İltihab

İltihab (lat. inflammatio) yerli və ümumi patoloji prosess, və ya patoloji qıcıq və təsirlərin nəticəsində orqanizmin hüceyrə strukturlarının zədələnməsinə qarşı bir reaksiyadır. Qədim Roma yazıçısı Avl Korneliy Sels ilk dəfə iltihabın xarici əlamətlərini təsvir etmişdir:

• lat. rubor — "qızartı", qızarma, eritema
• lat. tumor — "şiş", şişginlik
• lat. calor — "hərarət", yerli (nahiyyənin) hərarətin(in) qalxması
• lat. dolor — "ağrı", nahiyyədə ağrılar

Doplin Klavdi Qalen (eramızın 130-200 cü illəri) bu əlamətlərə lat. functio laesa — funksional pozğunluğu əlavə etmişdir. İltihabi prosses gedişatına görə 3 cürdür:

• Kəskin gedişli — 2 həftəyə qədər,
• Yarım kəskin gedişli — 1 aya qədər,
• Xroniki gedişli — uzun müddətli və ya ömürlük. Prosses dövri olaraq kəskinləşir və sakitləşir.

İstənilən iltihab inkişafəna görə mütləq olaraq 3 mərhələdən keçir:

• Alterasiya — toxuma və höceyrələrin zədələnməsi,
• Ekssudasiya — ifrazat. Orqan və toxumaların damar divarlarından qan mayesi və hüceyrələrinin iltihab nahiyyəsinə süzülərək yığılması,
• Proliferasiya — məhsuldar mərhələ. Bu zaman iltihab baş vermiş nahiyyədə hüceyrələrin bölünməsi prossesi sürətlənərək zədələnmiş toxumalar bərpa olunmağa başlanır.