Qutlu Musa türbəsi: Redaktələr arasındakı fərq
k Bot: Migrating 2 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q4273802 (translate me) |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Memarlıq abidəsi |
{{Memarlıq abidəsi |
||
|ad = |
|ad = Xaçındərbətli türbəsi |
||
|Azərbaycan dilində = |
|Azərbaycan dilində = |
||
|orijinaladı = Qutlu Musa türbəsi |
|orijinaladı = Qutlu Musa türbəsi |
||
| |
|Şəkil = [[Şəkil:Aqdam -Qutlu Musa Türbəsi 1314.JPG|320 px]] |
||
|tikili = |
|tikili = |
||
|statusu = |
|statusu = |
||
| Sətir 9: | Sətir 9: | ||
|şəhər = [[Ağdam]] |
|şəhər = [[Ağdam]] |
||
|bölgə = [[Qarabağ]] |
|bölgə = [[Qarabağ]] |
||
|kənd = [[ |
|kənd = [[Xaçındərbətli]] |
||
|başlanma = |
|başlanma = |
||
|tamamlanma = [[1314]] |
|tamamlanma = [[1314]] |
||
| Sətir 17: | Sətir 17: | ||
|saytı = |
|saytı = |
||
}} |
}} |
||
'''Qutlu Musa türbəsi''' və ya '''Xaçındərbətli türbəsi''' — [[Azərbaycan]]da tarixi abidə. |
|||
[[Kür]]-[[Araz]] çayları arasındakı inşaat, xüsusilə [[XIV əsr]]in başlanğıcında daş türbələrin geniş şəkildə yayılması ilə əlamətdardır. Bu abidələrdən biri nadir təsadüf edilən səciyyəyə malik türbədir. [[Ağdam]] rayonunun [[ |
[[Kür]]-[[Araz]] çayları arasındakı inşaat, xüsusilə [[XIV əsr]]in başlanğıcında daş türbələrin geniş şəkildə yayılması ilə əlamətdardır. Bu abidələrdən biri nadir təsadüf edilən səciyyəyə malik türbədir. [[Ağdam]] rayonunun [[Xaçındərbətli]] kəndində yerləşən bu abidə nisbətən alçaq bir kürsülük üzərində yüksələn səkkizbucaqlı piramidaşəkilli günbəzlə örtülüdür. Bu abidənin əsas məziyyəti onun həcmində deyil, bu ənənəni quruluşun özünəməxsus bir çəkildə həll edilməsidir. |
||
[[Şəkil:Stamp of Azerbaijan 752.jpg|left|200px]] |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Abidənin istər daxili səthlərinin, istər daxilindəki günbəzin və istərsə də xarcindəki səthlərin işlənməsi binaya təkrarolunmaz bir fərdi xüsusiyyət verir. Xaçındərbətli abidəsinin giriş qapısı üzərindəki kitabə, onun [[1314]]-cü ildə ustad Şahbənzər tərəfindən Musa oğlu Kutlunun məzarı üzərində tikildiyini göstərir. Xaçındərbətli abidəsinin ən zəngin hissəsini giriş səthinin memarlığı və onun daxili günbəzinin stalaktitli quruluşu təşkil edir. Xarici səthlər çox da dərin olmayan batıqlarla işlənmiş və bu batıqların yuxarı hissəsi tağlara bağlanmışdır. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Abidənin istər daxili səthlərinin, istər daxilindəki günbəzin və istərsə də xarcindəki səthlərin işlənməsi binaya təkrarolunmaz bir fərdi xüsusiyyət verir. |
||
| ⚫ | Xaçındərbətli abidəsinin giriş səthində və daxilində olan heyvan təsvirləri də son dərəcə diqqəti cəlb edir. Onların içərisində vəhşi heyvan təsvirləri xüsusilə qeyd olunmalıdır. [[Azərbaycan]] memarlığı abidələri içərisində bu təsvirləri xatırladan nümunələr [[Bakı]]da, [[Bayıl qalası]]nın (XIII əsr) üzərində də var. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
== Həmçinin bax == |
|||
{{Azərbaycan türbələri}} |
{{Azərbaycan türbələri}} |
||
22:39, 21 iyun 2014 tarixindəki versiya
Şablon:Memarlıq abidəsi Qutlu Musa türbəsi və ya Xaçındərbətli türbəsi — Azərbaycanda tarixi abidə.
Kür-Araz çayları arasındakı inşaat, xüsusilə XIV əsrin başlanğıcında daş türbələrin geniş şəkildə yayılması ilə əlamətdardır. Bu abidələrdən biri nadir təsadüf edilən səciyyəyə malik türbədir. Ağdam rayonunun Xaçındərbətli kəndində yerləşən bu abidə nisbətən alçaq bir kürsülük üzərində yüksələn səkkizbucaqlı piramidaşəkilli günbəzlə örtülüdür. Bu abidənin əsas məziyyəti onun həcmində deyil, bu ənənəni quruluşun özünəməxsus bir çəkildə həll edilməsidir.
Xaçındərbətli abidəsində yeraltı hissənin varlığı onun qülləvari türbələr qrupuna daxil edilməsinə əsas verən başlıca bir əlamətdir.
Abidənin istər daxili səthlərinin, istər daxilindəki günbəzin və istərsə də xarcindəki səthlərin işlənməsi binaya təkrarolunmaz bir fərdi xüsusiyyət verir. Xaçındərbətli abidəsinin giriş qapısı üzərindəki kitabə, onun 1314-cü ildə ustad Şahbənzər tərəfindən Musa oğlu Kutlunun məzarı üzərində tikildiyini göstərir. Xaçındərbətli abidəsinin ən zəngin hissəsini giriş səthinin memarlığı və onun daxili günbəzinin stalaktitli quruluşu təşkil edir. Xarici səthlər çox da dərin olmayan batıqlarla işlənmiş və bu batıqların yuxarı hissəsi tağlara bağlanmışdır.
Xaçındərbətli abidəsinin ümumi kompozisiya görünüşündə əhəmiyyətli bir ünsür də onun piramida şəkilli günbəzinin üzlüyünü təşkil edən daş tavalardan düzəldilmə örtükdür.
Xaçındərbətli abidəsinin giriş səthində və daxilində olan heyvan təsvirləri də son dərəcə diqqəti cəlb edir. Onların içərisində vəhşi heyvan təsvirləri xüsusilə qeyd olunmalıdır. Azərbaycan memarlığı abidələri içərisində bu təsvirləri xatırladan nümunələr Bakıda, Bayıl qalasının (XIII əsr) üzərində də var.
Xaçındərbətli abidəsinin daxili stalaktit biçimli günbəzi Şirvan memarlığının daşdan oyma stalaktit kompozisiyalarını xatırladır.
_2.jpg)
