Etika: Redaktələr arasındakı fərq
k r2.7.3rc2) (Bot redaktəsi əlavə edilir: fo:Siðafrøði |
k Bot: Migrating 97 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q9465 (translate me) |
||
| Sətir 20: | Sətir 20: | ||
{{Link GA|de}} |
{{Link GA|de}} |
||
[[af:Etiek]] |
|||
[[als:Ethik]] |
|||
[[an:Etica]] |
|||
[[ar:أخلاقيات]] |
|||
[[ast:Ética]] |
|||
[[ba:Этика]] |
|||
[[bar:Ethik]] |
|||
[[be:Этыка]] |
|||
[[be-x-old:Этыка]] |
|||
[[bg:Етика]] |
|||
[[bn:নীতিশাস্ত্র]] |
|||
[[bs:Etika]] |
|||
[[ca:Ètica]] |
|||
[[cs:Etika]] |
|||
[[cy:Moeseg]] |
|||
[[da:Moral]] |
|||
[[de:Ethik]] |
|||
[[el:Ηθική]] |
|||
[[en:Ethics]] |
|||
[[eo:Etiko]] |
|||
[[es:Ética]] |
|||
[[et:Eetika]] |
|||
[[eu:Etika]] |
|||
[[fa:فلسفه اخلاق]] |
|||
[[fi:Etiikka]] |
|||
[[fo:Siðafrøði]] |
|||
[[fr:Éthique]] |
|||
[[fy:Etyk]] |
|||
[[gan:倫理學]] |
|||
[[gl:Ética]] |
|||
[[he:פילוסופיה של המוסר]] |
|||
[[hi:आचारशास्त्र]] |
|||
[[hif:Ethics]] |
|||
[[hr:Etika]] |
|||
[[ht:Etiik]] |
|||
[[hu:Etika (filozófia)]] |
|||
[[hy:Բարոյագիտություն]] |
|||
[[ia:Ethica]] |
|||
[[id:Etika]] |
|||
[[ilo:Etika]] |
|||
[[is:Siðfræði]] |
|||
[[it:Etica]] |
|||
[[ja:倫理学]] |
|||
[[jbo:marde]] |
|||
[[jv:Étika]] |
|||
[[ka:ეთიკა]] |
|||
[[kk:Этика]] |
|||
[[km:ចរិយាមារយាទ]] |
|||
[[ko:윤리학]] |
|||
[[ku:Exlaq]] |
|||
[[ky:Этика]] |
|||
[[la:Ethica]] |
|||
[[lt:Etika]] |
|||
[[lv:Ētika]] |
|||
[[mk:Етика]] |
|||
[[ml:നീതിശാസ്ത്രം]] |
|||
[[mn:Этик]] |
|||
[[ms:Etika]] |
|||
[[mwl:Ética]] |
|||
[[my:အက်သစ်]] |
|||
[[nds:Ethik]] |
|||
[[ne:नैतिकता]] |
|||
[[nl:Ethiek]] |
|||
[[nn:Etikk]] |
|||
[[no:Etikk]] |
|||
[[oc:Etica]] |
|||
[[pl:Etyka]] |
|||
[[pnb:ایتھکس]] |
|||
[[ps:اخلاق]] |
|||
[[pt:Ética]] |
|||
[[ro:Etică]] |
|||
[[ru:Этика]] |
|||
[[rue:Етіка]] |
|||
[[sah:Этика]] |
|||
[[scn:Ètica]] |
|||
[[sh:Etika]] |
|||
[[simple:Ethics]] |
|||
[[sk:Etika]] |
|||
[[sl:Etika]] |
|||
[[sq:Etika]] |
|||
[[sr:Етика]] |
|||
[[su:Étika]] |
|||
[[sv:Etik]] |
|||
[[ta:நன்னெறி]] |
|||
[[tg:Одоб]] |
|||
[[th:จริยธรรม]] |
|||
[[tl:Etika]] |
|||
[[tr:Etik]] |
|||
[[uk:Етика]] |
|||
[[ur:اخلاقیات]] |
|||
[[uz:Etika]] |
|||
[[vi:Luân lý học]] |
|||
[[war:Etiká]] |
|||
[[yi:מידות]] |
|||
[[za:Lwnzleixyoz]] |
|||
[[zh:伦理学]] |
|||
[[zh-min-nan:Lûn-lí-ha̍k]] |
|||
22:16, 8 mart 2013 tarixindəki versiya
Etika (yunanca: ἠθικόν, qədim yunan dilində isəŞ ἦθος — əxlaq, ənənə mənalarını verir. Fəlsəfənin ən böyük hissələrindən biri olub insan mənəviyyatını əhatə edir. Çiçero (3 yanvar, b.e.ə. 106; † 7 dekabr b.e.ə. 43) ilk dəfə olaraq "etikanı" tərcümə edərək öz dövründə "fəlsəfə mənəviyyatı" anlayışını daxil etmişdir.
Etika və ondan yaranan fənlər (hüqüq, dövlət və sosial fəlsəfə) praktiki fəlsəfə qrupuna daxil eidlirlər. Çünki onlar insan davranışı ilə bağlıdırlar. Nəzəri fəsəsfəyə məntiq, qavrama nəzəriyyəsi və metafizika daxildir.
Fəsləfə fənninə ilk dəfə olaraq Aristotel Etika adı verilmişdir. Bununla o adətlərin, ənənələrin elmi yaranmasını nəzərdə tuturdu. Ancaq ona qədər artıq etika fəlsəfi düşünmənin tərkib hissinə çevrilmişdir. Bunun arxasında Sofisitlərin insan idrakının arxasında onların adət və ənənələri durması idi. Aristotel fikirləşirdi ki, insan praktikası əsaslı və nəzəri cəhətdən mövcud olan əksetdirməyə yol tapa bilər. Bu baximdan etika insanın materiya ilə davranışı, bu materiyanın fəlsəfi üsullarla işləyən normativlər əsasında qiymətləndirilmıəsi və bunun əsasında əldə edilən biliklər əsasında praktikada tətbiqini fadə edir.
Etikanın fəlsəfi sualı
Fəlsəfə fənni olan etika belə bir suala cavab axtarır ki, "Mən bu situasiyada necə davranmalıyam?" Bu sualın klassik ifadəsini Kant vermişdir: "Mən nə etməliyəm?".
Onun nəticəsi tətbiqi xarakterli etik normalardan ibarətdir. Bu normalar əsasən müəyyən şərtlər müəyyən hərkətlərə ya icazə verir, ya qadağan edir ya da təklif edir.
Mənbə
Ədəbiyyat
- Гусейнов А. А. Этика // ЭТИКА: образовательный ресурсный центр. ЭТИЧЕСКАЯ ЭНЦИКЛОПЕДИЯ. (rusca)
- Хоружий С. С. Кризис классической европейской этики в антропологической перспективе // Этика науки. — Москва: ИФРАН, 2007. — С. 85-97.(rusca)