Latın qrafikası: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 146: Sətir 146:
{|
{|
|-
|-
| '''7. İncə:''' '''Â, Ê, Î, Ô, Û.''' || || || || '''8. Uzun:''' '''Á, É, Í, Ó, Ú.''' || || || || '''9. Yumşaq:''' '''Ă, Ĕ, Ĭ, Ŏ, Ŭ.''' || || || || '''10. Qısa:''' (<big>'''ˋ'''</big>) - Səssiz hərflər
| '''7. Uzun:''' '''Â, Ê, Î, Ô, Û.''' || || || || '''8. Yumşaq:''' '''Ă, Ĕ, Ĭ, Ŏ, Ŭ.''' || || || || '''9. İncə:''' (<big>'''ˋ'''</big>) - Səssiz hərflər
|}
|}
</center>
</center>

08:58, 17 avqust 2014 tarixindəki versiya

Latın əlifbası, müasir latın əlifbası, 26 hərfdən ibarət olaraq bir çox dillərin əlifbasının əsasını təşkil edir. Müxtəlif dillərdə müxtəlif cür adlana bilər.

Roman, german, keltbaltik dillər qruplarında və slavyan, fin-uqor, türk, semitİran dil qruplarında bəzi dillər, albanbask dili, həmçinin Hind-Çin, Myanma, Zond arxipelaqı, Afrika (Saxaradan cənuba), Amerika, AvstraliyaOkeaniya dilləri latın əlifbası əsasında əlifbaya maikdirlər.

Bəzi dillərin səs zənginliyini göstərməyə latın hərfləri azlıq etdiyindən onların müxtəlif modifikasiyasından istifadə edilir. Məsələn, Azərbaycan dilində : Ç(c-cedilla), Ə(Schwa), Ğ(g-breve), İ(I-dotted), Ö(O-diaeresis), Ş(s-cedilla), Ü(u-diaeresis) .

Latın əlifbası latın mədəniyyətinin özəyini əmələ gətirir.

Hərflər

A, B, C, D, E, F, G, H, I, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, V, X, Y, Z
(J, U və W yox.)
a, b, c, d, e, f, g, h, i, k, l, m, n, o, p, q, r, s, t, v, x, y, z
(j ,u və w yox.)
Köhnə yazı Yeni yazı
AVREAPRIMASATAESTAETASQVAEVINDICENVLLO Aurea prima sata est aetas, quae vindice nullo,

Əlifbalar müqayisəsi

Əsl səslər cədvəli
Latın A Ă Ä Ë E B C Ç J D F G Ğ Ģ H X I İ K Ķ Q L M N Ņ Ň O Ö P R S Š Ş Ț T U Ü V W Y Z Ž
Azəri A - Ə - E B C Ç J D - F G Ğ - H - X I İ K - Q L - M N - - O Ö P R S - Ş - T U Ü V - Y Z -
Ərəb

أ

ع

ء

ء

أ

ب

ج

چ

ژ

د

ڏ

ف

گ

ݝ

غ

ه

ح

خ

إ

إ

ك

ٯ

ق

ل

ڵ

م

ن

ڠ

ڭ

ۆ

ۆ

پ

ر

س

ث

ش

ڞ

ت

ٱ

ٱ

ۋ

و

ي

ز

ذ

Kiril А Ӑ Ә Є Е Б Җ Ч Ж Д Ӡ Ф Г Ғ Ӷ Һ Ҳ Х Ы И К Қ Ҡ Л Љ М Н Ң Њ О Ө П Р С Ҫ Ш Ц Т У Ү В Ў Й З Ҙ
1. Ää=Əə=Эə 2. Č=J 3. Š=Ť və Ž=Ď 4. Ț=T+S və Ḑ=D+Z 5. Ṡ= ص və Ḋ= ض 6. Ṫ= ط və Ż= ظ
7. Uzun: Â, Ê, Î, Ô, Û. 8. Yumşaq: Ă, Ĕ, Ĭ, Ŏ, Ŭ. 9. İncə: (ˋ) - Səssiz hərflər
  • Š=ŤŽ=Ď.
  • Ķķ=ⱩⱪḨḩ=Ⱨⱨ
  • Uzun səslər: Á, É, Í, Ó, Ú.
  • İncə səslər: Â, Ê, Î, Ô, Û.
  • Yarı səslər: Ă, Ĕ, Ĭ, Ŏ, Ŭ (Qırtlaq hərfləri).
  • hərfi əlifbada olmayan T-D səsidir (Ərəbcə:ط). Yalnız Ərəb və Osmanlıca tərcümələrində istifadə edilər.
  • Ż hərfi əlifbada olmayan Z-S səsidir (Ərəbcə:ظ). Yalnız Ərəb və Osmanlıca tərcümələrində istifadə edilər.
  • ٯ = ق (Qırtlaq K hərfi) və ya ڨ (Qırtlaq G hərfi).

Həmçinin bax