Bədəlan: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 60: Sətir 60:


=== Kəndin tanınmış şəxsləri ===
=== Kəndin tanınmış şəxsləri ===
*[[Ədalət Abdinov]] - Sov.İKP MK-nın üzvü, Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin katibi; H.Ə.Əlyev adına Azərbaycan – Qazaxstan Dostluq Cəmiyyətinin vise prezidenti.
.[[Ədalət Abdinov]] - Sov.İKP MK-nın üzvü, Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin katibi; H.Ə.Əlyev adına Azərbaycan – Qazaxstan Dostluq Cəmiyyətinin vise prezidenti.
*[[Baloğlan Əşrəfov]] – Azərbaycan müğənnisi, Azərbaycanın əməkdar artisti.
*[[Baloğlan Əşrəfov]] – Azərbaycan müğənnisi, Azərbaycanın əməkdar artisti.
*[[İdris Xəlilov]] - professor, kardioloq.
*[[İdris Xəlilov]] - professor, kardioloq.

18:20, 22 mart 2016 tarixindəki versiya

BƏDƏLAN
38°56′58″ şm. e. 48°41′15″ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Rayon Masallı rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı
Bədəlan xəritədə

BədəlanAzərbaycan Respublikasının Masallı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Tarixi

Bədəlan sözu ilə bağlı müxtəlif mülahizələr mövcuddur. Bəzilərinin fikrincə kəndin adı vaxtı ilə Cənubi Azərbaycanda yaşamış və sonralar Lerikin Barzavu kəndinə, oradan isə Bədəlana köçüb gəlmiş Bədəl adlı bir kişinin başçılıq etdiyi tayfanın adı ilə bağlıdır. Bəziləri isə bu sözün talışca "bə di" – yəni kəndə tərəf sözündən törədiyini iddia edirlər. Çox az adam isə bu sözün talış dilində "bədə lon" – yəni münbit olmayan yer mənasında işləndiyini hesab edir. Axırıncı variant kəndin coğrafiyasına uyğun olmadığından digər iki variantın (xüsusi ilə birincinin) daha dəqiq olduğu ehtimal edilir.

Bədəlan Masallı rayonunun inkişaf dinamikasına görə ən qabaqcıl kəndlərindəndir. Kəndin dəqiq yaşı bəlli deyil. Tarixi mənbələrdə kəndin yaşı tunc dövrünə gedib çıxır.

Ərazisi

Bədəlan kəndi Aşurlu, Çayqıraq və Dəmirçi kəndləri ilə birlikdə Bədəlan kənd inzibati-ərazi dairəsini (Bədəlan kənd iəd) əmələ gətirir.[1]

Mədəniyyəti

Kənd öz tarixi abidələriylə məşhurdur. Belə ki, kənd ərazisində erkən tunc dövrünə aid "Lələtəpə" abidəsi mövcuddur. Orta əsr abidələrindən Piəqəb, Rəsullulah bulağı, Qaraxan təpəliyi və s. tarixi abidələr də aşkar edilib. Bədəlan kənd orta məktəbi Masallı rayonunun qabaqcıl təhsil ocaqlarından biridir. Bu məktəbin məzunları müxtəlif dövrlərdə yüksək nəticələr əldə etmişlər.

Kənd ərazisində 5 məscid, 2 hamam, 1 dəyirman, 3 məktəb, 1 yanacaqdoldurma məntəqəsi, xəstəxana, poçt, peşə məktəbi var. 71 saylı Masallı kənd seçki dairəsi də bu kənddə yerləşir.

Coğrafiyası və iqlimi

Kənddə cənub zonasına xas olan rütubətli subtropik iqlim hakimdir. Sarı torpaqlar çoxluq təşkil edir. Torpaqlar çayçılıq, faraş tərəvəzçilik üçün əlverişlidir. Kənd rekrasiya ehtiyyatlıdır.

Əhalisi

14 may - 17 dekabr 1886-cı ildə ailələr üzrə aparılmış kameral siyahıyaalmaya əsasən Bakı quberniyası, Lənkəran qəzası, Ərkivan şöbəsi, Bədəlan kənd cəmiyyətinə daxil olan Bədəlan kəndində, həmçinin bu kənd sakinlərinin yeni saldıqları Kolatan[2]Xanalian kəndlərində toplam 201 evdə şiə təriqətli müsəlman talışlardan ibarət 1.358 nəfər (966 nəfəri kişilər, 392 nəfəri isə qadınlar) əhali yaşayırdı.[3]

1 yanvar 1914-cü il tarixinə olan rəsmi məlumata görə, Bakı quberniyasının Lənkəran qəzasına daxil olan Bədəlan kəndində əsasən etnik tatarlardan (azərbaycanlılardan) ibarət hər iki cinsdən toplam 1.555 nəfər əhali yaşayırdı.[4]

13-22 aprel siyahıyaalınmasına əsasən Bədəlan kənd iəd-də 3.769 nəfəri kişilər, 3.927 nəfəri isə qadınlar olmaqla toplam 7.696 nəfər əhali yaşayır.[5]

Kəndin tanınmış şəxsləri

.Ədalət Abdinov - Sov.İKP MK-nın üzvü, Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin katibi; H.Ə.Əlyev adına Azərbaycan – Qazaxstan Dostluq Cəmiyyətinin vise prezidenti.


İqtisadiyyatı

SSRİ vaxtında kənddə çay fabriki fəaliyyət göstərsə də, sonralar fabrik fəaliyyətini dayandırmışdır. Kənd əhalisinin bir hissəsi kənd təsərrüfatı (əkinçilik, tərəvəzçilik, meyvəçilik, heyvandarlıq) ilə məşğul olur. Kənddə tarixən talış zonasına xas olan çəltikçilik geniş yayılmışdır. Belə ki, burada çəltiyin "Ənbərəbu", "Sədri", "Haşimi" növlərindən torpaq sahələrinin əkilməsində geniş istifadə edilir. Həmçinin kənd əhalisinin boyuk bir qismi ticarət fəaliyyətindədir. Təhsil və səhiyyə sahəsində çalışanlar da az deyil.

Şəkilləri

İstinadlar

  1. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: MASALLI RAYONU - 80500001
  2. Hazırda iki kənddir: Bala KolatanBöyük Kolatan
  3. Свод статистических данных о населении Закавказского края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Без пагинации). Изд. по распоряжению главноначальствующего гражд. частью на Кавказе Завкавк. стат. ком. - 1893
  4. "Кавказский календарь на 1915 год". Издан по распоряжению Наместника его Императорскаго Величиства на Кавказе, под редакцией А.А.Эльзенгера и Н.П.Стельмащука, Тифлис. Типография Канцелярии Наместника Е.И.В. на Кавказе, казённый дом. 1914./Оглавление: Глава — Отдел статистический: Список населенных мест Кавказа, стр. 95
  5. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Masallı rayonu

Kənd Xuda Əzimov Ağabəy