Elidalı Hippi: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 32: Sətir 32:
Gippi təxminən [[e.ə. 460]]-cı ildə riyazi əyrini kəşf etmişdir. <ref> T L Heath, A History of Greek Mathematics I (Oxford, 1921).</ref> Sonrakı dövrlərdə bu əyri ''quadratrix'' adlandırılmışdır. Onun bu kəşfi sayəsində [[Bucaq|bucağ]]ı bərabər hissələrə bölmək və [[çevrə]]nin kvadratını müəyyən etmək mümkün olmuşdur. <ref>[http://www-groups.dcs.st-and.ac.uk/~history/Biographies/Hippias.html Hippias Biography]</ref>
Gippi təxminən [[e.ə. 460]]-cı ildə riyazi əyrini kəşf etmişdir. <ref> T L Heath, A History of Greek Mathematics I (Oxford, 1921).</ref> Sonrakı dövrlərdə bu əyri ''quadratrix'' adlandırılmışdır. Onun bu kəşfi sayəsində [[Bucaq|bucağ]]ı bərabər hissələrə bölmək və [[çevrə]]nin kvadratını müəyyən etmək mümkün olmuşdur. <ref>[http://www-groups.dcs.st-and.ac.uk/~history/Biographies/Hippias.html Hippias Biography]</ref>


Gippi varlığın davamlılığı doktrinasını irəli sürür. Bu doktrina varlıqdan meydana gələn fiziki obyektlərin davamlılığı kimi izah olunur. Gippi Sokratın "gözəl" və "gözəl obyekt"i bir-birindən fərqləndirməsinə qarşı çıxmışdır. Doktrinanın incəlikləri bizə məlum olmasa da Gippinin hadisələri keyfiyyət və fərdlər baxımından izah edilməsinə qarşı çıxması aydındır. Gippi üçün fenomenal reallıq bütün reallıq deməkdir. Filosof reallığı kokret fiziki obyektlərdən ibarət reallıq kimi qəbul edir. başqa sözlə istənilən qrupa aid edilən keyfiyyətlər, qrupun hər bir üzvünə də aiddir, ayrı-ayrı obyektlərdə müəyyən edilmiş keyfiyyətlər isə bütün qrupa aid edilir.<ref>[http://www.encyclopedia.com/topic/Hippias_of_Elis.aspx#1 Kerferd, G.. "Hippias of Elis." Encyclopedia of Philosophy. 2006. Retrieved July 25, 2014]</ref>
Gippi varlığın davamlılığı doktrinasını irəli sürür. Bu doktrina varlıqdan meydana gələn fiziki obyektlərin davamlılığı kimi izah olunur. Doktrinanın incəlikləri bizə məlum olmasa da Gippinin hadisələri keyfiyyət və fərdlər baxımından izah edilməsinə qarşı çıxması aydındır. Gippi üçün fenomenal reallıq bütün reallıq deməkdir. Filosof reallığı kokret fiziki obyektlərdən ibarət reallıq kimi qəbul edir. başqa sözlə istənilən qrupa aid edilən keyfiyyətlər, qrupun hər bir üzvünə də aiddir, ayrı-ayrı obyektlərdə müəyyən edilmiş keyfiyyətlər isə bütün qrupa aid edilir. Gippi Sokratın "gözəl" və "gözəl obyekt"i bir-birindən fərqləndirməsinə qarşı çıxmışdır.<ref>[http://www.encyclopedia.com/topic/Hippias_of_Elis.aspx#1 Kerferd, G.. "Hippias of Elis." Encyclopedia of Philosophy. 2006. Retrieved July 25, 2014]</ref>


Gippi 300 ildən artıq dövrə aid [[Olimpiya]] oyunları qaliblərinin siyahısını tərtib etmişdir.
Gippi 300 ildən artıq dövrə aid [[Olimpiya]] oyunları qaliblərinin siyahısını tərtib etmişdir.

10:52, 26 iyul 2014 versiyası

Gippi
yun. Ἱππίας
Doğum tarixi E.ə. 460
Doğum yeri Elida, Peloponnes
Vəfat tarixi E.ə. 400
Vətəndaşlığı
İstiqaməti Sokrataqədərki fəlsəfə
Əsas maraqları həndəsə, fəlsəfə
Təsirlənib Protaqor, Qorgi
Məktəbi Sofizm


Gippi (yun. Ἱππίας E.ə. 460 - 400) — qədim yunan filosofu, sofistlər məktəbinin nümayəndəsi, Sokratın müasiri. [1] Riyazi əyrinin (quadratrix) yaradıcısı.[2]

Yunanıstanın bütün şəhərlərində, xüsusən Afinada dərs deyən Gippi fenomenal yaddaşa sahib idi və dövrünün bütün elmlərini dərindən bilirdi. Bu səbəbdən Poliqistor ləqəbini qazanmışdı. O dövrdə məlum olan bütün ədəbiyyat növlərində qələmini sınamış, ilk dialoq yazmağa da cəhd etmişdir. Platonun iki dialoqu ("Hippias Major" (Dahi Gippi) və "Hippias Minor" (Kiçik Gippi)) onun adını daşıyır.[3] Həmçinin Platonun "Protaqor" dialoqunda aparıcı obrazlardan biridir.

Universal biliyə malik Gippi poeziya, qrammatika, tarix, siyasət, arxeologiya, riyaziyyatastronomiya üzrə mühazirələr demişdir. Onun ədəbi irsinə nəsrdə yazılmış texniki traktatlarından əlavə elegiyafaciələr də daxildir. Homer haqqında mükəmməl bir əsər, yunan və digər xalqların ədəbiyyat nümunələrinə aid toplular, arxeoloji traktatlar ona aid edilsə də günümüzə bir neçə fraqment gəlib çatmışdır.[4]

Riyazi əyri. Quadratrix

Gippi təxminən e.ə. 460-cı ildə riyazi əyrini kəşf etmişdir. [5] Sonrakı dövrlərdə bu əyri quadratrix adlandırılmışdır. Onun bu kəşfi sayəsində bucağı bərabər hissələrə bölmək və çevrənin kvadratını müəyyən etmək mümkün olmuşdur. [6]

Gippi varlığın davamlılığı doktrinasını irəli sürür. Bu doktrina varlıqdan meydana gələn fiziki obyektlərin davamlılığı kimi izah olunur. Doktrinanın incəlikləri bizə məlum olmasa da Gippinin hadisələri keyfiyyət və fərdlər baxımından izah edilməsinə qarşı çıxması aydındır. Gippi üçün fenomenal reallıq bütün reallıq deməkdir. Filosof reallığı kokret fiziki obyektlərdən ibarət reallıq kimi qəbul edir. başqa sözlə istənilən qrupa aid edilən keyfiyyətlər, qrupun hər bir üzvünə də aiddir, ayrı-ayrı obyektlərdə müəyyən edilmiş keyfiyyətlər isə bütün qrupa aid edilir. Gippi Sokratın "gözəl" və "gözəl obyekt"i bir-birindən fərqləndirməsinə qarşı çıxmışdır.[7]

Gippi 300 ildən artıq dövrə aid Olimpiya oyunları qaliblərinin siyahısını tərtib etmişdir.


Məlum olan əsərləri

  • Tayfaların nomenklaturası (yun. E θνωνòνoμαìαι)
  • Olimpiya qaliblərinin qeydiyyatı (yun. Ολνμπìανγραωv)
  • Kolleksiya (yun. Σνναγωγή)
  • Troyalı (yun. Т ρωικóς) [8]

İstinadlar

  1. İnternet Encyclopedia of Philosiphy / Hippias
  2. Hippias of Elis - Encyclopedia Britannica
  3. Encyclopedia of Philosiphy / Hippias
  4. Hippias of Elis - Encyclopedia Britannica
  5. T L Heath, A History of Greek Mathematics I (Oxford, 1921).
  6. Hippias Biography
  7. Kerferd, G.. "Hippias of Elis." Encyclopedia of Philosophy. 2006. Retrieved July 25, 2014
  8. Kerferd, G.. "Hippias of Elis." Encyclopedia of Philosophy. 2006. Retrieved July 25, 2014

Həmçinin bax