Azərbaycan Premyer Liqası: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Xoncha (müzakirə | töhfələr)
Xoncha (müzakirə | töhfələr)
Sətir 30: Sətir 30:


===1990-cı illər ===
===1990-cı illər ===
1990-cı illərdə liqada [[Neftçi PFK|Neftçi Bakı]], [[Kəpəz PFK|Kəpəz]], [[Turan Tovuz İK|Turan Tovuz]] və [[Şəmkir FK|Şəmkir]] kimi klublar tərəfindən üstünlük təşkil edirdi. Lakin, maliyyə problemləri klublara pis təsir etdi və Xəzri Buzovna, Şəmkir, Viləş Masallı və Şəfa Bakı kimi klublar artan borclara görə iflasa uğradı.<ref>{{cite web|title=Ölkə futbolu qara geyinməyə hazırlaşır (Yazı)|url=http://www.penalti.az/index.php?option=com_content&view=article&id=3729:oelk-futbolu-qara-geyinmy-hazrlar-yaz&catid=9:manet&Itemid=13|work=Penalti.az|accessdate=3 December 2011|language=Azerbaijani}}</ref> 1997-ci ildə, “Kəpəz” Azərbaycan çempionatları tarixində ən uzun qələbə seriyasına imza atmışdır. Gəncəlilər 1997/98 və 1998/99 mövsümlərində ardıcıl 20 matçda meydanı 3 xalla tərk edib.<ref>[http://sportlife.az/8329-xeb_Qaraba-Kpzin-rekordundan-1-addm-gerid.html “Qarabağ”: “Kəpəz”in rekordundan 1 addım geridə]</ref>
1990-cı illərdə [[Neftçi PFK|Neftçi Bakı]], [[Kəpəz PFK|Kəpəz]], [[Turan Tovuz İK|Turan Tovuz]] və [[Şəmkir FK|Şəmkir]] kimi klublar liqada uğurlu çıxış edərək çempion olmuşlar. Lakin, maliyyə problemləri klublara pis təsir etdi və Xəzri Buzovna, Şəmkir, Viləş Masallı və Şəfa Bakı kimi klublar artan borclara görə iflasa uğradı.<ref>{{cite web|title=Ölkə futbolu qara geyinməyə hazırlaşır (Yazı)|url=http://www.penalti.az/index.php?option=com_content&view=article&id=3729:oelk-futbolu-qara-geyinmy-hazrlar-yaz&catid=9:manet&Itemid=13|work=Penalti.az|accessdate=3 December 2011|language=Azerbaijani}}</ref> 1997-ci ildə, “Kəpəz” Azərbaycan çempionatları tarixində ən uzun qələbə seriyasına imza atmışdır. Gəncəlilər 1997/98 və 1998/99 mövsümlərində ardıcıl 20 matçda meydanı 3 xalla tərk edib.<ref>[http://sportlife.az/8329-xeb_Qaraba-Kpzin-rekordundan-1-addm-gerid.html “Qarabağ”: “Kəpəz”in rekordundan 1 addım geridə]</ref>


===2000-ci illər ===
===2000-ci illər ===

02:36, 23 fevral 2015 tarixindəki versiya

Şablon:Futbol liqası məlumat qutusu

Tarixi

1990-cı illər

1990-cı illərdə Neftçi Bakı, Kəpəz, Turan TovuzŞəmkir kimi klublar liqada uğurlu çıxış edərək çempion olmuşlar. Lakin, maliyyə problemləri klublara pis təsir etdi və Xəzri Buzovna, Şəmkir, Viləş Masallı və Şəfa Bakı kimi klublar artan borclara görə iflasa uğradı.[1] 1997-ci ildə, “Kəpəz” Azərbaycan çempionatları tarixində ən uzun qələbə seriyasına imza atmışdır. Gəncəlilər 1997/98 və 1998/99 mövsümlərində ardıcıl 20 matçda meydanı 3 xalla tərk edib.[2]

2000-ci illər

2010-cu illər

2010-cu illər parlaq başladı və Neftçi 6 illik fasilədən sonra ardıcıl 3 dəfə Azərbaycan çempionatının qızıl medallarını və 2 dəfə ölkə kubokunu qazandı.[3][4] 2011-12-ci il mövsümünün qalibi kimi Çempionlar Liqasına vəsiqə qazanmış "Neftçi", UEFA Avropa Liqasının pley-off mərhələsində Kiprin APOEL klubunu məğlub edərək, Azərbaycan futbolu tarixində avrokuboklarda qrup mərhələsinə vəsiqə qazanmış ilk klub oldu.[5] 2013/2014 mövsümündə “Qarabağ” 21 ildən sonra ikinci çempionluğu qeyd etdi.[6] 2014-cü ildə “Qarabağ” Azərbaycan futbolu tarixində avrokuboklarda qrup mərhələsinə ikinci vəsiqə qazanmış klub oldu.[7] Bundan əlavə, “Qarabağ” yarışın əsas mərhələsində qələbə qazanan ilk Azərbaycan klubu kimi tarixə düşüb.[8]

Müsabiqə formatı

Qualification for European competitions

Maliyyə

Azarkeş sayı

Sponsorluq

Müflisləşmə hadisələri

Media

UEFA reytinqi

2013-2014 UEFA Klub Reytinqində Azərbaycan Premyer Liqası 53 ölkə arasında 30-cudur.[9]

Cari
Reytinq
Yerdəyişmə Son mövsüm
Reytinq
Liqa Əmsal
27 (27) Serbiya Serb SuperLiqası 13.375
28 (29) Sloveniya Sloveniya PrvaLiqası 10.750
29 (30) Slovakiya Slovak Birinci Futbol Liqası 12.875
30 (32) Azərbaycan Azərbaycan Premyer Liqası 11.250
31 (28) Macarıstan Nemzeti Bacnoksaq I 11.000
32 (34) Qazaxıstan Qazaxstan Premyer Liqası 10.375
33 (32) Moldova Moldova Milli Divizionu 10.000

Son yenilənmə: 29 Avqust 2014.[10]

Azərbaycan Premyer Liqasının üzvləri (2014-15 mövsümü)

Stadionları və yerləri

Statistika

Rekordlar

Premyer Liqadak olan oyunçular mövsümün sonuna kimi Azərbaycan Premyer Liqasının Qızıl Butsu üçün rəqabət aparırlar. Nazim Əliyev APL-ın tarixində ən çox qol vuran futbolçudur.[11] 1995-96 mövsümündə o, APL-də ilk 100 qol vuran oyunçu olmuşdur. O vaxtdan bəri, 10 digər oyunçular 100 qol nişanına çatmışlar.[11]

Xəqani Məmmədov Azərbaycan Premyer Liqasında ən çox qol vurmuş oyunçulardan biridir.
Ən çox qol vurmuş oyunçular[12]
Oyunçu Dövr Klub[13] Qol
1 Azərbaycan Nazim Əliyev 1992–1999 Neftçi Bakı 183
2 Azərbaycan Müşviq Hüseynov 1992–2007 Qarabağ 305
3 Azərbaycan Rövşən Əhmədov 1992–2003 Kəpəz 116
4 Azərbaycan Qurban Qurbanov 1990–2006 Neftçi Bakı 115
5 Azərbaycan Samir Ələkbərov 1992–2001 Neftçi Bakı 115
6 Azərbaycan Alay Bəhramov 1992–1999 Viləş Masallı 108
7 Azərbaycan Vadim Vasilyev 1994–2007 Bakı Fəhləsi 102
8 Azərbaycan Xəqani Məmmədov 1994–2012 İnter Bakı PİK 102
9 Azərbaycan Kənan Kərimov 1995–2012 Şəmkir 327
10 Azərbaycan Nadir Nəbiyev 1995–2012 Turan 316
Aslan Kərimov Azərbaycan Premyer Liqasında ən çox oyun keçirmiş oyunçulardan biridir.
Ən çox oyun keçirən oyunçular[14]
Oyunçu Dövr Klub[15] Oyun
1 Azərbaycan Azər Məmmədov 1992–2012 Kəpəz 445
2 Azərbaycan Mahmud Qurbanov 1992–2012 Kəpəz 421
3 Azərbaycan Aslan Kərimov 1992–2011 Qarabağ 382
4 Azərbaycan Aqil Məmmədov 1992–2011 Turan 364
5 Azərbaycan İsmayıl Məmmədov 1992–2009 Şəmkir 351
6 Azərbaycan Kənan Kərimov 1995–2012 Şəmkir 327
7 Azərbaycan Nadir Nəbiyev 1995–2012 Turan 316
8 Azərbaycan Mübariz Orucov 1992–2008 Xəzər-Lənkəran 311
9 Azərbaycan Müşviq Hüseynov 1992–2007 Qarabağ 305
10 Azərbaycan Ədəhim Niftəliyev 1995–2011 Xəzər-Lənkəran 303
Ən böyük hesablı ev qələbəsi
Neftçi 11–0 Şahdağ Qusar (1999–00)[16]
Ən ardıcıl məğlub edilməmiş seriya
Kəpəz, 30 oyun, 1997-98[17]
Ən ardıcıl qələbə seriyası
Kəpəz, 20 oyun, 1999-99[18]
Ən gənc qol vurmuş oyunçu
Orxan Əliyev, Sumqayıta görə vs Qəbələ, 15 yaş, 236 gün[19]
Ən yaşlı oyunçu
Nadir Şükürov, Karvana görə vs Muğan, 42 yaş, 19 Aprel 2009[20]
Ən çox qol vurmuş oyunçu
Nazim Əliyev (Xəzər Sumqayıt, Neftçi, Qarabağ, Şəfa Bakı, Dinamo Bakı), (183 qol)
Ən çox APL oyunu
Azər Məmmədov, 445
Mövsümdə ən çox qol
Nazim Əliyev (Xəzər Sumqayıt), (39 qol), 1992

Çempionlar və bombardirlər

Mövsüm Çempion İkinci Üçüncü Bombardir
1992 Neftçi Bakı Xəzər Sumqayıt Turan Azərbaycan Nazim Əliyev (Xəzər Sumqayıt, 39 qol)
1993 Qarabağ Xəzər Sumqayıt Turan Azərbaycan Samir Ələkbərov (Neftçi Bakı, 16 qol)
1993-94 Turan Qarabağ Kəpəz Azərbaycan Musa Qurbanov (Turan, 35 qol)
1994-95 Kəpəz Turan Neftçi Bakı Azərbaycan Nazim Əliyev (Neftçi Bakı, 26 qol)
1995-96 Neftçi Bakı Xəzri Buzovna Kəpəz Azərbaycan Fazil Pərvərov (Kəpəz, 23 qol) / Rövşən Əhmədov (Kəpəz, 23 qol)
1996-97 Neftçi Bakı Qarabağ Xəzri Buzovna Azərbaycan Qurban Qurbanov (Neftçi Bakı, 34 qol)
1997-98 Kəpəz Bakı Şəmkir Azərbaycan Nazim Əliyev (Bakı, 23 qol)
1998-99 Kəpəz Şəmkir Neftçi Bakı Azərbaycan Alay Bəhramov (Viləş Masallı, 24 qol)
1999-00 Şəmkir Kəpəz Neftçi Bakı Azərbaycan Badri Kvaratsxeliya (Şəmkir, 16 qol)
2000-01 Şəmkir Neftçi Bakı Viləş Masallı Azərbaycan Paşa Əliyev (Bakılı Bakı, 12 qol)
2001-02 Şəmkir Neftçi Bakı Qarabağ Azərbaycan Kənan Kərimov (Kəpəz, 14 qol)
Rusiya Dmitri Kudinov (Qarabağ, 14 qol)
2002-03 AFFA və klublar arasında yaranan münaqişəyə görə bu mövsüm heç bir futbol çempionatı təşkil edilməmişdir.[21]
2003-04 Neftçi Bakı Şəmkir Qarabağ Azərbaycan Samir Musayev (Qarabağ, 20 qol)
2004-05 Neftçi Bakı Xəzər-Lənkəran Karvan Azərbaycan Zaur Ramazanov (Karvan, 21 qol)
2005-06 Bakı Karvan Neftçi Bakı Kot-d'İvuar Yakuba Bamba (Karvan, 16 qol)
2006-07 Xəzər-Lənkəran Neftçi Bakı Bakı Azərbaycan Zaur Ramazanov (Xəzər-Lənkəran, 20 qol)
2007-08 İnter Bakı AZAL Neftçi Bakı Azərbaycan Xəqani Məmmədov (İnter Bakı, 19 qol)
2008-09 Bakı İnter Bakı Simurq Uruqvay Valter Quqlemon (İnter Bakı, 17 qol)
2009-10 İnter Bakı Bakı Qarabağ Azərbaycan Fərid Quliyev (Standard Baku, 16 qol)
2010-11 Neftçi Bakı Xəzər-Lənkəran Qarabağ Gürcüstan Qiorqi Adamiya (Qarabağ, 18 qol)
2011-12 Neftçi Bakı Xəzər-Lənkəran İnter Bakı Özbəkistan Bahadır Nəsimov (Neftçi Bakı, 16 qol)
2012-13 Neftçi Bakı Qarabağ İnter Bakı Çili Nikolas Kanales (Neftçi Bakı, 26 qol)
2013-14 Qarabağ İnter Bakı Qəbələ Braziliya Reynaldo (Qarabağ, 22 qol)

Mükafatçı klublar

Klub Çempion Qalib olduğu illər
Neftçi Bakı
8
1992, 1995–96, 1996–97, 2003–04, 2004–05, 2010–11, 2011–12, 2012–13
Kəpəz
3
1994–95, 1997–98, 1998–99
Şəmkir
3
1999–00, 2000–01, 2001–02
Bakı
2
2005–06, 2008–09
İnter Bakı
2
2007–08, 2009–10
Qarabağ
2
1993, 2013–14
Turan
1
1993–94
Xəzər-Lənkəran
1
2006–07

Mükafatçı baş məşqçilər

Baş məşqçi Çempion Qələbə illəri
Azərbaycan Ağasəlim Mircavadov
5
1993, 1999–00, 2000–01, 2004–05, 2006–07
Azərbaycan Böyükağa Hacıyev
3
2005–06, 2011–12, 2012–13
Azərbaycan Kazbek Tuayev
3
1993–94, 1995–96, 2003–04
Azərbaycan Mehman Allahverdiyev
3
1994–95, 1997–98, 1998–99
Azərbaycan Qurban Qurbanov
1
2013–14
Azərbaycan Elbrus Abbasov
1
1996–97
Azərbaycan Arif Əsədov
1
2010–11
Azərbaycan Qəhrəman Əliyev
1
2001–02
Şimali Makedoniya Qyoko Hacıyevski
1
2008–09
Gürcüstan Kaxaber Sxadadze
1
2009–10
Ukrayna Valentin Xodukin
1
2007–08

Azərbaycan SSR çempionları

Oyunçular

Mükafatlar

Kubok

Çempionluq kuboku PFL-in sifarişinə əsasən, Fransanın "Arthus-Bertrand" şirkəti hazırlanır və hər mövsümun sonu Azərbaycan Premyer Liqasının qalibinə təqdim olunur.[22][23]

Ayın və ilin oyunçusu

Mövsün ərzində “Ayın futbolçusu” və "İlin futbolçusu" futbol klublarının baş məşqçiləri, komandaların kapitanları və idman jurnalistləri arasında PFL tərəfindən keçirilən sorğuya əsasən müəyyənləşir.[24] Qalib oyunçuya PFL və sponsorun hədiyyələri və pul mükafatı təqdim olunur.

Reynaldo “Ayın futbolçusu” mükafatını dörd dəfə qazanmışdır.
Flavinyo “Ayın futbolçusu” mükafatını ən çox qazanan oyunçulardan biridir.
Mövsüm İl Ay Oyunçu Klub
2009-10 2009 Oktyabr Azərbaycan Vaqif Cavadov Qarabağ
2009-10 2010 Noyabr Braziliya Mario Souza Xəzər Lənkəran
2009-10 2010 Dekabr Azərbaycan Əfran İsmayılov Qarabağ
2009-10 2010 Fevral Azərbaycan Xəqani Məmmədov Karvan
2009-10 2010 Mart Azərbaycan Araz Abdullayev Neftçi
2009-10 2010 Aprel Gürcüstan Georgi Adamiya Qarabağ
2009-10 2010 May Xorvatiya Aleksandar Şoliç Bakı
2010-11 2010 Avqust Özbəkistan Bahodır Nəsimov Neftçi
2010-11 2010 Sentyabr Azərbaycan Samir Zərgərov Kəpəz
2010-11 2010 Oktyabr Braziliya Flavinyo Neftçi
2010-11 2010 Noyabr Mərakeş Zohair Benuahi AZAL
2010-11 2010 Dekabr Azərbaycan Samir Əliyev Simurq
2010-11 2011 Fevral Azərbaycan Rauf Əliyev Qarabağ
2010-11 2011 Mart Braziliya Flavinyo Neftçi
2010-11 2011 Aprel Kosta-Rika Uinston Parks Xəzər Lənkəran
2010-11 2011 May Gürcüstan Georgi Adamiya Qarabağ
2011-12 2011 Avqust Azərbaycan Ceyhun Sultanov Kəpəz
2011-12 2011 Sentyabr Azərbaycan Rəşad Abdullayev Neftçi
2011-12 2011 Oktyabr Kosta-Rika Uinston Parks Bakı
2011-12 2011 Noyabr Braziliya Flavinyo Neftçi
2011-12 2011 Dekabr Gürcüstan Baçana Sxadadze İnter Bakı
2011-12 2012 Fevral Azərbaycan Əfran İsmayılov Qarabağ
2011-12 2012 Mart Fransa Yannik Kamanan Qəbələ
2011-12 2012 Aprel Braziliya Eder Bonfim Xəzər Lənkəran
2011-12 2012 May Litva Deividas Çesnauskis Bakı
2012-13 2013 Fevral Çili Nikolas Kanales Neftçi
2012-13 2013 Mart Rumıniya Marius Pena Bakı
2012-13 2013 Aprel Braziliya Riçard Almeyda Qarabağ
2012-13 2013 May Çili Nikolas Kanales Neftçi
2013-14 2013 Avqust Azərbaycan Cavid Hüseynov Bakı
2013-14 2013 Sentyabr Azərbaycan Əfran İsmayılov Bakı
2013-14 2013 Oktyabr Braziliya Reynaldo Qarabağ
2013-14 2013 Noyabr Azərbaycan Vaqif Cavadov İnter Bakı
2013-14 2013 Dekabr İsveçrə Daniel Subotiç Qəbələ
2013-14 2014 Fevral Braziliya Reynaldo Qarabağ
2013-14 2014 Mart Braziliya Reynaldo Qarabağ
2013-14 2014 Aprel Braziliya Riçard Almeyda Qarabağ
2013-14 2014 May Braziliya Reynaldo Qarabağ

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. "Ölkə futbolu qara geyinməyə hazırlaşır (Yazı)". Penalti.az (Azerbaijani). İstifadə tarixi: 3 December 2011.
  2. “Qarabağ”: “Kəpəz”in rekordundan 1 addım geridə
  3. Ibrahimov, Erkin. "Neftçi take title honours in Azerbaijan". UEFA. İstifadə tarixi: 2 May 2011.
  4. "Neftchi are Azerbaijani champions". News.az.
  5. «Нефтчи» стал первым азербайджанским футбольным клубом, вышедшим в групповой этап еврокубков - ФОТО
  6. Azerbaycan'da şampiyon Karabağ
  7. «Карабах» выбил «Твенте» из Лиги Европы
  8. Avrokuboklarda ilk dəftərimiz
  9. UEFA reytinqi: Azərbaycandan rekord
  10. UEFA Country Ranking 2012
  11. 1 2 Ekspress Newspaper  (az.)
  12. ""100-lər klubu" üçün het-trik". Football Plus Newspaper (Azerbaijani). İstifadə tarixi: 1 September 2011.
  13. oyunçunun ən çox qol vurduğu klub
  14. "Premyer Liqamızın ilk "11"i". apasport.az (Azerbaijani). Apasport News Agency. İstifadə tarixi: 13 August 2012.
  15. oyunçunun ən çox oyun keçirdiyi klub
  16. Sports Express Newspaper
  17. "Годы независимости. Успехи Нефтчи, Кяпаза, Шамкира, и французский позор". Azerisport.com. İstifadə tarixi: 5 June 2011.
  18. “Qarabağ”: “Kəpəz”in rekordundan 1 addım geridə
  19. "Europe's youngest top-flight goalscorers". www.uefa.com. UEFA. İstifadə tarixi: 23 June 2014.
  20. "NBC is renamed". AFFA. 31 October 2008. 23 April 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 March 2009.
  21. Azerbaijan 2002/03
  22. "Neftçi"yə çempionluq kuboku təqdim olundu
  23. Çempiona da kubok veriləcək
  24. Unibank Premyer Liqasında fevralın ən yaxşı oyunçusu müəyyənləşmişdir

Xarici keçidlər