Aşınma qabığı: Redaktələr arasındakı fərq
Yeni səhifə: '''Aşınma qabığı'''- litosferin üst hissəsində, ana süxurların əsasən öz yerlərində fiziki, kimyəvi və bioloji aşınma və denudasiya nəticəsində əmələ gəl... |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
'''Aşınma qabığı'''- |
'''Aşınma qabığı'''- [[litosfer]]<nowiki/>in üst hissəsində, [[ana süxur]]<nowiki/>ların əsasən öz yerlərində fiziki, kimyəvi və bioloji aşınma və [[denudasiya]] nəticəsində əmələ gələn, kövrək təbəqədən ibarət geoloji formasiyaya deyilir. Əmələgəlmə dövrünə əsasən, aşınma qabığı iki yerə ayrılır: |
||
1) müasir |
1) müasir |
||
Sətir 5: | Sətir 5: | ||
2) qədim |
2) qədim |
||
Müasir aşınma qabığı torpaq qatında və müasir elüvidən, qədim aşınma isə üçüncü dövr, mezazoy və hətta paleozoydan əvvəlki geoloji dövrlərin aşınma materiallarından təşkil olunmuşdur. Aşınma qabığının qalınlığı adətən 30-60 m olub, nadir hallarda 200-300 m-ə çatır. Dağlıq ərazilərdə aşınma qabığı tam örtük əmələ gətirmir. Aşınma qabığının laterit, kaolin, nontronit və b. tiplərini ayırırlar. Bir sıra qazıntı yataqları aşınma qabığı ilə əlaqədardır ( dəmir, nikel, platin, səpinti, qızıl, alüminium, oda davamlı gil və s.). |
Müasir aşınma qabığı torpaq qatında və müasir elüvidən, qədim aşınma isə üçüncü dövr, mezazoy və hətta paleozoydan əvvəlki geoloji dövrlərin aşınma materiallarından təşkil olunmuşdur. Aşınma qabığının qalınlığı adətən 30-60 m olub, nadir hallarda 200-300 m-ə çatır. Dağlıq ərazilərdə aşınma qabığı tam örtük əmələ gətirmir. Aşınma qabığının laterit, kaolin, nontronit və b. tiplərini ayırırlar. Bir sıra qazıntı yataqları aşınma qabığı ilə əlaqədardır ( [[dəmir]], [[nikel]], platin, səpinti, qızıl, alüminium, oda davamlı gil və s.). |
||
== |
== Xarici keçidlər == |
||
* [http://kayzen.az/blog/litosfer/2086/relyef-%C9%99m%C9%99l%C9%99g%C9%99lm%C9%99-ekzogen-xarici-prosesl%C9%99rin-rolu.html fiziki aşınma] |
* [http://kayzen.az/blog/litosfer/2086/relyef-%C9%99m%C9%99l%C9%99g%C9%99lm%C9%99-ekzogen-xarici-prosesl%C9%99rin-rolu.html fiziki aşınma] |
||
* [https://www.azleks.az/az/online-dictionary/kimy%C9%99vi+a%C5%9F%C4%B1nma kimyəvi aşınma] |
* [https://www.azleks.az/az/online-dictionary/kimy%C9%99vi+a%C5%9F%C4%B1nma kimyəvi aşınma] |
06:49, 19 may 2017 versiyası
Aşınma qabığı- litosferin üst hissəsində, ana süxurların əsasən öz yerlərində fiziki, kimyəvi və bioloji aşınma və denudasiya nəticəsində əmələ gələn, kövrək təbəqədən ibarət geoloji formasiyaya deyilir. Əmələgəlmə dövrünə əsasən, aşınma qabığı iki yerə ayrılır:
1) müasir
2) qədim
Müasir aşınma qabığı torpaq qatında və müasir elüvidən, qədim aşınma isə üçüncü dövr, mezazoy və hətta paleozoydan əvvəlki geoloji dövrlərin aşınma materiallarından təşkil olunmuşdur. Aşınma qabığının qalınlığı adətən 30-60 m olub, nadir hallarda 200-300 m-ə çatır. Dağlıq ərazilərdə aşınma qabığı tam örtük əmələ gətirmir. Aşınma qabığının laterit, kaolin, nontronit və b. tiplərini ayırırlar. Bir sıra qazıntı yataqları aşınma qabığı ilə əlaqədardır ( dəmir, nikel, platin, səpinti, qızıl, alüminium, oda davamlı gil və s.).
Xarici keçidlər
İstinad
G.Həsənov, S.B. Məmmədov, Y.Q. Əliyev. İzahlı Ensiklopedik Coğrafiya Terminləri Lüğəti «Təhsil» Bakı-2005.