Ekoloji siyasət: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1: Sətir 1:
'''Ekolojı siyasət''' ({{lang-en|Environmental policy}}, {{lang-ru|Экологическая политика}}) —
{{sil|səhf məlumat}}
{{lang-en|(Environmental policy) }}
{{lang-ru|(Экологическая политика)}}
'''Ekolojı siyasət'''– Ölkə üzrə Ekoloji Qeyd (ÖEQ) 2014-2018-ci illərdə [[Azərbaycan]] üzrə Asiya İnkişaf
Bankının (AİB) Ölkə Tərəfdaşlıq Strategiyasına töhfə edir. ÖEQ-də əsas məqsəd odur ki,
Azərbaycanın hakimiyyət dairələrinin mühüm hesab etdiyi ekoloji xarakterli narahatlıqlar ÖTSda
müvafiq şəkildə nəzərə alınsın, eyni zamanda AİB-nın strategiya və siyasətləri münasib
şəkildə əks olunsun. ÖEQ-da Azərbaycanda ekoloji vəziyyətə dair mövcud olan ən münasib
məlumatlar seçilir və şərh olunur.
1 Proses zamanı AİB-nın 2005-ci ildə [[Azərbaycan]] üçün
tamamladığı Ölkə üzrə Ekoloji Təhlil yenilənir.
== Geo-siyasi və Makroiqtisadi Vəziyyət ==
Son onillikdə Azərbaycanda iqtisadi keçid dövrü diqqətəlayiq olmuşdur. 1991-ci ildə
müstəqillik qazandıqdan sonra ölkə 50%-ə yaxın olan yoxsulluq həddi əleyhinə mübarizə
aparmış, 2000-ci ildən başlayaraq hökumət maliyyə vəsaitlərinə ehtiyac duymuşdur. O vaxtdan
etibarən Qafqazın ən iri ölkəsinin iqtisadi zənginliyi çoxsaylı siyasi islahatlar və neft və qaz
sektorunun dirçəlməsi nəticəsində əhəmiyyətli dərəcədə artmışdır. Xarici birbaşa investisiya
(XBİ) ilə dəstəklənən neft və qaz sektoru [[Bakı-Tbilisi-Ceyhan]] (BTC) boru kəmərinin açılışı ilə
2006-cı ildə mühüm şəkildə güclənmişdir.Bu gün əsasən neft gəlirləri sayəsində yoxsulluq 6%-ə düşmüş, hökumət ölkənin ictimai
infrastrukturunun müasirləşdirilməsini dəstəkləmək iqtidarında olmuşdur.
3 Bu mühüm müsbət
faydalarla yanaşı, sektorda aparılmış fəaliyyət ətraf mühitə böyük təsir göstərmişdir, Sovet
vaxtlarından miras qalmış və o zamanlar etinasızlıq göstərilmiş neftlə bağlı çirklənmə halları,
ofşor və onşor əməliyyatlarının ekoloji təhlükəsizliyinin təmin edilməsi ilə bağlı bu günün
narahatlıqları buraya daxildi.Azərbaycanda davam edən əsas çağırışlardan biri neft gəlirlərindən ictimai rifah və
gələcək inkişaf naminə istifadə etməkdir ki, buraya çirklənmə, su və tullantıların zəif idarə
olunması problemlərinin həlli də daxildir. Bu kimi problem ümumi islahat paketinin bir hissəsi
kimi həll edilməli, ölkənin iqtisadi bazası genişlənməli, paytaxt və ən iri şəhər olan Bakı ilə
ölkənin qalan hissələri arasında gəlirlərin qeyri-bərabər bölünməsi və iqtisadi qeyri-tarazlıq
halları aradan qaldırılmalıdır.
4 Kənd yerləri ikinci dərəcəli prioritet olmuşdur ki, kənd yerlərində
(kənd təsərrüfatı və digərləri) aparılan fəaliyyətin ölkənin ümumi daxili məhsulunda (ÜDM) payı
təxminən 7.5% olmuşdur (on il əvvəl 15%-dən artıq olmuşdur).<ref name="eko">[https://www.adb.org/sites/default/files/linked-documents/cps-aze-2014-2018-sd-04-az.pdf Ekoloji Siyasət]</ref>
== Fiziki Ekologiya ==
[[Azərbaycan]] qlobal biomüxtəliflik baxımından 25 ən təhlükəli yerlərdən biri olan Qafqaz regionunun bir hissəsini təşkil edir. Endemizmin yüksək norması və təbii mühitin geniş çeşidli olması torpaqların müxtəlif relyef formalarına malik olması və iqlim şərtlərinin çox fərqli olmasının nəticəsidir.Azərbaycanda beş ekoloji region fərqləndirilir: [[Böyük Qafqaz dağları]], [[Kiçik Qafqaz dağları|Kiçik Qafqazdağları]], [[Kür-Araz ovalığı]], Talış-Lənkəran zonası və [[Xəzər dənizi]] (Xəritə 1-ə bax).6 Alternativ
təsnifatlar (məs. Ağayeva və digərləri. 2009) ölkənin yeddi ekosisteminə istinad edir: meşələr,
yüksək dağlıq ərazilər, quru dağ meşə rayonları, çöllər, yarımsəhra, bataqlıqlar və sahil
zonaları.






== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}


== Həmçinin bax ==
== Həmçinin bax ==
Sətir 47: Sətir 8:
* [[Ekoloji monitorinq]]
* [[Ekoloji monitorinq]]
* [[Ekoloji təhlükə]]
* [[Ekoloji təhlükə]]

== Xarici keçidlər ==
== Xarici keçidlər ==
{{commonscat|Environmental policy}}
* [http://eng.biodiversity-azerbaijan.megavisionsites.com/azerbaycan-respublikasinda-ekoloji-siyasetin-esas-istiqametleri Azərbaycan Respublikasında ekoloji siyasətin əsas istiqamətləri]
* [http://eng.biodiversity-azerbaijan.megavisionsites.com/azerbaycan-respublikasinda-ekoloji-siyasetin-esas-istiqametleri Azərbaycan Respublikasında ekoloji siyasətin əsas istiqamətləri]
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}


[[Kateqoriya:Ekologiya]]
[[Kateqoriya:Ekologiya]]

14:40, 8 dekabr 2018 tarixindəki versiya

Ekolojı siyasət (ing. Environmental policy, rus. Экологическая политика) —

İstinadlar

Həmçinin bax

Xarici keçidlər