Boliviya: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 11: | Sətir 11: | ||
|dövlət_dini = |
|dövlət_dini = |
||
|paytaxt = [[Sukre (şəhər)|Sukre]] |
|paytaxt = [[Sukre (şəhər)|Sukre]] |
||
|latd= |latm= |latNS= |longd= |longm= |longEW= |
|||
|ən_böyük_şəhər = [[La Pas (Boliviya)|La Pas]]-1 815 min, [[Santa Kruz de la Sierra]]-2 105 min, [[Koçabamba]]-1 240 min (hamısı-2015-ci il) |
|ən_böyük_şəhər = [[La Pas (Boliviya)|La Pas]]-1 815 min, [[Santa Kruz de la Sierra]]-2 105 min, [[Koçabamba]]-1 240 min (hamısı-2015-ci il) |
||
|etnik_qruplar = |
|etnik_qruplar = |
||
Sətir 18: | Sətir 17: | ||
|vəzifə2 = |
|vəzifə2 = |
||
|vəzifə3 = |
|vəzifə3 = |
||
|vəzifəni_daşıyan1 =Huan Evo Morales Ayma[ 22.I.2006 ] |
|vəzifəni_daşıyan1 = Huan Evo Morales Ayma[ 22.I.2006 ] |
||
|vəzifəni_daşıyan2 = |
|vəzifəni_daşıyan2 = |
||
|vəzifəni_daşıyan3 = |
|vəzifəni_daşıyan3 = |
||
Sətir 27: | Sətir 26: | ||
|əlamətdar_hadisə2 = |
|əlamətdar_hadisə2 = |
||
|əlamətdar_tarix2 = |
|əlamətdar_tarix2 = |
||
| |
|sahəsi = 1098581 |
||
|sahəsi = 1 098 581 |
|||
|sahəsi_yer = 28-ci yer |
|sahəsi_yer = 28-ci yer |
||
|su_sahəsi (%) = |
|su_sahəsi (%) = |
||
Sətir 49: | Sətir 47: | ||
|ÜDM_nominal_adam_başına_yer = 9887 |
|ÜDM_nominal_adam_başına_yer = 9887 |
||
|İİİ = |
|İİİ = |
||
|İİİ_il = |
|İİİ_il = |
||
|İİİ_yeri = |
|İİİ_yeri = |
||
|İİİ_kateqoriyası = |
|İİİ_kateqoriyası = |
||
Sətir 56: | Sətir 54: | ||
|saat_qurşağı = |
|saat_qurşağı = |
||
|UKV_offset = |
|UKV_offset = |
||
|saat_qurşağı_yay_vaxtı = |
|saat_qurşağı_yay_vaxtı = |
||
|UKV_offset_yay_vaxtı = |
|UKV_offset_yay_vaxtı = |
||
|internet_domeni = [[.bo]] |
|internet_domeni = [[.bo]] |
05:37, 28 oktyabr 2017 tarixindəki versiya
Boliviya | |||||
---|---|---|---|---|---|
isl. Estado Plurinacional de Bolivia keçua Buliwya Achka nasyunkunap Mama llaqta aym. Wuliwya Suyu Quarani Tetã Volívia | |||||
| |||||
La Unión es la Fuerza, Unity is Strength, Обединението е силата, Bolivia awaits you, Адзінства — сіла | |||||
Rəsmi dili | İspan, Keçua, Aymara, Quarani və digər 33 dil | ||||
Paytaxt | Sukre | ||||
Ən böyük şəhər | La Pas-1 815 min, Santa Kruz de la Sierra-2 105 min, Koçabamba-1 240 min (hamısı-2015-ci il) | ||||
İdarəetmə forması | Prezident Respublikası | ||||
Sahəsi | Dünyada 28-ci | ||||
• Ümumi | 1098581 km² | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 10,8 milyon nəfər (84-cü) | ||||
• Siyahıyaalma (21.XI.2012) | 10 027 262 nəf. | ||||
• Sıxlıq | 9,8 nəf./km² | ||||
ÜDM (AQP) | |||||
• Ümumi | 69,9 milyard dollar | ||||
ÜDM (nominal) | |||||
• Ümumi | 67 dollar | ||||
Valyuta | Boliviya bolivianosu | ||||
İnternet domeni | .bo | ||||
ISO kodu | BO | ||||
BOK kodu | BOL | ||||
Telefon kodu | +591 | ||||
Saat qurşaqları | |||||
Nəqliyyatın yönü | sağ[d][1] | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Boliviya (tam adı: Boliviya Çoxmillətli Dövləti; isp. Estado Plurinacional de Bolívia) — Cənubi Amerikada dövlət. Paytaxtı Sukre şəhəridir, La Pas ,Koçabamba, Santa Cruz, Potosi kimi digər böyük şəhərləri də var.
Ölkə Boliviya idarəçiliyi dövründə Yuxarı Peru adlandırılırdı. Sonradan ölkəyə Cənubi Amerikanı ispan əsarətindən qurtaran Simon Bolivarın şərəfinə Boliviya (Bolivarın ölkəsi) adı verilmişdir.
Tarix
Boliviya 1809-cu ildə İspaniyayadan müstəqilliyini elan etməsinə baxmayaraq, ispan əsgərlərinin ölkədən çıxarılması Boliviya İstiqlal müharibəsinin sonucunda 1825-ci ildə gerçəkləşdirildi.
Müstəqillikdən sonra Boliviyadakı siyasi hakimiyyət sıx kəsintiyə uğramışdır. Ölkə milli müstəqilliyini qazandığı 1825-ci ildən indiki dövrə qədər yüz səksənə yaxın inqilab, ondan çox dəyişdirilmiş konstitusiya və səksənə yaxın prezident gördü. Prezidentlərdən bəziləri hakimiyyəti qan tökərək ələ keçirdilər və yenə eyni şəkildə hakimiyyətdən getməli oldular. Altı prezident hakimiyyətdə olduğu zaman öldürülüb.
Boliviyanın qonşu dövlərlərlə, xüsusi ilə də Çili və Paraqvay ilə olan əlaqələri gərgin olmuşdur. 1879-ci ildə müttəfiqi Peru ilə birlikdə, sərhəd probleminə görə Çiliyə hücum etdi. Ancaq 1883-cü ildə bitən Sakit okeanı müharibəsi Boliviya üçün məğlubiyyətlə bitdi. Sakit Okean bölgəsindəki sahil xəttini Çiliyə verməli olan Boliviyanın okean ilə olan əlaqəsi kəsildi və ölkə quru ərazi dövlətinə döndü. Boliviya xalqı bu müharibənin nəticələrini indi də unuda bilmir.
Boliviya həmcinin 1899-1903-cü illərdə Akri müharibəsində ərazisinin 191.000 km² ərazisini itirir. Ölkədə yenə bir sərhəd problemi üzündən 1932-cı ildə qonşu Paraqvay ilə müharibə edir. Chaco Müharibəsi adlandırılan bu müharibə 1935-cı ildə, Paraqvayın zəfəri ilə sona çatır, Boliviyaisə mübahisəli bölgənin ancaq beşdə birini torpaqlarına qata bilir.
Coğrafiya
Boliviyanın ərazisi 1.098.581 km²-dir .[2] Ən iri gölləri Titikaka gölü və Poopo gölüdür.
Demoqrafiya
2001-ci ildə aparılmış rəsmi siyahıya almaya əsasən Boliviyanın 8.274.325 nəfər əhalisi vardır .[3]