Limonium scoparium: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k tənzimləmə using AWB
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 32: Sətir 32:


'''{{latb|Limonium meyeri}}''' ({{lang-la|Limonium meyeri}})<ref>[[Nurəddin Əliyev]]. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.</ref> - {{lataz|Limonium}} cinsinə aid [[bitki]] növü.<ref>[[Elşad Qurbanov]]. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.</ref>
'''{{latb|Limonium meyeri}}''' ({{lang-la|Limonium meyeri}})<ref>[[Nurəddin Əliyev]]. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.</ref> - {{lataz|Limonium}} cinsinə aid [[bitki]] növü.<ref>[[Elşad Qurbanov]]. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.</ref>

Limonium meyeri (Boiss.) O.Kuntze - Meyer dəvəayağı - Кермек Мейера - Meyer sea pink<ref name=":0">Mehdiyeva N.P. «Azərbaycanın dərman florasının biomüxtəlifliyi», Bakı, 2011</ref>

== Botaniki təsviri ==
Hündürlüyü 40-80 (100) sm olan çılpaq çoxillik bitkidir. Kökü yoğun, odunlaşmış, qısa budaqlı kaudekslidir. Bozumtul-yaşıl

rəngli yarpaqlarının hamısı kökyanı, uzunluğu 6-20 (35) sm, eni 4-7 (10) sm enli elliptik və ya tərs yumurtavaridir. Çoxsaylı çiçək saplaqları süpürgəvari-budaqlıdır. Qısa sünbülcüklər şəklində yığılan çiçəkləri, cəm olaraq süpürgəvari çiçəkqrupu əmələ gətirir. Sünbülcüklər xırda, 2-4 çiçəklidir. Tacı əlvan bənövşəyidir. Avqust-oktyabr aylarında çiçəkləyir və meyvə verir.<ref name=":0" />

== Mənşəyi və yayılması ==
Meyer dəvəayağı kserofil coğrafi tipinin aralıq dənizi sinfinin şərqi-aralıq dənizi qrupuna aiddir. Balkan-Kiçik Asiya ölkələri, İran, Rusiya, Orta Asiya və Qafqazda yayılmışdır. Azərbaycanda meyer dəvəayağı Abşeron, Qobustan, Samur-Dəvəçi, Xəzəryanı, Kür-Araz və Lənkəran ovalıqları, Alazan-Əyriçay vadisi və Bozqır yaylası rayonlarında, əsasən aranda və az miqdarda dağətəyində rast gəlir.<ref name=":0" />

== Ekoloji qrup və bitdiyi yerlər ==
Halomezokserofitdir, səhra, çalçəmən və psammofit-litoral bitkilik tiplərində rast gəlir. Yarımsəhrada, şoran torpaqlarda, şoran çəmənlərdə, dəniz sahili və çay vadiləri boyunca

böyük sahələrdə, bitkilərin çox az olduğu yerlərdə sıx olmayan açıq bənövşəyi rəngli ləkələr əmələ gətirir.<ref name=":0" />

== Kimyəvi tərkibi ==
Aşı maddələri və karbohidratlarla zəngindir.<ref name=":0" />

== Təsiri və tətbiqi ==
Xalq təbabətində tətbiq edilir. Əsasən ishal, ilan və əgrəb vurma, ağızda iltihab prosesi zamanı istifadə olunur.

İstifadə olunan hissələri - Müalicə məqsədi ilə bitkinin kökü istifadə edilir.

İstifadə formaları - Dəmləmə və toz şəklində.<ref name=":0" />

== Digər faydalı xüsusiyyətləri və istifadəsi ==
Boyaq, bal verən, çiçəkləmə vaxtı gözəl dekorativ bitkidir. Köklərinin ekstraktı dərilərin aşılanmasında istifadə oluna bilər. Yerüstü hissəsindən süpürgə bağlanır.<ref name=":0" />

==Mənbə==
==Mənbə==



07:55, 28 sentyabr 2017 tarixindəki versiya

Limonium scoparium
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı
  • Limonium scoparium

Limonium meyeri (lat. Limonium meyeri)[1] - dəvəayağı cinsinə aid bitki növü.[2]

Limonium meyeri (Boiss.) O.Kuntze - Meyer dəvəayağı - Кермек Мейера - Meyer sea pink[3]

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 40-80 (100) sm olan çılpaq çoxillik bitkidir. Kökü yoğun, odunlaşmış, qısa budaqlı kaudekslidir. Bozumtul-yaşıl

rəngli yarpaqlarının hamısı kökyanı, uzunluğu 6-20 (35) sm, eni 4-7 (10) sm enli elliptik və ya tərs yumurtavaridir. Çoxsaylı çiçək saplaqları süpürgəvari-budaqlıdır. Qısa sünbülcüklər şəklində yığılan çiçəkləri, cəm olaraq süpürgəvari çiçəkqrupu əmələ gətirir. Sünbülcüklər xırda, 2-4 çiçəklidir. Tacı əlvan bənövşəyidir. Avqust-oktyabr aylarında çiçəkləyir və meyvə verir.[3]

Mənşəyi və yayılması

Meyer dəvəayağı kserofil coğrafi tipinin aralıq dənizi sinfinin şərqi-aralıq dənizi qrupuna aiddir. Balkan-Kiçik Asiya ölkələri, İran, Rusiya, Orta Asiya və Qafqazda yayılmışdır. Azərbaycanda meyer dəvəayağı Abşeron, Qobustan, Samur-Dəvəçi, Xəzəryanı, Kür-Araz və Lənkəran ovalıqları, Alazan-Əyriçay vadisi və Bozqır yaylası rayonlarında, əsasən aranda və az miqdarda dağətəyində rast gəlir.[3]

Ekoloji qrup və bitdiyi yerlər

Halomezokserofitdir, səhra, çalçəmən və psammofit-litoral bitkilik tiplərində rast gəlir. Yarımsəhrada, şoran torpaqlarda, şoran çəmənlərdə, dəniz sahili və çay vadiləri boyunca

böyük sahələrdə, bitkilərin çox az olduğu yerlərdə sıx olmayan açıq bənövşəyi rəngli ləkələr əmələ gətirir.[3]

Kimyəvi tərkibi

Aşı maddələri və karbohidratlarla zəngindir.[3]

Təsiri və tətbiqi

Xalq təbabətində tətbiq edilir. Əsasən ishal, ilan və əgrəb vurma, ağızda iltihab prosesi zamanı istifadə olunur.

İstifadə olunan hissələri - Müalicə məqsədi ilə bitkinin kökü istifadə edilir.

İstifadə formaları - Dəmləmə və toz şəklində.[3]

Digər faydalı xüsusiyyətləri və istifadəsi

Boyaq, bal verən, çiçəkləmə vaxtı gözəl dekorativ bitkidir. Köklərinin ekstraktı dərilərin aşılanmasında istifadə oluna bilər. Yerüstü hissəsindən süpürgə bağlanır.[3]

Mənbə

  1. Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
  2. Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 Mehdiyeva N.P. «Azərbaycanın dərman florasının biomüxtəlifliyi», Bakı, 2011