Müslüm Maqomayev (bəstəkar)

Bu məqalə Musiqi haqqındadır. Digər mənalar üçün Müslüm Maqomayev (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın.

Müslüm Maqomayev
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi	6 (18) sentyabr 1885
Doğum yeri	Qroznı
Vəfat tarixi	28 iyul 1937(1937-07-28) (51 yaşında)
Vəfat yeri	Nalçik, Kabardin-Balkar MSSR, RSFSR, SSRİ
Vəfat səbəbi	vərəm
Dəfn yeri	Fəxri Xiyaban Birinci Fəxri xiyabanda dəfn olunanların siyahısı
Vətəndaşlığı	Rusiya imperiyası  AXC  SSRİ
Uşaqları	Cəmaləddin Maqomayev, Məhəmməd Maqomayev
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti	dirijor, bəstəkar, pedaqoq, dramaturq
Fəaliyyət illəri	1912-ci ildən
Janr	opera
Təhsili	Zaqafqaziya Müəllimlər Seminariyası
Mükafatları
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Müslüm Maqomayev (18 sentyabr 1885 - 28 iyul 1937) — bəstəkar, dirijor, pedaqoq, folklorçu, ictimai xadim. Azərbaycan musiqisində Avropa stilində ilk operanın müəllifi ("Nərgiz", 1935), Azərbaycanın əməkdar incəsənət xadimi (1936).

Həyatı

Azərbaycan peşəkar musiqili teatrının banilərindən biri olmuşdur. Əslən Qax rayonunun İlisu kəndindəndir. Atası Məhəmməd Abdul oğlu gənc yaşlarında İlisu kəndində dəmirçilik etmiş və sonralar Vladiqafqaz şəhərinə köçmüşdür. Burada çeçen qızı ilə evlənərək yaşamını davam etdirmışdir. Ailənin böyük oğlu olan Abdulmüslüm 1912-ci ildən opera dirijorluğu fəaliyyətinə başlamışdır. "Şah İsmayıl" (1916) və "Nərgiz" (1935) operalarının müəllifidir. 1927-ci ildə Maqomayevin redaktəsi ilə "Azərbaycan Türk Xalq Mahnıları"nın ilk məcmuəsi (Üzeyir Hacıbəyov tərəfindən yazılmış və işlənmişdir) nəşr olunmuşdur.

• Müğənni, bəstəkar Müslüm Maqomayevin babasıdır.
• Kinorəssam Məhəmməd Maqomayevin atasıdır.
• Bəstəkar Üzeyir Hacıbəyovla eyni ildə və eyni gündə anadan olmuşdur.

Əsərləri

Operalar

• "Şah İsmayıl" (1916)
• "Nərgiz" (1935)

Musiqili komediya

• "Xoruz bəy (operetta)"

Balet

• "Dəli Muxtar (opera)" - 1936cı ildə başlanılıb, bitirilməyib

İnstrumental

• Simfonik əsərləri - Azərbaycanda ilk dəfə
• "Ceyran" rapsodiyası
• "Azərbaycan çöllərində"
• "Azad olunmuş Azərbaycan qadınının rəqsi"
• "Dərviş"
• "Marş RV-8"
• "Şəlalə"

Mahnılar

"Yaz", "Neft", "May", "Tarla", "Gözəlim", "Durna"

Filmoqrafiya

1. Azərbaycan incəsənəti (film, 1934) (Qısametrajlı sənədli film)
2. Bəstəkar Müslüm Maqomayev (film, 1977)
3. Doğma xalqıma (film, 1954)
4. Hər şey olduğu kimi. Beşinci film. Rəşid Behbudov (film, 2000)
5. İlisu (film, 2006)
6. Lökbatan (film, 1933)
7. Müslüm Maqomayev (film, 1976)
8. Üzeyir ömrü (film, 1981)

Mənbə

• Müslüm Maqomayevin "Şah İsmayıl" operasını izlə sayt YouTube
• Rəşid Behbudov - "Nərgiz" operasından Çobanın ariyası rus dilində sayt YouTube
• Üzeyir Hacıbəyov Müslüm Maqomayevin "Nərgiz" operası haqqında
• Müslüm Maqomayev
• Kövkəb Səfərəliyeva

Həmçinin bax

• Azərbaycan musiqisi
• Müslüm Maqomayev