Qanıxçay: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
k "ölkə" əlavə edilməsi
k tənzimləmə, using AWB
Sətir 8: Sətir 8:
|Ölkə 1 = Azərbaycan
|Ölkə 1 = Azərbaycan
|Mənbəyi = [[Böyük Qafqaz]]
|Mənbəyi = [[Böyük Qafqaz]]
|Mənsəbi = [[Mingəçevir su anbarı ]]
|Mənsəbi = [[Mingəçevir su anbarı]]
|Xəritə =
|Xəritə =
|Xəritənin ölçüsü =
|Xəritənin ölçüsü =
Sətir 14: Sətir 14:
|Hövzəsi = [[Kür]]→[[Xəzər dənizi]]
|Hövzəsi = [[Kür]]→[[Xəzər dənizi]]
|Qolları =
|Qolları =
|Uzunluğu = 413<ref name="Alazan/Qanıx çayı hövzəsi üçün Pilot Çay Hövzəsinin idarəçiliyi Planı, Azərbaycan"></ref>
|Uzunluğu = 413<ref name="Alazan/Qanıx çayı hövzəsi üçün Pilot Çay Hövzəsinin idarəçiliyi Planı, Azərbaycan" />
|Hövzəsinin sahəsi = 12 080<ref name="Alazan/Qanıx çayı hövzəsi üçün Pilot Çay Hövzəsinin idarəçiliyi Planı, Azərbaycan"></ref>
|Hövzəsinin sahəsi = 12 080<ref name="Alazan/Qanıx çayı hövzəsi üçün Pilot Çay Hövzəsinin idarəçiliyi Planı, Azərbaycan" />
|Çayın meylliyi = <!-- çayın meylliyi, m/km-->
|Çayın meylliyi = <!-- çayın meylliyi, m/km-->
|Mənbəyinin yüksəkliyi = <!-- mənbəyinin dəniz səviyyəsindən yüksəkliyi, m-->
|Mənbəyinin yüksəkliyi = <!-- mənbəyinin dəniz səviyyəsindən yüksəkliyi, m-->
Sətir 28: Sətir 28:
[[Şəkil:Alazani River 3.jpg|250px|thumbnail|Qanıxçay]]
[[Şəkil:Alazani River 3.jpg|250px|thumbnail|Qanıxçay]]


'''Qanıxçay''' ({{lang-ka|ალაზანი}} (alazani)) – [[Kür]]ün ən böyük sol qoludur. [[Mingəçevir su anbarı]]na tökülür. Uzunluğu 413 km, hövzəsinin sahəsi 12.080 min km²-dir (7.325 km²-i Gürcüstanda, 4.755 km²-i isə Azərbaycanda olmaqla).<ref name="Alazan/Qanıx çayı hövzəsi üçün Pilot Çay Hövzəsinin idarəçiliyi Planı, Azərbaycan">[http://kuraarasbasin.net/EU_KuraAras_webpage/Azeri_Language_files/Ganikh_pilot_RBMP_Azeri.pdf Alazan/Qanıx çayı hövzəsi üçün Pilot Çay Hövzəsinin idarəçiliyi Planı, Azərbaycan]</ref> Çayın 177 km-i Gürcüstan-Azərbaycan dövlət sərhəddi boyunca axır.<ref name="Alazan/Qanıx çayı hövzəsi üçün Pilot Çay Hövzəsinin idarəçiliyi Planı, Azərbaycan"></ref>
'''Qanıxçay''' ({{lang-ka|ალაზანი}} (alazani)) – [[Kür]]ün ən böyük sol qoludur. [[Mingəçevir su anbarı]]na tökülür. Uzunluğu 413&nbsp;km, hövzəsinin sahəsi 12.080 min km²-dir (7.325&nbsp;km²-i Gürcüstanda, 4.755&nbsp;km²-i isə Azərbaycanda olmaqla).<ref name="Alazan/Qanıx çayı hövzəsi üçün Pilot Çay Hövzəsinin idarəçiliyi Planı, Azərbaycan">[http://kuraarasbasin.net/EU_KuraAras_webpage/Azeri_Language_files/Ganikh_pilot_RBMP_Azeri.pdf Alazan/Qanıx çayı hövzəsi üçün Pilot Çay Hövzəsinin idarəçiliyi Planı, Azərbaycan]</ref> Çayın 177&nbsp;km-i Gürcüstan-Azərbaycan dövlət sərhəddi boyunca axır.<ref name="Alazan/Qanıx çayı hövzəsi üçün Pilot Çay Hövzəsinin idarəçiliyi Planı, Azərbaycan" />


== Ümumi məlumat ==
== Ümumi məlumat ==


Başlanğıcını [[Gürcüstan]] ərazisində [[Baş Qafqaz]] silsiləsinin Barbala dağından (2837 m) götürür. Orta və aşağı axımı [[Gürcüstan]] ilə [[Azərbaycan]]ın [[Balakən rayonu|Balakən]], [[Zaqatala rayonu|Zaqatala]], [[Qax rayonu|Qax]] və [[Şəki rayonu|Şəki]] rayonları arasında dölət sərhədini təşkil edir. Çay [[Pankis dərəsi]]ndən çıxdıqdan sonra [[Kaxetiya]] düzənliyinə daxil olur və bu hissədə sol tərəfdən bir çox qollar qəbul edir. Aşağı axımında, sağ tərəfdən 100 km-dən artıq məsafədə isə heç bir qol qəbul etmir.
Başlanğıcını [[Gürcüstan]] ərazisində [[Baş Qafqaz]] silsiləsinin Barbala dağından (2837 m) götürür. Orta və aşağı axımı [[Gürcüstan]] ilə [[Azərbaycan]]ın [[Balakən rayonu|Balakən]], [[Zaqatala rayonu|Zaqatala]], [[Qax rayonu|Qax]] və [[Şəki rayonu|Şəki]] rayonları arasında dölət sərhədini təşkil edir. Çay [[Pankis dərəsi]]ndən çıxdıqdan sonra [[Kaxetiya]] düzənliyinə daxil olur və bu hissədə sol tərəfdən bir çox qollar qəbul edir. Aşağı axımında, sağ tərəfdən 100&nbsp;km-dən artıq məsafədə isə heç bir qol qəbul etmir.


Azərbaycan ərazisində 90-95 km məsafədə axaraq sol tərəfdən ona [[Balakənçay]], [[Katexçay]], [[Talaçay]], [[Qaraçay (Zaqatala)|Qaraçay]] (və ya [[Muxaxçay]]) [[Kürmükçay]] və [[Əyriçay]] çayları tökülür. Qanıxçay [[Əyriçay]]ın töküldüyü yerdən aşağıda, Alazan-Həftəran vadisini cənubdan əhatə edən alçaq dağlar zonasını yararaq dərin və saldırım yamaclı dar dərə ilə axır. Burada çay astanalar (kaskadlar) əmələ gətirir. Mənsəbinə 4,5 km qalmış Qanıxçay özünün ən böyük qolu olan [[Qabırrı çayı]] (İori) qəbul edir. Hazırda su anbarı həmin yerləri örtdüyü üçün Qabırrıçayı bilavasitə Qabırrıçay [[Mingəçevir]] su anbarına tökülür.
Azərbaycan ərazisində 90–95&nbsp;km məsafədə axaraq sol tərəfdən ona [[Balakənçay]], [[Katexçay]], [[Talaçay]], [[Qaraçay (Zaqatala)|Qaraçay]] (və ya [[Muxaxçay]]) [[Kürmükçay]] və [[Əyriçay]] çayları tökülür. Qanıxçay [[Əyriçay]]ın töküldüyü yerdən aşağıda, Alazan-Həftəran vadisini cənubdan əhatə edən alçaq dağlar zonasını yararaq dərin və saldırım yamaclı dar dərə ilə axır. Burada çay astanalar (kaskadlar) əmələ gətirir. Mənsəbinə 4,5&nbsp;km qalmış Qanıxçay özünün ən böyük qolu olan [[Qabırrı çayı]] (İori) qəbul edir. Hazırda su anbarı həmin yerləri örtdüyü üçün Qabırrıçayı bilavasitə Qabırrıçay [[Mingəçevir]] su anbarına tökülür.
İllik axımının 30%-ni yağış, 40%-ni yeraltı və 30%-ni qar suları təşkil edir. Orta illik su sərfi 108 kub m/san -dir. Axımın 50%-i yazda, 15%-i yayda, 20%-i payızda, 15%-i isə qışda keçir. Orta illik asılı gətirmələr sərfi 290kq/san, lillənməsi isə 2636 q/m³-dir. Çayın bütün axımı boyu suvarma işlərində geniş istifadə edilir.
İllik axımının 30%-ni yağış, 40%-ni yeraltı və 30%-ni qar suları təşkil edir. Orta illik su sərfi 108 kub m/san -dir. Axımın 50%-i yazda, 15%-i yayda, 20%-i payızda, 15%-i isə qışda keçir. Orta illik asılı gətirmələr sərfi 290kq/san, lillənməsi isə 2636 q/m³-dir. Çayın bütün axımı boyu suvarma işlərində geniş istifadə edilir.
Sətir 49: Sətir 49:
{{Azərbaycanın su hövzələri}}
{{Azərbaycanın su hövzələri}}
{{Gürcüstan çayları}}
{{Gürcüstan çayları}}

[[Kateqoriya:Azərbaycan çayları]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan çayları]]
[[Kateqoriya:Sərhəd çayları]]
[[Kateqoriya:Sərhəd çayları]]

15:26, 28 dekabr 2016 tarixindəki versiya

Şablon:Çaylar

Qanıxçay

Qanıxçay (gürc. ალაზანი (alazani)) – Kürün ən böyük sol qoludur. Mingəçevir su anbarına tökülür. Uzunluğu 413 km, hövzəsinin sahəsi 12.080 min km²-dir (7.325 km²-i Gürcüstanda, 4.755 km²-i isə Azərbaycanda olmaqla).[1] Çayın 177 km-i Gürcüstan-Azərbaycan dövlət sərhəddi boyunca axır.[1]

Ümumi məlumat

Başlanğıcını Gürcüstan ərazisində Baş Qafqaz silsiləsinin Barbala dağından (2837 m) götürür. Orta və aşağı axımı Gürcüstan ilə Azərbaycanın Balakən, Zaqatala, Qax və Şəki rayonları arasında dölət sərhədini təşkil edir. Çay Pankis dərəsindən çıxdıqdan sonra Kaxetiya düzənliyinə daxil olur və bu hissədə sol tərəfdən bir çox qollar qəbul edir. Aşağı axımında, sağ tərəfdən 100 km-dən artıq məsafədə isə heç bir qol qəbul etmir.

Azərbaycan ərazisində 90–95 km məsafədə axaraq sol tərəfdən ona Balakənçay, Katexçay, Talaçay, Qaraçay (və ya Muxaxçay) Kürmükçay və Əyriçay çayları tökülür. Qanıxçay Əyriçayın töküldüyü yerdən aşağıda, Alazan-Həftəran vadisini cənubdan əhatə edən alçaq dağlar zonasını yararaq dərin və saldırım yamaclı dar dərə ilə axır. Burada çay astanalar (kaskadlar) əmələ gətirir. Mənsəbinə 4,5 km qalmış Qanıxçay özünün ən böyük qolu olan Qabırrı çayı (İori) qəbul edir. Hazırda su anbarı həmin yerləri örtdüyü üçün Qabırrıçayı bilavasitə Qabırrıçay Mingəçevir su anbarına tökülür.

İllik axımının 30%-ni yağış, 40%-ni yeraltı və 30%-ni qar suları təşkil edir. Orta illik su sərfi 108 kub m/san -dir. Axımın 50%-i yazda, 15%-i yayda, 20%-i payızda, 15%-i isə qışda keçir. Orta illik asılı gətirmələr sərfi 290kq/san, lillənməsi isə 2636 q/m³-dir. Çayın bütün axımı boyu suvarma işlərində geniş istifadə edilir.

İstinadlar

  1. ↑ 1 2 Alazan/Qanıx çayı hövzəsi üçün Pilot Çay Hövzəsinin idarəçiliyi Planı, Azərbaycan

Mənbə

Həmçinin bax

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Qanıxçay&oldid=3772304"