Veymar Respublikası: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 4: Sətir 4:
|status = dağılıb
|status = dağılıb
|himn = Das Lied der Deutschen
|himn = Das Lied der Deutschen
|bayraq = Flag_of_Germany_(3-2_aspect_ratio).svg
|bayraq = Flag of Germany (3-2 aspect ratio).svg
|izah_bayraq =
|izah_bayraq =
|gerb = Coat_of_Arms_of_Germany.svg
|gerb = Coat of Arms of Germany.svg
|izah_gerb =
|izah_gerb =
|xəritə = Weimar_Republic_1930.svg
|xəritə = Weimar Republic 1930.svg
|izah_xəritə = Veymar Respublikası
|izah_xəritə = Veymar Respublikası
|p1 = Almaniya imperiyası
|p1 = Almaniya imperiyası
|flag_p1 = Flag_of_the_German_Empire.svg
|flag_p1 = Flag of the German Empire.svg
|p2 =
|p2 =
|flag_p2 =
|flag_p2 =
Sətir 27: Sətir 27:
|ləğvolma1 = 1933
|ləğvolma1 = 1933
|f1 = Üçüncü Reyx
|f1 = Üçüncü Reyx
|flag_f1 = Flag_of_German_Reich_(1935–1945).svg
|flag_f1 = Flag of the German Reich (1935–1945).svg
|f2 =
|f2 =
|flag_f2 =
|flag_f2 =
Sətir 54: Sətir 54:
|rəhbər titulu2 = Prezident
|rəhbər titulu2 = Prezident
|rəhbər2 = [[Paul fon Hindenburq]]
|rəhbər2 = [[Paul fon Hindenburq]]
|rəhbər_hakimiyyət2 = 1925 - 1933
|rəhbər_hakimiyyət2 = 1925 — 1933
|əlavə bənd =
|əlavə bənd =
|bəndin adı =
|bəndin adı =
Sətir 91: Sətir 91:


== Tarixi ==
== Tarixi ==
[[1918]]-ci il [[Noyabr inqilabı]] nəticəsində yaranmışdır. [[1933]]-cü ilin yanvarında [[faşist]]lərin hakimiyyətə gəlməsi ilə Veymar Respublikası [[III Reyx]]lə əvəzlənir.
[[1918]]-ci il [[Noyabr inqilabı]] nəticəsində yaranmışdır. [[1933]]-cü ilin yanvarında [[Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyası|nasional sosialistlər]]in hakimiyyətə gəlməsi ilə Veymar Respublikası [[III Reyx]]lə əvəzlənir.


== Mənbə ==
== Mənbə ==

09:01, 18 noyabr 2016 tarixindəki versiya

dağılıb
Veymar Respublikası
alm. Deutsches Reich‎
Bayraq[d] Gerb[d]
Bayraq[d] Gerb[d]
Almaniya dövlət himni

Paytaxt Berlin
Dilləri alman dili
Rəsmi dilləri
Dövlət dini Dünyəvi dövlət
Ərazisi
  • 468.787 km² (1925)
Əhalisi
  • 66.027.000 nəf. (1933)
İdarəetmə forması Respublika
{{{rəhbər_titulu}}}
 •  Fridrix Ebert
 •  Paul fon Hindenburq
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Veymar Respublikası (alm. Weimarer Republik‎) — 1919- 1933-cu illərdə Almaniyada mövcud olmuş respublika dövrü.

Veymar Konstitusiyası

1919-cu il 31 iyulda Veymarda Almaniya respublikasının Konstitusiyası qəbul edildi və 11 noyabrda qüvvəyə mindi. 1933-cü ilə qədər Almaniya respublikası eyni zamanda "Veymar Respublikası" kimi də tanınır. Veymar Konstitusiyasına görə Almaniya parlamentli federal quruluşlu prezident respublikası elan edildi. Almaniya parlamenti iki palatadan ibarət idi. Yuxarı palata reyxctrat adlanır və lantaqların, yəni Almaniyada federativ dövlət quruluşu vahidi kimi qəbul edilən torpaqların nümayəndələrindən təşkil edilirdi. Aşağı palata isə reyxstaq, yəni ölkə məclisi adlanırdı. 20 yaşına çatan Almaniya vətəndaşları seçki hüququna malik idi. Reyxstaq, dörd ildən bir ölkə əhalisinin ümumi sayına görə seçilirdi. 1871-ci il konstitusiyasından fərqli olaraq, Veymar Konstitusiyasında demokratik azadlıqlar öz əksini tapmışdı. Prezident ümumi səsvermə yolu ilə yeddi il müddətinə seçilirdi. Reyxstaqın 68 nəfər üzvündən 27 nəfəri prezident tərəfindən təyin edilirdi. Konstitusiya prezidentə xüsusi səlahiyyətlər verirdi. Konstitusiyanın 25-ci maddəsinə əsasən prezident parlamenti buraxa bilərdi. 48-ci maddəyə əsasən prezident ölkədə fövqəladə vəziyyət elan edə bilərdi. Konstitusiyaya görə Almaniyanın muxtar dövlətlərə - torpaqlara bölünməsi saxlanıldı. Landlar, yəni torpaqlar, muxtar dövlət hüququ ilə Almaniyanın tərkibinə daxil olurdular. Landların qanunverici orqanları landtaqlar idi. O zaman Almaniyada landtaqların sayı on yeddi idi. Konstitusiya xüsusi mülkiyyəti qorumağa təminat verirdi. Bu Konstitusiya nəticəsində Almaniya yunker-burjua Almaniyasından burjua-yunker Almaniyasına çevrildi. Veymar Konstitusiyasının qəbul edilməsi 1918-ci il noyabr inqilabının böyük nailiyyəti və Almaniyada burjua-demokratik prinsiplərin inkişafı və möhkəmləndirilməsi yolunda mühüm addım oldu.

Tarixi

1918-ci il Noyabr inqilabı nəticəsində yaranmışdır. 1933-cü ilin yanvarında nasional sosialistlərin hakimiyyətə gəlməsi ilə Veymar Respublikası III Reyxlə əvəzlənir.

Mənbə

  • S.Mustafayeva. Avropa və Amerika ölkələrinin ən yeni tarixi. I hissə. Bakı,2010.

Daxili keçid

  1. ↑ Vera A. Von der 'Polizei der Demokratie' zum 'Glied und Werkzeug der nationalsozialistischen Gemeinschaft'. Nomos, 2019. S. 104. ISBN 978-3-8452-9797-2
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Veymar_Respublikası&oldid=3725073"