Livanın dövlət quruluşu: Redaktələr arasındakı fərq
Sətir 67: | Sətir 67: | ||
Bütün dini konfessiaların dövlətin idarə edilməsində iştirakını təmin etmək məqsədilə, [[xristian]] və [[müsəlman]] icmaları liderlərinin [[1943]]-cü ildə imzaladıqları Milli Pakta əsasən ölkənin [[Prezident]]i yalnız [[xristian]] maronit, [[Baş nazir]] sünni-müsəlman, [[Parlament]]in sədri şiə-müsəlman, onun müavini isə pravoslav olmalıdır. |
Bütün dini konfessiaların dövlətin idarə edilməsində iştirakını təmin etmək məqsədilə, [[xristian]] və [[müsəlman]] icmaları liderlərinin [[1943]]-cü ildə imzaladıqları Milli Pakta əsasən ölkənin [[Prezident]]i yalnız [[xristian]] maronit, [[Baş nazir]] sünni-müsəlman, [[Parlament]]in sədri şiə-müsəlman, onun müavini isə pravoslav olmalıdır. |
||
== İnzibati bölgüsü == |
== İnzibati bölgüsü == |
||
[[Livan]] [[Respublika]]sı - hər biri bir şəhəri ([[Beyrut]], Cubeyl, [[Tripoli]], Bəaləbək, Sayqa, Nəbatiyyə) və bir neçə kəndi birləşdirən 25 qəzadan ibarət olan 6 əyalətə ([[Beyrut]], Dağlıq Livan, Şimali Livan, Cənubi Livan, Bəqa və Nəbatiyyə mühafazalarına) bölünür. |
[[Livan]] [[Respublika]]sı - hər biri bir şəhəri ([[Beyrut]], Cubeyl, [[Tripoli]], Bəaləbək, Sayqa, Nəbatiyyə) və bir neçə kəndi birləşdirən 25 qəzadan ibarət olan 6 əyalətə <ref>Haddad, Elias. "Definitions of Terms used". USAID Lebanon. Retrieved 17 January 2013</ref>([[Beyrut]], Dağlıq Livan, Şimali Livan, Cənubi Livan, Bəqa və Nəbatiyyə mühafazalarına) bölünür. |
||
[[Şəkil:Lebanon governorates numbered geo.png|thumbnail|Livanın siyasi xəritəsi]] |
[[Şəkil:Lebanon governorates numbered geo.png|thumbnail|Livanın siyasi xəritəsi]] |
||
16:30, 23 noyabr 2015 versiyası
Livanın dövlət quruluşu | |||||
---|---|---|---|---|---|
اَلْجُمْهُورِيَّةاَللُّبْنَانِيَّة El Cumhuriyyet'ül Lübnaniyye | |||||
| |||||
Rəsmi dili | ərəb dili | ||||
Paytaxt | Beyrut | ||||
İdarəetmə forması | parlament respublikası | ||||
Sahəsi | |||||
• Ümumi | 10,4 min km² | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 4 480 min nəfər (125-ci) | ||||
• Sıxlıq | 430 nəf./km² |
Livanın dövlət quruluşu - 1926-cı ildə qəbul edilmiş Konstitusiyaya əsasən hüquqi-siyasi, inzibati, iqtisadi və ictimai münasibətlər sisitemi.
Dövlət quruluşu
Livan parlament formasında idarəetmə üsuluna malik respublikadır. Milli bayram günü olan müstəqillik günü (1943) 22 noyabr tarixində qeyd olunur. Ölkə Konstitusiyası 23 may 1926-cı ildə qəbul edilmişdir.
Bütün dini konfessiaların dövlətin idarə edilməsində iştirakını təmin etmək məqsədilə, xristian və müsəlman icmaları liderlərinin 1943-cü ildə imzaladıqları Milli Pakta əsasən ölkənin Prezidenti yalnız xristian maronit, Baş nazir sünni-müsəlman, Parlamentin sədri şiə-müsəlman, onun müavini isə pravoslav olmalıdır.
İnzibati bölgüsü
Livan Respublikası - hər biri bir şəhəri (Beyrut, Cubeyl, Tripoli, Bəaləbək, Sayqa, Nəbatiyyə) və bir neçə kəndi birləşdirən 25 qəzadan ibarət olan 6 əyalətə [1](Beyrut, Dağlıq Livan, Şimali Livan, Cənubi Livan, Bəqa və Nəbatiyyə mühafazalarına) bölünür.
Dövlət başçısı
Prezident Parlament tərəfindən, bir dəfədən çox olmamaqla 6 il müddətinə seçilir. Dövlət başçısı Milli Məclisin təqdimatı ilə Baş naziri və onun 1-ci müavinini təyin edir.
Livanda tolerantlığın və milli birliyin rəmzi olan Prezident - Milli Məclisin hazırladığı və qəbul etdiyi qanunvericilik aktlarını dərc etmək, qanunların icrası məqsədilə əlavə qaydalar müəyyən etmək, beynəlxalq saziş və müqavilələri ratifikasiya etmək və s. mühüm səlahiyyətinə malikdir.
Qanunverici hakimiyyət
Livanın ali qanunverici orqanı bir palatadan – dini icmalardan olan nümayəndələrin ümumxalq səsverməsi yolu ilə, proporsional sistem əsasında 4 il müddətinə seçilən 128 üzvü olan (64 müsəlman və 64 xristian) Milli Məclisdən ibarətdir.
Parlamentin Livan prezidentini seçmək, Hökumətin (Nazirlər Kabineti) tərkibini formalaşdırmaq, dövlət büdcəsini təsdiq və qanunları qəbul etmək və s. məsələlərlə bağlı Konstitusiya ilə müəyyən edilmiş səlahiyyətləri vardır.
İcraedici hakimiyyət
Baş nazirin rəhbərliyi ilə Nazirlər Kabinetinə məxsusdur. Baş nazir və müavinləri Milli Məclis ilə məsləhətləşmələr nəticəsində Prezident tərəfindən, Nazirlər Kabinetinin digər üzvləri isə Prezident və Milli Məclis ilə məsləhətləşmələrdən sonra Baş nazir tərəfindən təyin edilir.
Konstitusiyaya görə, Livan Hökuməti geniş səlahiyyətlərə malik olsa da, dövlət məsələlərini yalnız Prezidentin razılığı ilə həll edə bilər. Hökumət, yalnız dövlət başçısı ilə razılaşdırıldıqdan sonra, qanunvericilik təşəbbüsü hüququndan istifadə edərək Parlamentə qanun layihəsi təqdim edə bilər. Livan Hökuməti, zəruri hallarda ona etimadsızlıq göstərmək və istefaya göndərmək səlahiyyətinə malik olan Parlament qarşısında kollektiv məsuliyyət daşıyır.
Məhkəmə hakimiyyəti
Napoleon Məcəlləsinə əsaslanan Livan məhkəmə sistemi Ali Məhkəmədən, Konstitusiya Şurasından, 4 Kasasiya (3 mülki və 1 cinayət işləri üzrə) məhkəməsi və Hərbi məhkəmələrdən ibarətdir. Livan məhkəmələrində münsiflərdən istifadə olunmur.
Mənbə
- Ливан, Сирия, Израиль, Палестинские территории, Иордания // Атлас мира / Главный редактор Г. В. Поздняк. — Москва: Оникс, Роскартография, 2010.
- Густерин П. В. Города Арабского Востока. — М.: Восток—Запад, 2007.
- John C. Rolland. Lebanon: Current Issues and Background. — Nova Publishers, 2003.
- ↑ Haddad, Elias. "Definitions of Terms used". USAID Lebanon. Retrieved 17 January 2013