Kaxeti: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
k Samral Kaxeti diyarı səhifəsinin adını yönləndirmənin əksinə dəyişərək, Kaxeti adlandırdı
replaced: File: → Şəkil:, typos fixed: km2 → km² (8) using AWB
Sətir 23: Sətir 23:
== İnzibati-ərazi bölgüsü ==
== İnzibati-ərazi bölgüsü ==
Kaxeti diyar səkkiz bələdiyyəyə bölünür:
Kaxeti diyar səkkiz bələdiyyəyə bölünür:
*[[Telavi bələdiyyəsi]] (ərazisi 1,094 km2, əhalisi 68.000)
*[[Telavi bələdiyyəsi]] (ərazisi 1,094 km², əhalisi 68.000)
*[[Axmeta bələdiyyəsi]] (ərazisi 2,248 km2, əhalisi 44.100)
*[[Axmeta bələdiyyəsi]] (ərazisi 2,248 km², əhalisi 44.100)
*[[Qurcaani bələdiyyəsi]] (ərazisi 849 km2, əhalisi 73.200)
*[[Qurcaani bələdiyyəsi]] (ərazisi 849 km², əhalisi 73.200)
*[[Kvareli bələdiyyəsi]] (ərazisi 1,000 km2, əhalisi 40.663)
*[[Kvareli bələdiyyəsi]] (ərazisi 1,000 km², əhalisi 40.663)
*[[Dedoplistsğaro bələdiyyəsi]] (ərazisi 2,531 km2, əhalisi 30.240)
*[[Dedoplistsğaro bələdiyyəsi]] (ərazisi 2,531 km², əhalisi 30.240)
*[[Laqodexi bələdiyyəsi]] (ərazisi 890 km2, əhalisi 50.300)
*[[Laqodexi bələdiyyəsi]] (ərazisi 890 km², əhalisi 50.300)
*[[Saqareco bələdiyyəsi]] (ərazisi 1,515 km2, əhalisi 60.396)
*[[Saqareco bələdiyyəsi]] (ərazisi 1,515 km², əhalisi 60.396)
*[[Sığnaq bələdiyyəsi]] (ərazisi 1,251 km2, əhalisi 42.652)<ref>[http://www.kakheti.gov.ge/eng/index.php?cat=32&par=32 Kakheti municipalities]. Regional Government of Kakheti.</ref>
*[[Sığnaq bələdiyyəsi]] (ərazisi 1,251 km², əhalisi 42.652)<ref>[http://www.kakheti.gov.ge/eng/index.php?cat=32&par=32 Kakheti municipalities]. Regional Government of Kakheti.</ref>


==Tarixi==
==Tarixi==
[[File:Sighnagi 2009.jpg|300px|thumb|[[Siğnaği|Siğnaği]], bölgənin ən populyar turizm məkanlarından biri]]
[[Şəkil:Sighnagi 2009.jpg|300px|thumb|[[Siğnaği]], bölgənin ən populyar turizm məkanlarından biri]]
VIII əsrdən başlayaraq Kaxeti müstəqil feodal knyazlıq olmuşdur. XI–XII əsrlərdə o, çar [[IV David|Qurucu David]]in səyləri nəticəsində birləşmiş [[Gürcüstan çarlığı]]nın tərkibidə girmişdir.
VIII əsrdən başlayaraq Kaxeti müstəqil feodal knyazlıq olmuşdur. XI–XII əsrlərdə o, çar [[IV David|Qurucu David]]in səyləri nəticəsində birləşmiş [[Gürcüstan çarlığı]]nın tərkibidə girmişdir.


14:18, 28 noyabr 2016 tarixindəki versiya

Kaxeti diyarı

კახეთის მხარე
kaxetis mxare

Location of Kakheti within Georgia
Location of Kakheti within Georgia

İxtisarı: GE-KA
Sahəsi: 11 309.5[1][2] km²
Əhalisi: 407 100[3] (2012)
Mərkəz şəhəri: Telavi
Qubernator: Giorgi Qviniaşvili[4]

Kaxeti diyarı (gürc. კახეთის მხარე) — Gürcüstan Respublikasının doqquz diyarından (gürcücə: მხარე) biridir. Tarixi və müasir elmi Azərbaycan mənbələrində bəzən Qaxet adıyla tanınır.[5] İnzibati mərkəzi Telavi şəhəridir. Diyar Azərbaycan və Rusiya ilə həmsərhəddir. Kaxetinin cənubunda Keşiş dağ məbədi yerləşir.

İnzibati-ərazi bölgüsü

Kaxeti diyar səkkiz bələdiyyəyə bölünür:

Tarixi

Siğnaği, bölgənin ən populyar turizm məkanlarından biri

VIII əsrdən başlayaraq Kaxeti müstəqil feodal knyazlıq olmuşdur. XI–XII əsrlərdə o, çar Qurucu Davidin səyləri nəticəsində birləşmiş Gürcüstan çarlığının tərkibidə girmişdir.

Qanıx düzü. Arxa planda Qafqaz sıra dağları görsənir

Gürcüstan çarlığının süqutundan sonra Kaxeti 1460-cı illərdə yenidən müstəqil olub yerli çar tabeliyində kiçik dövlət kimi mövcudluğunu davam eləmişdir. 1762-ci ildə Kaxeti çarlığı qonşu Kartli çarlığı ilə birləşmiş, Kaxetinin paytaxtı Telavi yeni birləşmiş Kartli-Kaxeti çarlığının paytaxtı olmuşdur. Səfəvilərin hücumu nəticəsində dövlət xeyli zəifləmişdir. Əhalisinin böyük hissəsi İranın ucqar bölgələrinə (Luristan, Mazandaran, Xorasan) sürgün edilmişdir. 1801-ci ildə Kartli-Kaxeti çar Rusiyasının tabeliyinə keçmişdir.

1918-ci ildə Kaxeti müstəqil Gürcüstan Demokratik Respublikasının tərkibinə girmişdir. Sovet vaxtında səkkiz rayona bölünmüş Kaxeti 1994-cü ildən bəri vahid inzibati bölgə kimi Gürcüstanın tərkibində olmaqdadır. İnzibati mərkəzi Telavi şəhəridir.

Əhalisi

2002-ci il əhalinin qeydiyyata alınmasına əsasən Kaxetinin 407.182 sakinindən 83,9%-i (341.503 nəf.) gürcülər, 9,8%-i (40.036 nəf.) azərbaycanlılar, 1,7%-i (6.997 nəf.) kistlər (çeçenlər), 1,5%-i (6.109 nəf.) osetinlər, 0,9%-i (3.844 nəf.) ruslar, 0,9%-i (3.789 nəf.) ermənilər, 0,1%-i (495 nəf.) yezdi kürdlər, 0,1%-i (285 nəf.) yunanlar, 0,05%-i (222 nəf.) ukraynalılar, 0,04%-i (175 nəf.) abxazlardır.[7]

Kaxeti diyarının ən böyük etnik azlığı olan azərbaycanlılar əksəriyyəti Saqareco (32%), Laqodexi (22%) və Telavi (12%) bələdiyyələrində, kiçik icmalar həmçinin Dedoplistskaro və Axmeta bələdiyyələrində yaşayır.

Kaxeti çeçenlərin qeydi-adi subetnik qrupu olan kistlərin sıxca yaşadığı yeganə yerdir.

İstinadlar

  1. ↑ National Statistics Office of Georgia: ტომი I - საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის შედეგები
  2. ↑ About Georgia: Home: Regions and Cities: Divisions: Kvemo Kartli
  3. ↑ National Statistics Office of Georgia: Population by Municipalities for the Beginning of the Year (Thousands). (official estimates)
  4. ↑ Official İnformation Portal of Kakheti Region: Administrative Arrangement
  5. ↑ Azərbaycan arxeologiyası, s. 311
  6. ↑ Kakheti municipalities. Regional Government of Kakheti.
  7. ↑ Gürcüstanın etnik tərkibi (2002)  (ing.)
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Kaxeti&oldid=3732018"