Diokletian: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Dexbot (müzakirə | töhfələr)
k Removing Link FA template (handled by wikidata)
Sətir 38: Sətir 38:


{{Link FA|fi}}
{{Link FA|fi}}
{{Link FM|en}}
{{Link FM|es}}

12:57, 14 oktyabr 2014 versiyası

Diokletian
lat. Gaius Aurelius Valerius Diocletianus Augustus
20 noyabr 284 – 1 may 305
ƏvvəlkiKarin
SonrakıI Konstansi Xlor
283 – 283
Vəzifədədir
bilinmir
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı Gaius Valerius Diocles
Doğum tarixi
təqr.22 dekabr 244(244-12-22)
Doğum yeri
Vəfat tarixi ən tezi 3 dekabr 311ən geci 3 dekabr 316 və ya 313[1][2]
Vəfat yeri
Fəaliyyəti siyasətçi, monarx
Həyat yoldaşı
Uşaqları
Dini Qədim Romada din
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qay Avreli Valeri Diokletian (təqr. 243, Diokleya-313-316 illər arası, Salona) — Roma imperatoru (284-305), dəfələrlə konsul.

Atası azad edilmiş qul idi. Diokletianın hakimiyyəti zamanından dominat dövrü başlandı. Diokletian imperiyanın təsərüfat, siyasi və hərbi qüdrətini möhkəmlətmək üçün islahatlar keçirmişdi. Xalq üsyanlarını və əyalətlərdə separat hərəkatları yatırmışdı. İrana qarşı yürüşlər nəticəsində Ermənistan və İberiyada mövqeyini möhkəmləndirmiş, Mesopotamiyanın bir hissəsini tutmuşdu. 24 fevral 303-cü ildə Roma imperatoru Diokletian xristianlığı qadağan edən fərman verib. [3] 303-304 illərdə xristianları amansızcasına təqib etmişdir. 286 ildə Maksimianı özünə ortaq hakim təyin etmiş, 305 ildə onunla birgə hakimiyyətdən könüllü əl çəkmişdi. Diokletian "korlanmış" pulları düzçəkili sikkələrlə əvəz etdirdi, möhtəkirliklə mübarizə apardı, mallara maksimum qiymət qoydu. Diokletian bütün qüvvəsini baqaudların və s. üsyanlarının yatırılmasına yönəltdi, imperiyadan ayrılmış əyalətlər geriyə qaytarıldı. Romalılar iki həmləyə Ermənistanda və İberiyada öz mövqelərini möhkəmlədib, Mesopotamiyanı tutdular. Roma imperiyasında Tetrarxiya(Dörd imperator hakimiyyəti) üsuli idarəsinin əsasını qoymuşdur. Bu imperiyada yeni idarəçilik üsulu idi. İmperiya de facto olaraq ikiyə ayrılmış və hər hissənin başına bir Avqust(tituldur) və bir Sezar(tituldur) gətirilmişdir. Məqsəd Avqustlardan sonra köməkçisi Sezarın hakimiyyətə keçib Avqust titulu alması və özünə köməkçi Sezar seçməsi ilə səciyyələnən bir sistem idi. Onun ölümündən sonra sistem iflas etmişdir.

İstinadlar

  1. Catalogue of the National Library of Greece.
  2. Catalogue of the Academy of Athens Library (yun.).
  3. Bu günün tarixi

Şablon:Link FA