Elektrik müqaviməti: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keçin
Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k r2.7.1) (Bot redaktəsi əlavə edilir: sn:Mukweso |
k r2.7.2+) (Bot redaktəsi əlavə edilir: be:Электрычнае супраціўленне |
||
Sətir 21: | Sətir 21: | ||
[[am:መጠነ እንቅፋት]] |
[[am:መጠነ እንቅፋት]] |
||
[[ar:مقاومة كهربائية]] |
[[ar:مقاومة كهربائية]] |
||
[[be:Электрычнае супраціўленне]] |
|||
[[be-x-old:Супор]] |
[[be-x-old:Супор]] |
||
[[bg:Електрическо съпротивление]] |
[[bg:Електрическо съпротивление]] |
19:31, 13 dekabr 2012 versiyası
Elektrik müqaviməti — naqilin uzunluğu ilə düz, en kəsiyinin sahısi ilə tərs mütənasib olub onun növündən asılıdır və cərəyanın keçməsinə mane olan keyfiyyətdir, R=ρɭ\Ś.
Burada R - naqilin müqaviməti, ɭ - uzunluğu, S - en kəsiyinin sahəsi, ρ - xüsusi müqavimətidir.
Elektrik müqavimətinin vahidi BS-də alman alimi Georq Simon Om-un şərəfinə 1 om götürülür.
Əlaqədar anlayışlar
- 1 Om - elə naqilin müqavimətidir ki, bu naqilin uclarına 1 V gərginlik tətbiq etdikdə ondan 1 A cərəyan keçsin.
- Xüsusi müqavimət - tili 1 m olan kub şəkilli naqildən kubun tili istiqamətində cərəyan keçən zaman yaranan müqavimətdir.
- Xüsusi müqavimətin BS-də vahidi 1 Om·m-dir.
- Xüsusi müqavimətin texniki vahidi - 1 m uzunluqlu 1mm2 en kəsikli naqilin müqavimətidir. Xüsusi müqavimət cədvəllərində hər iki vahidlə qiymət verilir. 1Om mm2\m=10-6Om·m. Kifayət qədər yüksək temperaturlarda metalların müqavimətləri temperaturdan xətti asılıdır, Rt=R0(1+αt).
- Müqavimətin temperatur əmsalı - naqili 1°C qızdırdıqda onun müqavimətinin dəyişməsinin 0°C-dəki müqavimətinə olan nisbətidir, α=(Rt-R0)\R0t. Əksər təmiz metallar üçün α≈1\273dər-1.
- Müqavimət termometrləri - naqillərin elektrik müqavimətlərinin temperaturdan asılılığına əsaslanaraq düzəldilmiş cihazdır. Müqavimətin mütləq temperaturdan asılılığı RT=R0αT kimidir.Bu asılılıq mütləq sifıra yaxın temperaturlarda dəqiq ödənilmir.
- İfrat keçiricilik - aşağı temperaturlarda materialın müqavimətinin sıçrayışla sıfra düşməsidir.Bunu ilk dəfə hollandiya fiziki Kamerlinq - Onnes 4,1K temperaturda civədə müşahidə etmişdir. Daha yüksək temperaturlarda ifrat keçiricilik göstərən materiallar tapılmaqdadır.