Vestminster modeli: Redaktələr arasındakı fərq
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
||
Sətir 9: | Sətir 9: | ||
Vestmister modelində qanunverici hakimiyyət parlamentə məxsusdur. |
Vestmister modelində qanunverici hakimiyyət parlamentə məxsusdur. |
||
İngiltərə parlamenti 2 palatadan ibarətdir: |
İngiltərə parlamenti 2 palatadan ibarətdir: |
||
*1.Ümumxalq |
*1.Ümumxalq səsverməsi yolu ilə seçilmiş [[Böyük Britaniya İcmalar palatası| İcmalar palatası]]. |
||
*2.Vərəsəlik yolu ilə üzvlük qazanan |
*2.Vərəsəlik yolu ilə üzvlük qazanan [[Böyük Britaniya Lordlar palatası| Lordlar palatası]]. |
||
Qanunvericilik səlahiyyəti 1-ci palataya məxsusdur. Lorlar palatasının yeganə səlahiyyəti və gücü qanunların qəbul edilməsini gecikdirməkdir.Lorlar maliyyə məsələlərində qanunları 1 ay, digər məsələlərdə isə 1 il gecikdirə bilərlər.Yəni 2 palata arasında qeyri-simmetrik əlaqə onlara tanınan səlahiyyətlərin qeyri-bərabər paylanması ilə bağlıdır.İngiltərənin siyasi həyatı mühafizəkarlar və leybonislər partiyası olmaqla 2 partiyanın fəaliyyəti əsasında qurulmuşdur. |
Qanunvericilik səlahiyyəti 1-ci palataya məxsusdur. Lorlar palatasının yeganə səlahiyyəti və gücü qanunların qəbul edilməsini gecikdirməkdir.Lorlar maliyyə məsələlərində qanunları 1 ay, digər məsələlərdə isə 1 il gecikdirə bilərlər.Yəni 2 palata arasında qeyri-simmetrik əlaqə onlara tanınan səlahiyyətlərin qeyri-bərabər paylanması ilə bağlıdır.İngiltərənin siyasi həyatı mühafizəkarlar və leybonislər partiyası olmaqla 2 partiyanın fəaliyyəti əsasında qurulmuşdur. |
||
13:24, 19 iyun 2019 tarixindəki versiya
Vestminster sistemi, İngiltərə parlamenti və hökumət qurumlarını ifadə etmək üçün istifadə olunur. Böyük Britaniya parlamenti Londonda, Vestminster Sarayında yerləşir, bu səbəbdən bu modeldə Vestminster modelini adlanır.
Modelin analizi
İcraedici hakimiyyət
İngiltərə höhumətinin ən güclü orqanı icra edici hakimiyyət olan onun hökumət kabinetidir. Kabinet ümumilikdə parlamentdə çoxluğu təşkil edən partiyanın üzvlərindən formalaşır. Koalisiya tipli kabinetlərə çox nadir hallarda rast gəlinir. İngiltərədə 2 partiyalı sistem olduğu üçün 2 ana partiyanın gücləri təxminən bir-birinə bərabər olduğu üçün seçkilərdə qalib gələn partiya çox cüzi fərqlə çoxluğu ələ keçirir. Bu baxımdan İngiltərədə təkpartiyalı və darçoxluqlu hökumət kabineti çoxluğun idarəçiliyin ən tipik nümunəsidir. İngiltərədə parlamentar idarəetmə üsulu ilə idarə olunur. Yəni,hökumət kabineti parlamentin etimadına əsasən işləyir.
Qanunverici hakimiyyət
Vestmister modelində qanunverici hakimiyyət parlamentə məxsusdur. İngiltərə parlamenti 2 palatadan ibarətdir:
- 1.Ümumxalq səsverməsi yolu ilə seçilmiş İcmalar palatası.
- 2.Vərəsəlik yolu ilə üzvlük qazanan Lordlar palatası.
Qanunvericilik səlahiyyəti 1-ci palataya məxsusdur. Lorlar palatasının yeganə səlahiyyəti və gücü qanunların qəbul edilməsini gecikdirməkdir.Lorlar maliyyə məsələlərində qanunları 1 ay, digər məsələlərdə isə 1 il gecikdirə bilərlər.Yəni 2 palata arasında qeyri-simmetrik əlaqə onlara tanınan səlahiyyətlərin qeyri-bərabər paylanması ilə bağlıdır.İngiltərənin siyasi həyatı mühafizəkarlar və leybonislər partiyası olmaqla 2 partiyanın fəaliyyəti əsasında qurulmuşdur.
Vestminster modelini tədbiq edən ölkələr
Vestminster modeli əsasən tədbiq olunan ölkələr:
- Antiqua və Barbuda
- Avstraliya
- Baham adaları
- Bermud adaları
- Bangladeş
- Barbados
- Beliz
- Kanada
- Dominikan Respublikası
- Qrenada
- Hindistan
- İraq
- İrlandiya
- İsrail
- Yamayka
- Malaziya
- Malta
- Mavriki
- Nauru
- Yeni Zellandiya
- Pakistan
- Papua Yeni Qvineya
- Sent-Kits və Nevis
- Sent-Lüsiya
- Sinqapur
- Sent-Vinsent və Qrenadin
- Solomon adaları
- Trinidad və Tobaqo
- Tuvalu
- Birləşmiş Krallıq
- Vanuatu