Çevrə: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keçin
Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
k 188.253.228.43 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Atcovi tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. Teq: Geri qaytarma |
||
Sətir 6: | Sətir 6: | ||
* Müstəvinin çevrə ilə əhatə olunmuş hissəsinə [[dairə]] deyilir. |
* Müstəvinin çevrə ilə əhatə olunmuş hissəsinə [[dairə]] deyilir. |
||
* Çevrənin mərkəzindən keçən vətərə [[diametr]] deyilir. |
* Çevrənin mərkəzindən keçən vətərə [[diametr]] deyilir. |
||
* Çevrə ilə bir |
* Çevrə ilə bir ortaq nöqtəsi olan düz xəttə toxunan deyilir. |
||
* Eyni mərkəzli iki müxtəlif çevrəyə [[konsentrik çevrələr]] deyilir. |
* Eyni mərkəzli iki müxtəlif çevrəyə [[konsentrik çevrələr]] deyilir. |
||
* Çevrənin üzərindəki nöqtədən mərkəzə doğru çəkilmiş düz xəttə [[radius]] deyilir. |
* Çevrənin üzərindəki nöqtədən mərkəzə doğru çəkilmiş düz xəttə [[radius]] deyilir. |
11:43, 6 fevral 2019 tarixindəki versiya
Çevrə — müstəvi üzərində verilmiş nöqtədən müsbət r məsafədə olan nöqtələr çoxluğu. O elementar həndəsənin tərkib hissəsidir.
Tərifləri
- Çevrənin iki nöqtəsini birləşdirən düz xətt parçasına vətər deyilir.
- Müstəvinin çevrə ilə əhatə olunmuş hissəsinə dairə deyilir.
- Çevrənin mərkəzindən keçən vətərə diametr deyilir.
- Çevrə ilə bir ortaq nöqtəsi olan düz xəttə toxunan deyilir.
- Eyni mərkəzli iki müxtəlif çevrəyə konsentrik çevrələr deyilir.
- Çevrənin üzərindəki nöqtədən mərkəzə doğru çəkilmiş düz xəttə radius deyilir.
- Diametr ən böyük vətərdir.
- İki vətər kəsişdiyi zaman aşağıdakı düstur doğrudur: AB*BC=BD*BE
Xassələri
- Çevrənin uzunluğunun diametrinə nisbəti onların qiymətindən asılı olmayaraq bütün çevrələr üçün eynidir. Bu nisbət -dir. ≈ 3,14.
- Verilmiş uzunluğa malik qapalı əyrilərdən müstəvi üzərində ən çox sahəni əhatə edən fiqur çevrədir.
- Düz xəttin çevrə ilə ya 1 (toxunan), ya 2 (kəsən) ortaq nöqtəsi ola bilər, yaxud heç bir ortaq nöqtəsi ola bilməz.
- Çevrəyə toxunan həmişə bir tərəfi kəsişmə nöqtəsində olan diametrə perpendikilyardır.
- Bir düz xətt üzərində olmayan 3 nöqtədən yalnız və yalnız bir çevrə keçirmək olar.
- İki çevrənin toxunma nöqtələri onların mərkəzlərini birləşdirən düz xətt üzərində yerləşir.
- Çevrənin uzunluğu 2πr düsturu ilə hesablanır.
Hesablanması
Dekart koordinat sistemində çevrənin tənliyi:
Çevrənin uzunluğu:
Çevrənin tənliyi
mərkəzli və R radiuslu çevrənin tənliyini alaq. Bu məqsədlə çevrə üzərində ixtiyari nöqtəsini götürək. Onda,
tənliyini alırıq. Bu tənliyə mərkəzi nöqtəsində yerləşən və radiusu ədədinə bərabər olan çevrənin tənliyi deyilir. Xüsusi halda, çevrəninn mərkəzi koordinat başlanğıcında yerləşərsə, onda çevrənin tənliyi aşağıdakı kimi olur: