II Ferens Rakoçi: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 25: Sətir 25:
}}
}}
II Ferens Rakoçi-({{lang-hu|II Ferenc Rákóczi}}) (d. [[27 mart]] [[1676]], Borşa, ö. [[8 aprel]] [[1735]], [[Təkirdağ]]) 1703-1711 Macar istiqlaliyyət hərəkatının rəhbəri, [[Transilvaniya]] şəhzadəsi
II Ferens Rakoçi-({{lang-hu|II Ferenc Rákóczi}}) (d. [[27 mart]] [[1676]], Borşa, ö. [[8 aprel]] [[1735]], [[Təkirdağ]]) 1703-1711 Macar istiqlaliyyət hərəkatının rəhbəri, [[Transilvaniya]] şəhzadəsi

== Həyatı ==
== Həyatı ==
Ferens Rakoçi [[1676]]-cı ildə [[Transilvaniya]]<nowiki/>da dünyaya gəlmişdir. I Ferens Rakoçi və İlona Zirininin 3 uşağından sonuncusudur. Atası hələ o uşaq ikən vəfat etdiyi üçün anası uşaqlarını tək başına yetişdirmişdir. Daha sonra İlona ikinci dəfə İmre Tököli ilə ailə həyatı qurur. Ögey ata Rakoçinin təhsilinə laqeyd yanaşır. Bütün diqqətini siyasət sahəsinə yönəldən Tököli [[1683]]-cü ildə türklər [[Vyana]] şəhərini tuta bilmədikdə Yuxarı Macarıstan kralı olmaq aruzlarının puç olacağını başa düşür və Rakoçini Konstantinapola xoş niyyətinin simgəsi olaraq göndərmək istəyir. Lakin anası bu addıma qarşı çıxır. [[1688]]-ci ildə I Leopold onu öz himayəsinə götürür və anası ilə birlikdə [[Vyana]] şəhərinə köçür. [[1694]]-cü ildə Sarolta Amaliya ilə ailə həyatı qurur və Rakoçi qalasına yerləşir.<ref>[https://www.britannica.com/biography/Ferenc-Rakoczi-II PRINCE OF TRANSYLVANIA]</ref>
Ferens Rakoçi [[1676]]-cı ildə [[Transilvaniya]]<nowiki/>da dünyaya gəlmişdir. I Ferens Rakoçi və İlona Zirininin 3 uşağından sonuncusudur. Atası hələ o uşaq ikən vəfat etdiyi üçün anası uşaqlarını tək başına yetişdirmişdir. Daha sonra İlona ikinci dəfə İmre Tököli ilə ailə həyatı qurur. Ögey ata Rakoçinin təhsilinə laqeyd yanaşır. Bütün diqqətini siyasət sahəsinə yönəldən Tököli [[1683]]-cü ildə türklər [[Vyana]] şəhərini tuta bilmədikdə Yuxarı Macarıstan kralı olmaq aruzlarının puç olacağını başa düşür və Rakoçini Konstantinapola xoş niyyətinin simgəsi olaraq göndərmək istəyir. Lakin anası bu addıma qarşı çıxır. [[1688]]-ci ildə I Leopold onu öz himayəsinə götürür və anası ilə birlikdə [[Vyana]] şəhərinə köçür. [[1694]]-cü ildə Sarolta Amaliya ilə ailə həyatı qurur və Rakoçi qalasına yerləşir.<ref>[https://www.britannica.com/biography/Ferenc-Rakoczi-II PRINCE OF TRANSYLVANIA]</ref>


== Rakoçinin istiqlaliyyət müharibəsi ==
== Rakoçinin istiqlaliyyət müharibəsi ==
Rakoçi 1700-cü ildə [[Habsburqlar|Habsburq sülaləsi]]<nowiki/>nə qarşı üsyana başlamaq məqsədilə [[Fransa]]<nowiki/>dan yardım istəyir. [[Avstriya]] kəşfiyyatının bundan xəbər tutması nəticəsində həbs edilir. O, edam edilcəyini bildiyi üçün həbsdən qaçaraq, [[Polşa]]<nowiki/>ya gəlir. 1703-cü ildə İspan irsi uğrunda müharibə nəticəsində Avstriya qoşununun bir hissəsi Macarıstandan çıxarılır. Beləliklə yeni bir üsyanın başlaması üçün şərait yaranır. Ferens Rakoçi [[Fransa]]<nowiki/>nın köməyi ilə Macarıstana qayıdaraq [[1703]]-cü ildə Transilvaniya şəhzadəsi titulunu alır. [[1705]]-ci ildə isə əsillər məclisi tərəfindən Macar şəhzadəsi tituluna layiq görülür. [[1708]]-ci ildə Trençin döyüşündə Macar üsyançıları məğlub olur. Belə ki, məğlubiyyətdən sonra üsyançılar imperatorla sülh müqaviləsi bağlamaq qərarına gəlirlər. [[1711]]-ci ildə sülh danışıqları başlasa da, Rakoçi təhlükəsizliyinin təmin etmək üçün [[Macarıstan]]ı tərk edərək [[Polşa]]<nowiki/>ya gedir. Rakoçinin yoxluğunda üsyançılarla [[Avstriya]] nümayəndələri arasında Szatmar sazişi imzalanır. Beləliklə Rakoçinin rəhbərliyidə başlayan istiqlaliyyət müharibəsi sona çatır.
Rakoçi 1700-cü ildə [[Habsburqlar|Habsburq sülaləsi]]<nowiki/>nə qarşı üsyana başlamaq məqsədilə [[Fransa]]<nowiki/>dan yardım istəyir. [[Avstriya]] kəşfiyyatının bundan xəbər tutması nəticəsində həbs edilir. O, edam edilcəyini bildiyi üçün həbsdən qaçaraq, [[Polşa]]<nowiki/>ya gəlir. 1703-cü ildə İspan irsi uğrunda müharibə nəticəsində Avstriya qoşununun bir hissəsi Macarıstandan çıxarılır. Beləliklə yeni bir üsyanın başlaması üçün şərait yaranır. Ferens Rakoçi [[Fransa]]<nowiki/>nın köməyi ilə Macarıstana qayıdaraq [[1703]]-cü ildə Transilvaniya şəhzadəsi titulunu alır. [[1705]]-ci ildə isə əsillər məclisi tərəfindən Macar şəhzadəsi tituluna layiq görülür. [[1708]]-ci ildə Trençin döyüşündə Macar üsyançıları məğlub olur. Belə ki, məğlubiyyətdən sonra üsyançılar imperatorla sülh müqaviləsi bağlamaq qərarına gəlirlər. [[1711]]-ci ildə sülh danışıqları başlasa da, Rakoçi təhlükəsizliyinin təmin etmək üçün [[Macarıstan]]ı tərk edərək [[Polşa]]<nowiki/>ya gedir. Rakoçinin yoxluğunda üsyançılarla [[Avstriya]] nümayəndələri arasında Szatmar sazişi imzalanır. Beləliklə Rakoçinin rəhbərliyidə başlayan istiqlaliyyət müharibəsi sona çatır.

== Ölümü ==
== Ölümü ==
Rakoçi 1711-1717-ci illərdə [[Polşa]], [[İngiltərə]] və [[Fransa|Fransada]] yaşayır. 1715-ci ildə [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] dövlətinin təklifini qəbul edərək Osmanlı torpaqlarına səfər edir və burada yaşamağa başlayır. O ailəsi ilə birgə [[Təkirdağ ili|Təkirdağa]] yerləşir. Və [[1735]]-ci ildə burada vəfat edir. [[1906]]-c ildə Macar hökümətinin qərarı ilə nəəşi [[Macarıstan|Macarıstana]] gətirilir və burada Kassa şəhərində dəfn edilir.<ref>[http://diplomatikgozlem.com/_haber/rakoczi-muzesi-macar-krali-ii-ferenc-rakoczi- RAKOCZİ MÜZESİ (MACAR KRALI II. FERENC RAKOCZİ)]</ref>
Rakoçi 1711-1717-ci illərdə [[Polşa]], [[İngiltərə]] və [[Fransa|Fransada]] yaşayır. 1715-ci ildə [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] dövlətinin təklifini qəbul edərək Osmanlı torpaqlarına səfər edir və burada yaşamağa başlayır. O ailəsi ilə birgə [[Təkirdağ ili|Təkirdağa]] yerləşir. Və [[1735]]-ci ildə burada vəfat edir. [[1906]]-c ildə Macar hökümətinin qərarı ilə nəəşi [[Macarıstan|Macarıstana]] gətirilir və burada Kassa şəhərində dəfn edilir.<ref>[http://diplomatikgozlem.com/_haber/rakoczi-muzesi-macar-krali-ii-ferenc-rakoczi- RAKOCZİ MÜZESİ (MACAR KRALI II. FERENC RAKOCZİ)]</ref>

[[Təkirdağ]]<nowiki/>dakı evi halhazırda muzey kimi fəaliyyət göstməktədir.
[[Təkirdağ]]<nowiki/>dakı evi halhazırda muzey kimi fəaliyyət göstməktədir.
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}

06:44, 6 noyabr 2018 tarixindəki versiya

II Ferens Rakoçi
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
27 mart 1676(1676-03-27)
Doğum yeri Borşa, Slovakiya
Vəfat tarixi 8 aprel 1735(1735-04-08)[1] (59 yaşında)
Vəfat yeri
Fəaliyyəti hərbi lider[d], siyasətçi
Atası I Ferens Rakoçi
Həyat yoldaşı Sarolta Amaliya
Rütbəsi general
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi siyasət[3]

İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

II Ferens Rakoçi-(mac. II Ferenc Rákóczi) (d. 27 mart 1676, Borşa, ö. 8 aprel 1735, Təkirdağ) 1703-1711 Macar istiqlaliyyət hərəkatının rəhbəri, Transilvaniya şəhzadəsi

Həyatı

Ferens Rakoçi 1676-cı ildə Transilvaniyada dünyaya gəlmişdir. I Ferens Rakoçi və İlona Zirininin 3 uşağından sonuncusudur. Atası hələ o uşaq ikən vəfat etdiyi üçün anası uşaqlarını tək başına yetişdirmişdir. Daha sonra İlona ikinci dəfə İmre Tököli ilə ailə həyatı qurur. Ögey ata Rakoçinin təhsilinə laqeyd yanaşır. Bütün diqqətini siyasət sahəsinə yönəldən Tököli 1683-cü ildə türklər Vyana şəhərini tuta bilmədikdə Yuxarı Macarıstan kralı olmaq aruzlarının puç olacağını başa düşür və Rakoçini Konstantinapola xoş niyyətinin simgəsi olaraq göndərmək istəyir. Lakin anası bu addıma qarşı çıxır. 1688-ci ildə I Leopold onu öz himayəsinə götürür və anası ilə birlikdə Vyana şəhərinə köçür. 1694-cü ildə Sarolta Amaliya ilə ailə həyatı qurur və Rakoçi qalasına yerləşir.[4]

Rakoçinin istiqlaliyyət müharibəsi

Rakoçi 1700-cü ildə Habsburq sülaləsinə qarşı üsyana başlamaq məqsədilə Fransadan yardım istəyir. Avstriya kəşfiyyatının bundan xəbər tutması nəticəsində həbs edilir. O, edam edilcəyini bildiyi üçün həbsdən qaçaraq, Polşaya gəlir. 1703-cü ildə İspan irsi uğrunda müharibə nəticəsində Avstriya qoşununun bir hissəsi Macarıstandan çıxarılır. Beləliklə yeni bir üsyanın başlaması üçün şərait yaranır. Ferens Rakoçi Fransanın köməyi ilə Macarıstana qayıdaraq 1703-cü ildə Transilvaniya şəhzadəsi titulunu alır. 1705-ci ildə isə əsillər məclisi tərəfindən Macar şəhzadəsi tituluna layiq görülür. 1708-ci ildə Trençin döyüşündə Macar üsyançıları məğlub olur. Belə ki, məğlubiyyətdən sonra üsyançılar imperatorla sülh müqaviləsi bağlamaq qərarına gəlirlər. 1711-ci ildə sülh danışıqları başlasa da, Rakoçi təhlükəsizliyinin təmin etmək üçün Macarıstanı tərk edərək Polşaya gedir. Rakoçinin yoxluğunda üsyançılarla Avstriya nümayəndələri arasında Szatmar sazişi imzalanır. Beləliklə Rakoçinin rəhbərliyidə başlayan istiqlaliyyət müharibəsi sona çatır.

Ölümü

Rakoçi 1711-1717-ci illərdə Polşa, İngiltərəFransada yaşayır. 1715-ci ildə Osmanlı dövlətinin təklifini qəbul edərək Osmanlı torpaqlarına səfər edir və burada yaşamağa başlayır. O ailəsi ilə birgə Təkirdağa yerləşir. Və 1735-ci ildə burada vəfat edir. 1906-c ildə Macar hökümətinin qərarı ilə nəəşi Macarıstana gətirilir və burada Kassa şəhərində dəfn edilir.[5] Təkirdağdakı evi halhazırda muzey kimi fəaliyyət göstməktədir.

İstinadlar