Qiymətli kağız: Redaktələr arasındakı fərq
k r2.7.2+) (Bot redaktəsi dəyişdirilir: tr:Menkul kıymet |
k Bot: Migrating 48 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q169489 (translate me) |
||
| Sətir 33: | Sətir 33: | ||
[[Kateqoriya:Hüquq]] |
[[Kateqoriya:Hüquq]] |
||
[[Kateqoriya:Qiymətli kağızlar]] |
[[Kateqoriya:Qiymətli kağızlar]] |
||
[[ar:سند ضمان]] |
|||
[[be:Каштоўная папера]] |
|||
[[be-x-old:Каштоўная папера]] |
|||
[[bg:Ценна книга]] |
|||
[[br:Talvoudenn]] |
|||
[[bs:Vrijednosni papir]] |
|||
[[ca:Valor mobiliari]] |
|||
[[cs:Cenný papír]] |
|||
[[cv:Хаклă хут]] |
|||
[[da:Værdipapir]] |
|||
[[de:Wertpapier]] |
|||
[[el:Χρεόγραφο]] |
|||
[[en:Security (finance)]] |
|||
[[eo:Valorpapero]] |
|||
[[es:Valor (finanzas)]] |
|||
[[fa:اوراق بهادار]] |
|||
[[fi:Arvopaperi]] |
|||
[[fr:Valeur mobilière]] |
|||
[[gu:જામીનગીરીઓ]] |
|||
[[he:נייר ערך]] |
|||
[[hr:Vrijednosni papir]] |
|||
[[hu:Értékpapír]] |
|||
[[hy:Արժեթուղթ]] |
|||
[[id:Efek (keuangan)]] |
|||
[[is:Verðbréf]] |
|||
[[it:Titolo (finanza)]] |
|||
[[ja:有価証券]] |
|||
[[kaa:Bahalı qag'az]] |
|||
[[kn:ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು]] |
|||
[[ko:유가증권]] |
|||
[[lt:Vertybinis popierius]] |
|||
[[mk:Хартија од вредност]] |
|||
[[mr:रोखा]] |
|||
[[ms:Sekuriti (kewangan)]] |
|||
[[nl:Effecten]] |
|||
[[no:Verdipapir]] |
|||
[[pl:Papier wartościowy (prawo)]] |
|||
[[pt:Valor mobiliário]] |
|||
[[ru:Ценная бумага]] |
|||
[[sh:Vrijednosni papir]] |
|||
[[sk:Cenný papier]] |
|||
[[sr:Хартије од вредности]] |
|||
[[sv:Värdepapper]] |
|||
[[ta:பத்திரம்]] |
|||
[[tr:Menkul kıymet]] |
|||
[[uk:Цінні папери]] |
|||
[[vi:Chứng khoán]] |
|||
[[zh:證券]] |
|||
01:45, 10 mart 2013 tarixindəki versiya
Qiymətli kağız — müəyyənləşdirilmiş formaya riayət olunmaqla hər hansı hüququ təsdiqləyən elə bir sənəddir ki, həmin hüquq bu sənəd olmadan həyata keçirilə və başqa şəxsə verilə bilməz.[1]
Qiymətli kağız forması və rekvizitləri qanunvericiliklə müəyyənləşən və hər hansı hüququ təsdiq və təsbit edən sənəddir. Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 987.1-ci maddəsində qiymətli kağız anlayışı aşağıdakı kimi verilmişdir: "Qiymətli kağız müəyyənləşdirilmiş formaya riayət olunmaqla hər hansı hüququ təsdiqləyən elə bir sənəddir ki, həmin hüquq bu sənəd olmadan nə həyata keçirilə bilər, nə də başqa şəxsə verilə bilər. Qiymətli kağız başqasına verildikdə onun təsdiqlədiyi bütün hüquqlar da keçir." ABŞ-ın Vahid Ticarət Kodeksində qiymətli kağızlara aşağıdakı anlayış verilir: Qiymətli kağızlar (securities) – pul kapitalını cəlb etmək üçün silsiləvi olaraq buraxılan qiymətli kağızlardır, yəni: səhm, istiqraz, dövlətin borc öhdəlikləri və onlardan törəyən sənədlərdir (klassik opsionlar, varrant, üstünlük hüququ və s.).[2]
Qiymətli kağızları iki böyük qrupa ayırmaq olar; birinci dərəcəli əsas qiymətli kağızlar, ikinci dərəcəli törəmə qiymətli kağızlar.
Birinci dərəcəli əsas qiymətli kağızlara mülkiyyət hüququ olan — pul, əmtəə, əmlak, kapital və s. daxildir. Törəmə qiymətli kağızlar isə valyuta, faiz , indeks və opsionlar hesab edilir.
Əsas qiymətli kağızlar özləri də 2 qrupda cəmləşirlər.
- ilkin qiymətli (aksiyalar, veksellər )
- ikinci dərəcəli qiymətli kağızlar (ilkin qiymətli kağızların əsasında buraxılan kağızlardır).
Qiymətli kağızlar bazarında müddətli qiymətli kağızlar da olur. Müddətinə görə qiymətli kağızlar üç yarımnövə ayrılır: qısamüddətlə (1 ilə qədər), ortamüddətli (5 -10 ilə qədər ) və uzunmüddətli (20 -30 ilə qədər).
Qiymətli kağızlar bazarında dövlət və qeyri-dövlət adını daşıyan qiymətli kağızlar da var. Dövlət qiymətli kağızları, adı müxtəlif olan istiqrazlar hesab edilir. Qeyri dövlət qiymətli kağızları isə müxtəlif şirkətlər yaxud fiziki şəxslər tərəfindən tədavülə buraxılan qiymətli kağızlardır.
Qiymətli kağızların dövriyyədən çıxarılması və ləğv edilməsi qaydaları Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən müəyyən edilir.
Həmçinin bax
İstinadlar
Xarici keçidlər
Qiymətli Kağızlar Haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu