Adi şirinkök: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
kRedaktənin izahı yoxdur
kRedaktənin izahı yoxdur
Sətir 38: Sətir 38:
Hündürlüyü 10-50 sm olan, çox vaxt yerüstü kökümsovları sürünən və qonur təbəqə ilə sıx örtülmüş bitkidir <ref name=":0">Eldar Şükürov.İsmayıllı rayonu meşə bitkilərinin bələdçi kitabı,Bakı 2016</ref>.
Hündürlüyü 10-50 sm olan, çox vaxt yerüstü kökümsovları sürünən və qonur təbəqə ilə sıx örtülmüş bitkidir <ref name=":0">Eldar Şükürov.İsmayıllı rayonu meşə bitkilərinin bələdçi kitabı,Bakı 2016</ref>.


== '''Yarpaq:''' ==
== Yarpaq ==
Yarpaq ayası görünüşünə görə uzanmış-neştərşəkillidir, qalın dəriciklidir; yuxarı hissəyə doğru seqmentlər tədricən daralan,
Yarpaq ayası görünüşünə görə uzanmış-neştərşəkillidir, qalın dəriciklidir; yuxarı hissəyə doğru seqmentlər tədricən daralan,


dartılmış və ya dəyirmiləşmişdir, tamkənarlıdır və yaxud qeyri-müəyyən mişarvaridir, qaidə hissəsinə doğru birləşmişdir; ikinci dərəcəli damarlar ikiqat-çəngəlvaridir, əsas damardan enli, demək olar ki, düz bucaq altında çıxır. Saplaq yarpaq ayasından qısadır<ref name=":0" />.
dartılmış və ya dəyirmiləşmişdir, tamkənarlıdır və yaxud qeyri-müəyyən mişarvaridir, qaidə hissəsinə doğru birləşmişdir; ikinci dərəcəli damarlar ikiqat-çəngəlvaridir, əsas damardan enli, demək olar ki, düz bucaq altında çıxır. Saplaq yarpaq ayasından qısadır<ref name=":0" />.


== '''Sorus:''' ==
== Sorus ==
Sorusları dəyirmidir, orta damara yaxın yerləşmişlər; sporlar sarımtıldır, çox və ya az qabarıqdırlar. Çoxillikdir <ref name=":0" />.
Sorusları dəyirmidir, orta damara yaxın yerləşmişlər; sporlar sarımtıldır, çox və ya az qabarıqdırlar. Çoxillikdir <ref name=":0" />.


== '''Sporlaması:''' ==
== Sporlaması ==
İyul-Avqust <ref name=":0" />.
İyul-Avqust <ref name=":0" />.


== '''Azərbaycanda yayılması:''' ==
== Azərbaycanda yayılması ==
BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, Qob., Kür-Araz oval., KQ mərkəzi, KQ şimal, KQ cənub, Lənk. dağ., Lənk. oval <ref name=":0" />.
BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, Qob., Kür-Araz oval., KQ mərkəzi, KQ şimal, KQ cənub, Lənk. dağ., Lənk. oval <ref name=":0" />.


== '''Yaşayış mühiti:''' ==
== Yaşayış mühiti ==
Qayalıq yerlərdə, daşlar arasında, meşələrdə, daş binalarda və sökülmüş yerlərdə, bəzən gövdə və kötüklərdə rast gəlinir <ref name=":0" />.
Qayalıq yerlərdə, daşlar arasında, meşələrdə, daş binalarda və sökülmüş yerlərdə, bəzən gövdə və kötüklərdə rast gəlinir <ref name=":0" />.


Meşəli rayonlarda üstünlük təşkil edir.
Meşəli rayonlarda üstünlük təşkil edir.


== '''Təsərrüfat əhəmiyyəti:''' ==
== Təsərrüfat əhəmiyyəti ==
Kökümsovunun tərkibində aşı və alma turşusu qlisirizin, santozin vardır. Tibbdə istifadə olunur. Dekorativ bitkidir <ref name=":0" />.
Kökümsovunun tərkibində aşı və alma turşusu qlisirizin, santozin vardır. Tibbdə istifadə olunur. Dekorativ bitkidir <ref name=":0" />.


08:13, 12 may 2017 tarixindəki versiya

Adi şirinkök
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptophyta
Klad:
Embryophytes
Klad:
Polysporangiophytes
Klad:
Tracheophytes
Klad:
Euphyllophytes
Şöbə:
Polypodiophyta
Sinif:
Qıjılar
Yarımsinif:
Əsl qıjılar
Dəstə:
Əsl qıjılar
Yarımdəstə:
Polypodiineae
Fəsilə:
Şirinkökkimilər
Yarımfəsilə:
Polypodioideae
Cins:
Şirinkök
???:
Adi şirinkök
Beynəlxalq elmi adı


Adi şirinkök (lat. Polypodium vulgare)[2] - şirinkök cinsinə aid bitki növü.[3]

Polypodium vulgare L. (P. vulgare subsp. issaevii A. Askerov & A. Bobr., P. nipponicum auct., P. someyae auct.)

Hündürlüyü 10-50 sm olan, çox vaxt yerüstü kökümsovları sürünən və qonur təbəqə ilə sıx örtülmüş bitkidir [4].

Yarpaq

Yarpaq ayası görünüşünə görə uzanmış-neştərşəkillidir, qalın dəriciklidir; yuxarı hissəyə doğru seqmentlər tədricən daralan,

dartılmış və ya dəyirmiləşmişdir, tamkənarlıdır və yaxud qeyri-müəyyən mişarvaridir, qaidə hissəsinə doğru birləşmişdir; ikinci dərəcəli damarlar ikiqat-çəngəlvaridir, əsas damardan enli, demək olar ki, düz bucaq altında çıxır. Saplaq yarpaq ayasından qısadır[4].

Sorus

Sorusları dəyirmidir, orta damara yaxın yerləşmişlər; sporlar sarımtıldır, çox və ya az qabarıqdırlar. Çoxillikdir [4].

Sporlaması

İyul-Avqust [4].

Azərbaycanda yayılması

BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, Qob., Kür-Araz oval., KQ mərkəzi, KQ şimal, KQ cənub, Lənk. dağ., Lənk. oval [4].

Yaşayış mühiti

Qayalıq yerlərdə, daşlar arasında, meşələrdə, daş binalarda və sökülmüş yerlərdə, bəzən gövdə və kötüklərdə rast gəlinir [4].

Meşəli rayonlarda üstünlük təşkil edir.

Təsərrüfat əhəmiyyəti

Kökümsovunun tərkibində aşı və alma turşusu qlisirizin, santozin vardır. Tibbdə istifadə olunur. Dekorativ bitkidir [4].

İstinadlar

  1. ↑ Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1085.
  2. ↑ Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
  3. ↑ Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Eldar Şükürov.İsmayıllı rayonu meşə bitkilərinin bələdçi kitabı,Bakı 2016
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Adi_şirinkök&oldid=3918643"