Ekoloji siyasət: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keçin
Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
⚫ | |||
{{sil|səhf məlumat}} |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
'''Ekolojı siyasət'''– Ölkə üzrə Ekoloji Qeyd (ÖEQ) 2014-2018-ci illərdə [[Azərbaycan]] üzrə Asiya İnkişaf |
|||
Bankının (AİB) Ölkə Tərəfdaşlıq Strategiyasına töhfə edir. ÖEQ-də əsas məqsəd odur ki, |
|||
Azərbaycanın hakimiyyət dairələrinin mühüm hesab etdiyi ekoloji xarakterli narahatlıqlar ÖTSda |
|||
müvafiq şəkildə nəzərə alınsın, eyni zamanda AİB-nın strategiya və siyasətləri münasib |
|||
şəkildə əks olunsun. ÖEQ-da Azərbaycanda ekoloji vəziyyətə dair mövcud olan ən münasib |
|||
məlumatlar seçilir və şərh olunur. |
|||
1 Proses zamanı AİB-nın 2005-ci ildə [[Azərbaycan]] üçün |
|||
tamamladığı Ölkə üzrə Ekoloji Təhlil yenilənir. |
|||
== Geo-siyasi və Makroiqtisadi Vəziyyət == |
|||
Son onillikdə Azərbaycanda iqtisadi keçid dövrü diqqətəlayiq olmuşdur. 1991-ci ildə |
|||
müstəqillik qazandıqdan sonra ölkə 50%-ə yaxın olan yoxsulluq həddi əleyhinə mübarizə |
|||
aparmış, 2000-ci ildən başlayaraq hökumət maliyyə vəsaitlərinə ehtiyac duymuşdur. O vaxtdan |
|||
etibarən Qafqazın ən iri ölkəsinin iqtisadi zənginliyi çoxsaylı siyasi islahatlar və neft və qaz |
|||
sektorunun dirçəlməsi nəticəsində əhəmiyyətli dərəcədə artmışdır. Xarici birbaşa investisiya |
|||
(XBİ) ilə dəstəklənən neft və qaz sektoru [[Bakı-Tbilisi-Ceyhan]] (BTC) boru kəmərinin açılışı ilə |
|||
2006-cı ildə mühüm şəkildə güclənmişdir.Bu gün əsasən neft gəlirləri sayəsində yoxsulluq 6%-ə düşmüş, hökumət ölkənin ictimai |
|||
infrastrukturunun müasirləşdirilməsini dəstəkləmək iqtidarında olmuşdur. |
|||
3 Bu mühüm müsbət |
|||
faydalarla yanaşı, sektorda aparılmış fəaliyyət ətraf mühitə böyük təsir göstərmişdir, Sovet |
|||
vaxtlarından miras qalmış və o zamanlar etinasızlıq göstərilmiş neftlə bağlı çirklənmə halları, |
|||
ofşor və onşor əməliyyatlarının ekoloji təhlükəsizliyinin təmin edilməsi ilə bağlı bu günün |
|||
narahatlıqları buraya daxildi.Azərbaycanda davam edən əsas çağırışlardan biri neft gəlirlərindən ictimai rifah və |
|||
gələcək inkişaf naminə istifadə etməkdir ki, buraya çirklənmə, su və tullantıların zəif idarə |
|||
olunması problemlərinin həlli də daxildir. Bu kimi problem ümumi islahat paketinin bir hissəsi |
|||
kimi həll edilməli, ölkənin iqtisadi bazası genişlənməli, paytaxt və ən iri şəhər olan Bakı ilə |
|||
ölkənin qalan hissələri arasında gəlirlərin qeyri-bərabər bölünməsi və iqtisadi qeyri-tarazlıq |
|||
halları aradan qaldırılmalıdır. |
|||
4 Kənd yerləri ikinci dərəcəli prioritet olmuşdur ki, kənd yerlərində |
|||
(kənd təsərrüfatı və digərləri) aparılan fəaliyyətin ölkənin ümumi daxili məhsulunda (ÜDM) payı |
|||
təxminən 7.5% olmuşdur (on il əvvəl 15%-dən artıq olmuşdur).<ref name="eko">[https://www.adb.org/sites/default/files/linked-documents/cps-aze-2014-2018-sd-04-az.pdf Ekoloji Siyasət]</ref> |
|||
== Fiziki Ekologiya == |
|||
[[Azərbaycan]] qlobal biomüxtəliflik baxımından 25 ən təhlükəli yerlərdən biri olan Qafqaz regionunun bir hissəsini təşkil edir. Endemizmin yüksək norması və təbii mühitin geniş çeşidli olması torpaqların müxtəlif relyef formalarına malik olması və iqlim şərtlərinin çox fərqli olmasının nəticəsidir.Azərbaycanda beş ekoloji region fərqləndirilir: [[Böyük Qafqaz dağları]], [[Kiçik Qafqaz dağları|Kiçik Qafqazdağları]], [[Kür-Araz ovalığı]], Talış-Lənkəran zonası və [[Xəzər dənizi]] (Xəritə 1-ə bax).6 Alternativ |
|||
təsnifatlar (məs. Ağayeva və digərləri. 2009) ölkənin yeddi ekosisteminə istinad edir: meşələr, |
|||
yüksək dağlıq ərazilər, quru dağ meşə rayonları, çöllər, yarımsəhra, bataqlıqlar və sahil |
|||
zonaları. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Həmçinin bax == |
== Həmçinin bax == |
||
Sətir 47: | Sətir 8: | ||
* [[Ekoloji monitorinq]] |
* [[Ekoloji monitorinq]] |
||
* [[Ekoloji təhlükə]] |
* [[Ekoloji təhlükə]] |
||
== Xarici keçidlər == |
== Xarici keçidlər == |
||
⚫ | |||
* [http://eng.biodiversity-azerbaijan.megavisionsites.com/azerbaycan-respublikasinda-ekoloji-siyasetin-esas-istiqametleri Azərbaycan Respublikasında ekoloji siyasətin əsas istiqamətləri] |
* [http://eng.biodiversity-azerbaijan.megavisionsites.com/azerbaycan-respublikasinda-ekoloji-siyasetin-esas-istiqametleri Azərbaycan Respublikasında ekoloji siyasətin əsas istiqamətləri] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Kateqoriya:Ekologiya]] |
[[Kateqoriya:Ekologiya]] |
14:40, 8 dekabr 2018 tarixindəki versiya
Ekolojı siyasət (ing. Environmental policy, rus. Экологическая политика) —
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
Vikianbarda Ekoloji siyasət ilə əlaqəli mediafayllar var.