Salman Mümtaz: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1: Sətir 1:
{{Alim
{{vikiləşdirmək}}
|Adı = Salman Mümtaz
{{Yazıçı
|Orijinal adı = Salman Məmmədəmin oğlu Əsgərzadə
|Şəkil = Salman Mumtaz.jpg
|Şəkil məlumat=
|Şəkil = Salman Mumtaz.jpg
|Şəkil miqyası = 200
|Şəkil miqyası =
|Şəkil məlumat =
|Adı = SALMAN MÜMTAZ
|Doğum tarixi = {{doğum tarixi və yaşı|1884|5|20}}
|Tam adı = Salman Məmmədəmin oğlu Əsgərzadə
|Doğum yeri = [[Şəki]]
|Digər adları =
|Vəfatı = {{vəfat tarixi və yaşı|1941|9|6}}
|Doğum tarixi = [[1884]]
|Doğum yeri = [[Şəki]]
|Vəfat yeri =
|Vəfat səbəbi = repressiya edilib
|Vəfatı = [[1941]]
|Vətəndaşlıq =
|Vəfat yeri =
|Milliyət = [[Azərbaycanlılar|azərbaycanlı]]
|Vəfat səbəbi = repressiya edilib
|Elm sahəsi = [[Ədəbiyyatşünaslıq]]
|Rəsmi vebsaytı =
|Alma mater =
|Təhsili =
|İş yeri = [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]]
|Elmi dərəcəsi =
|Elmi vəzifəsi =
|Elmi rəhbəri =
|Tanınmış yetirmələri =
|Tanınır =
|Mükafatları =
|İmzası =
|İmzanın eni =
|Sayt =
}}
}}



==Həyatı ==
==Həyatı ==


''' Salman Məmmədəmin oğlu Əsgərzadə''' ([[1884]]-[[1941]] [[Şəki]] ) - görkəmli ədəbiyyatşünas-alim.
'''Salman Məmmədəmin oğlu Əsgərzadə''' ([[1884]]-[[1941]] [[Şəki]] ) - görkəmli ədəbiyyatşünas-alim.


Salman Mümtaz 1884-cü ildə [[Şəki]]də anadan olub. İki yaşında anası Zəhra xanımla Aşqabada köçür. Azərbaycanda Xalq Cumhuriyyəti qurulana kimi burada yaşayır.
Salman Mümtaz 1884-cü ildə [[Şəki]]də anadan olub. İki yaşında anası Zəhra xanımla Aşqabada köçür. Azərbaycanda Xalq Cumhuriyyəti qurulana kimi burada yaşayır.

19:38, 13 fevral 2016 tarixindəki versiya

Salman Mümtaz
Doğum tarixi 20 may 1884(1884-05-20)[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 6 sentyabr 1941(1941-09-06)[1] (57 yaşında)
Vəfat yeri
Elm sahəsi ədəbiyyatşünaslıq
İş yeri
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar


Həyatı

Salman Məmmədəmin oğlu Əsgərzadə (1884-1941 Şəki ) - görkəmli ədəbiyyatşünas-alim.

Salman Mümtaz 1884-cü ildə Şəkidə anadan olub. İki yaşında anası Zəhra xanımla Aşqabada köçür. Azərbaycanda Xalq Cumhuriyyəti qurulana kimi burada yaşayır.

Salman Mümtaz balacalıqdan evin dolanışıq yükünün altına girdi. Qardaşıyla birgə dayılarına ticarət işlərində kömək etdi. Getdiyi yeganə məktəb mollaxana oldu. Orda da cəmi üç ay oxudu. Ərəb, fars, urdu dillərini təkbaşına, rus dilini isə dükanlarına gələn zabit arvadlarıyla söhbətlərindən öyrəndi. Türk dillərinə böyük marağı vardı. Özbək, qırğız, türkmən dillərini bilirdi. Ədəbiyyat sirli bir aləm kimi onu özünə çağıranda Salman hələ çox gənciydi. "Molla Nəsrəddin" jurnalında "Xortdanbəy", "Sərçəqulubəy" və başqa imzalarla müxtəlif şeirləri, məqalələri çap olundu. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti qurulduqdan sonra Bakıya köçür.1918-ci ildə Mümtaz əfəndi Ənvər PaşaNuru Paşanın Azərbaycana gəlişlərinə şeir həsr edir. Azərbaycan SSR dövründə "Azərnəşr"də işləyir. Klassik şairlər barədə əsərlər yazır. 1937-ci ilin 19 iyununda Salman Mümtazı "burjua-millətçi, pantürkist" kimi əvvəlcə tutduğu vəzifələrdən azad edib ev dustaqlarına çevirirdilər. Sonra, SSRI Elmlər Akademiyasının Azərbaycan Filialının Tarix, Dil, Ədəbiyyat İnstitutunun kiçik elmi işçisi vəzifəsindən kənarlaşdırıldı. İşdən çıxarılmasına baxmayaraq Nadir əlyazmaları, kitabları toplayıb-araşdırırdı. Uzun illər yorulmaq bilmədən çalışdı. Əldə etdiyi əlyazmaları "Kitabxaneyi-Mümtaziyyə"sini bəzəyirdi. Salman Mümtaz yenə vaxtının əsas hissəsini orada keçirirdi.

Represiya illərində Azərbaycanın 51 rayonundan 31-nin Xalq Daxili İşlər Komissarlığı rayon şöbələrinin rəisi erməni idi. Ona görə təkcə 1937-ci ildə Azərbaycanda 29 min "xalq düşməni" güllələndi. 1937-1938-ci illərdə Azərbaycanın minlərlə ziyalısı, o cumlədən Hüseyn Cavid, Mikayıl Müşfiq, Yusif Vəzir Çəmənzəminli, Əli Nəzmi, Əhməd Cavad və başqaları xarici dövlətlərə cəsusluqda və "pantürkizm"də günahlandırılaraq represiya olundu. Eləcə də Salman Mümtaz 1937-ci ilin 8 oktyabrında axşam saat 11-də yaşadığı Buynakski - 25 (indiki Şeyx Şamil küçəsi) siyasi dustaq kimi həbs olundu.1941-ci ilin 21 dekabrında Siyasi dustaqlar barədə SSRİ-nin paytaxtında ölüm hökmü verilmişdi. Əmrin icrasına təcili başlanıldı. Salman Mümtaz qətlə yetirildi.

Ələsgərov Salman Mümtaza 1956-cı il noyabrın 16-da SSRI Ali Məhkəməsi tərəfindən ölümündən sonra bəraət verildi. Salman Mümtazın işinə aid ittihamnamə ləğv edildi.

Xarici keçidlər

ANS-Press

  1. 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #130564753 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.