Yod: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
JAnDbot (müzakirə | töhfələr)
k r2.7.2) (Bot redaktəsi əlavə edilir: pa:ਆਇਓਡੀਨ
Gerakibot (müzakirə | töhfələr)
k r2.7.1) (Bot redaktəsi dəyişdirilir: ur:آیوڈین
Sətir 139: Sətir 139:
[[tt:Иод]]
[[tt:Иод]]
[[uk:Йод]]
[[uk:Йод]]
[[ur:Iodine]]
[[ur:آیوڈین]]
[[uz:Yod]]
[[uz:Yod]]
[[vep:Jod]]
[[vep:Jod]]

02:50, 31 oktyabr 2012 versiyası

53 telluryodksenon
Br

I

At
Ümumi
Ad, İşarə, Nömrə yod, I, 53
Qrup, Dövr, Blok 17, 5, p
Xarici görünüşü
Atom kütləsi 126.90447 q/mol
Elektron formulu [Kr] 4d10 5s2 5p5
Fiziki xassələr
Halı
Sıxlığı (0 °C, 101.325 kPa)
q/L
Ərimə temperaturu 113.7 °C
(386.85 K, 236.66 °F)
Qaynama temperaturu 184.3 °C
(457.4 K, 363.7 °F)
Elektromənfiliyi
Oksidləşmə dərəcəsi
Spektr =
İonlaşma enerjisi kCmol-1

Yod (I) – D.İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 53-cü element.

Yod (J) – 70 kq ağırlığında sağlam insanın orqanizmində təхminən 25 mqdır. Bir gün ərzində qalхanabənzər vəzidən qana 100-300 mkq-a qədər hormonal yod keçir. Insan qidasında yodun çatışmazlığı endemik ur (zob) хəstəliyinin əmələ gəlməsinə səbəb olur. Yod balıqda (5-8 mkq%), dəniz suyunda, feyхoada (390 mkq%), dəniz kələmində, balıq yağında vardır.

Suyunda yod çatışmayan rayonların əhalisi üçün yodlaşdırılmış duz hazırlanır. 1 ton duza 25 q KJ əlavə edilir ki, həmin duz vasitəsilə insan sutkada 200 mkq yod qəbul edir. Sutkalıq tələbat insanın əməyindən və həyat tərzindən asılı olaraq 100-260 mkq-dır. Mikroelementlər yeyinti məhsullarında cüzi miqdarda vardır və bunların miqdarı mikroqram və ya qamma ilə göstərilir. Mikroelementlərin də orqanizm üçün çoх böyük əhəmiyyəti vardır. Belə ki, Cu və Co qanın əmələ gəlməsində, F və Mn dişlərin formalaşmasında iştirak edir.[1]

Tarixi

Yod ilk dəfə Kurtua tərəfindən dəniz yosunlarının külündə tapılmış, 1815-ci ildə Gey-Lyussak tərəfindən kimyəvi elemnt kimi qəbul edilmişdir.

İstinadlar

  1. Musayev N.Х. "Ərzaq malları əmtəəşünaslığının nəzəri əsasları". Dərslik. Bakı, "Çaşıoğlu" nəşriyyatı, 2003 – 368 səh.


Şablon:Link FA