Hüseyn bəy Şamlı: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 24: | Sətir 24: | ||
| imzası = |
| imzası = |
||
}} |
}} |
||
'''Hüseyn bəy Şamlı''' — [[Şah İsmayıl]]ın |
'''Hüseyn bəy Şamlı''' (d. ?, [[Şamlı eli]] - ö. [[1514]], [[Çaldıran (Van)|Çaldıran]]) — [[Şah İsmayıl]]ın [[lələ]]<nowiki/>si, [[Səfəvilər Dövləti|Səfəvilər dövləti]]<nowiki/>nin ilk [[Əmir əl-üməra|əmir-əl-üməra]]<nowiki/>sı və [[Vəkil|vəkili]]. |
||
== Həyatı == |
== Həyatı == |
||
Şamlı |
[[Şamlı eli]]<nowiki/>ndən olub, [[Şah İsmayıl]]ın [[Gilan]]<nowiki/>da gizləndiyi vaxt qoruyucusu idi.<ref>Savory, Roger (1998). "ESMĀʿĪL I ṢAFAWĪ". ''Encyclopaedia Iranica, Vol. VIII, Fasc. 6''. səh. 628–636</ref> [[I Şah İsmayıl]]ın həm ən nüfuzlu silahdaşı, həm də tərbiyəçisi olan Hüseyn bəy Şamlı [[1501]]-ci ildə [[Şirvan]]<nowiki/>a canişin təyin olunmuşdu. Ancaq daha sonra darmadağın edilmiş [[Şirvan]]<nowiki/>lıları təqib edərək [[I Fərrux Yasar|Fərrux Yəsar]]<nowiki/>a çatan və [[şirvanşah]]ın başını [[Şah İsmayıl Xətai|I Şah İsmayıl]]<nowiki/>a gətirən cilovdarı [[Şahgəldi ağa]]<nowiki/>nı öz yerinə təyin etmişdir. Eyni il [[Səfəvilər Dövləti|Səfəvilər dövləti]]<nowiki/>nin bütün ordusunun sərkərdəsi - [[Əmir əl-üməra|əmir əl üməra]] və [[Vəkil|vəkili]] təyin olunmuşdur. [[1507]]-ci ildə bir qrup [[Kürdlər|kürd]] qarətçi tərəfindən hücuma məruz qalıb 300 əsgər itirməsi onun dövlətdəki gücünün zəifləməsinə səbəb oldu.<ref name=":0">Savory, Roger (2007). ''[https://books.google.dk/books?id=v4Yr4foWFFgC&dq=false Iran under the Safavids]'' [[Cambridge University Press]]. səh. 1–288 .<nowiki>ISBN 0521042518</nowiki>.</ref> Bundan sonra [[Vəkil|vəkillik]] vəzifəsindən azad olundu. Yerinə [[Nəcməddin Məsud Gilani]] gətirildi. |
||
== Sonrakı həyatı == |
== Sonrakı həyatı == |
||
[[Vəkil]]<nowiki/>likdən azad edilməsinə baxmayaraq hələ də ordunun ən nüfuzlu şəxslərindən biri olaraq qalmaqda idi. [[1509]]-cu ildə [[Şah İsmayıl Xətai|I İsmayıl]]<nowiki/>lın göstərişi ilə [[Bağdad]]ı tutmuşdu.<ref name=":0" /> [[1510]]-cu ildə [[Əmir əl-üməra|əmir-əl-üməra]] titulunu da itirdi. Yerinə [[Məhəmməd bəy Ustaclı]] gətirildi. [[1512]]-ci ildə [[Gicduvan döyüşü]]<nowiki/>ndə vəkil [[Nəcmi Sani]]<nowiki/>yə xəyanət edərək onun döyüşdə öldürülməsinə səbəb oldu. <ref>Newman, Andrew J. (2008). ''Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire''. I.B.Tauris. səh. 1–281. <nowiki>ISBN 9780857716613</nowiki>.</ref>[[1514]]-cü ildə [[Çaldıran döyüşü]]<nowiki/>ndə öldürülmüşdür. |
|||
== İstinadlar == |
== İstinadlar == |
||
08:33, 10 sentyabr 2016 tarixindəki versiya
| Hüseyn bəy Şamlı | |
|---|---|
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1452 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1514 |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | döyüşdə ölüm |
| Fəaliyyəti | hərbi lider[d] |
| Rütbəsi | general |
Hüseyn bəy Şamlı (d. ?, Şamlı eli - ö. 1514, Çaldıran) — Şah İsmayılın lələsi, Səfəvilər dövlətinin ilk əmir-əl-ümərası və vəkili.
Həyatı
Şamlı elindən olub, Şah İsmayılın Gilanda gizləndiyi vaxt qoruyucusu idi.[1] I Şah İsmayılın həm ən nüfuzlu silahdaşı, həm də tərbiyəçisi olan Hüseyn bəy Şamlı 1501-ci ildə Şirvana canişin təyin olunmuşdu. Ancaq daha sonra darmadağın edilmiş Şirvanlıları təqib edərək Fərrux Yəsara çatan və şirvanşahın başını I Şah İsmayıla gətirən cilovdarı Şahgəldi ağanı öz yerinə təyin etmişdir. Eyni il Səfəvilər dövlətinin bütün ordusunun sərkərdəsi - əmir əl üməra və vəkili təyin olunmuşdur. 1507-ci ildə bir qrup kürd qarətçi tərəfindən hücuma məruz qalıb 300 əsgər itirməsi onun dövlətdəki gücünün zəifləməsinə səbəb oldu.[2] Bundan sonra vəkillik vəzifəsindən azad olundu. Yerinə Nəcməddin Məsud Gilani gətirildi.
Sonrakı həyatı
Vəkillikdən azad edilməsinə baxmayaraq hələ də ordunun ən nüfuzlu şəxslərindən biri olaraq qalmaqda idi. 1509-cu ildə I İsmayıllın göstərişi ilə Bağdadı tutmuşdu.[2] 1510-cu ildə əmir-əl-üməra titulunu da itirdi. Yerinə Məhəmməd bəy Ustaclı gətirildi. 1512-ci ildə Gicduvan döyüşündə vəkil Nəcmi Saniyə xəyanət edərək onun döyüşdə öldürülməsinə səbəb oldu. [3]1514-cü ildə Çaldıran döyüşündə öldürülmüşdür.
İstinadlar
- ↑ Savory, Roger (1998). "ESMĀʿĪL I ṢAFAWĪ". Encyclopaedia Iranica, Vol. VIII, Fasc. 6. səh. 628–636
- ↑ 1 2 Savory, Roger (2007). Iran under the Safavids Cambridge University Press. səh. 1–288 .ISBN 0521042518.
- ↑ Newman, Andrew J. (2008). Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire. I.B.Tauris. səh. 1–281. ISBN 9780857716613.