Ayı soğanı: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 40: Sətir 40:
Böyük Qafqazın qərb hissəsində.<ref name=":0" /> <ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref>İbadlı O.V., 2004</ref><ref>Ибадлы О.В. 2005</ref><ref>Конспект флоры Кавказа, 2006</ref>
Böyük Qafqazın qərb hissəsində.<ref name=":0" /> <ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref>İbadlı O.V., 2004</ref><ref>Ибадлы О.В. 2005</ref><ref>Конспект флоры Кавказа, 2006</ref>


=== Sayı və tendensiyası ===
== Sayı və tendensiyası ==
Populyasiyanın təbii bərpası azalır, ətraf mühitin mənfi təsirlərinə həssaslıq müşahidə olunur.<ref name=":0" /> <ref name=":1" />
Populyasiyanın təbii bərpası azalır, ətraf mühitin mənfi təsirlərinə həssaslıq müşahidə olunur.<ref name=":0" /> <ref name=":1" />


=== Məhdudlaşdırıcı amillər ===
== Məhdudlaşdırıcı amillər ==
Dekorativ bitki kimi əhali tərəfindən soğanaqlarının, çiçəklərinin yığılması, otarılma və tapdalanma müşahidə olunur.<ref name=":0" /> <ref name=":1" />
Dekorativ bitki kimi əhali tərəfindən soğanaqlarının, çiçəklərinin yığılması, otarılma və tapdalanma müşahidə olunur.<ref name=":0" /> <ref name=":1" />


=== Mühafizə tədbirləri ===
== Mühafizə tədbirləri ==
Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər görülmür. Yeni yayılma yerlərinin axtarılması vacibdir.<ref name=":0" /> <ref name=":1" />
Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər görülmür. Yeni yayılma yerlərinin axtarılması vacibdir.<ref name=":0" /> <ref name=":1" />



10:31, 3 may 2018 tarixindəki versiya

Ayı soğanı
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Ayı soğanı (lat. Allium ursinum)[2] - Soğankimilər (Alliaceae L.) fəsiləsinin soğan cinsinə aid bitki növü.[3]

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Nəsli kəsilməyə həssas olanlar” kateqoriyasına aiddir – VU A2c + 3c. Azərbaycanın nadir növüdür. [4][5]

Qısa morfoloji təsviri

Çoxillik ot bitkisidir. Soğanağı uzunsov, ensiz, 1 sm enində, gövdə üçtilli və ya dairəvi, 15-20 sm hündürlükdə, əsası adətən 2 kökyanı yarpaqlıdır, qına bərkidilmişdir. Yarpaq səthi uzunsov və ya ellipsivari-neştərşəkilli, iti 2(3)-4(6) sm enindədir. Çətir çox və ya azçiçəkli, hamardır. Çiçəkyanlığı 8-10 mm uzunluğunda, ulduzşəkilli, təmiz ağdır. Erkəkcik sapı uzun, bütöv, bizvaridir. Sütuncuq çiçəkyanlığından qısadır. Qutucuq güclü qabarıq qanadlıdır, 2 dəfə çiçəkyanlığından qısadır.[4] [5][6][7]

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləmə və meyvə əmələgəlmə dövrü may-iyun aylarına təsadüf edir.Soğanaqla və toxumla çoxalır. Kseromezofitdir.Orta dağ qurşağına kimi kölgəli meşələrdə rast gəlinir. Dekorativ bitkidir. [4][5][7]

Yayılması

Böyük Qafqazın qərb hissəsində.[4] [5][7][8][9][10]

Sayı və tendensiyası

Populyasiyanın təbii bərpası azalır, ətraf mühitin mənfi təsirlərinə həssaslıq müşahidə olunur.[4] [5]

Məhdudlaşdırıcı amillər

Dekorativ bitki kimi əhali tərəfindən soğanaqlarının, çiçəklərinin yığılması, otarılma və tapdalanma müşahidə olunur.[4] [5]

Mühafizə tədbirləri

Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər görülmür. Yeni yayılma yerlərinin axtarılması vacibdir.[4] [5]

İstinadlar:

  1. Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 300.
  2. Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
  3. Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabı  Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri II nəşr, Bakı-2013
  5. 1 2 3 4 5 6 7 http://www.redbook.az
  6. Гроссгейм А.А., 1940
  7. 1 2 3 Флора Азербайджана, 1952
  8. İbadlı O.V., 2004
  9. Ибадлы О.В. 2005
  10. Конспект флоры Кавказа, 2006