. Bakı 1940-cı il 2. Baytarlıq Mikrobiologiyası P.AQədimov M.Ə.Tağızadə. 3. Н.Т.Маслиев. «Корта и кортление селъскохозяйственной птицы» Москва-1968г. Lənkəran RAEM-in Elmi işlər üzrə direktor müavini: T.e.n.H.Kəlbiyev

                                    Baş zootexnik:                    Ə.M.Qasımov                                  
                                      Baş iqtisadçı:                    N.M.Əskərov

Mənbə

  1. Synopsis of the Contents of the British Museum. 15 1819. S. 67.


Şablon:Link FA Şablon:Link FM Şablon:Link GA