Müqəddəs Lavrentiya körfəzi: Redaktələr arasındakı fərq
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Körfəz |
{{Körfəz |
||
|Adı = Müqəddəs Lavrentiya körfəzi |
|Adı = Müqəddəs Lavrentiya körfəzi |
||
|Yerli adı = |
|Yerli adı = {{dil-fr|Golfe du Saint-Laurent}}, {{dil-en|Gulf of Saint Lawrence}} |
||
| |
|Şəkil = Gulf of Saint Lawrence.jpg |
||
| |
|Şəklin izahı = |
||
|lat_dir = N|lat_deg = 48|lat_min =36 |lat_sec = 0 |
|||
|lon_dir = W|lon_deg =61|lon_min =24 |lon_sec = 0 |
|||
|CoordScale = |
|||
|CoordScale = |
|||
|Tip = Körfəz |
|Tip = Körfəz |
||
|Akvatoriya = [[Atlantik okean]] |
|Akvatoriya = [[Atlantik okean]] |
||
|Sahəsi = 263,000 |
|Sahəsi = 263,000 |
||
|Həcmi = 35,000 |
|Həcmi = 35,000 |
||
|Sahil uzunluğu = |
|||
|Orta axın cərəyanı = |
|||
|Dərin yeri = 572 |
|Dərin yeri = 572 |
||
|Orta dərinliyi = |
|Orta dərinliyi = |
||
|Akvatoriyası = |
|||
|Uzunluğu = |
|||
|Eni = |
|||
|Sahəsi = |
|Sahəsi = |
||
|Həcmi = |
|Həcmi = |
||
| Sətir 25: | Sətir 19: | ||
|Su tutumu = |
|Su tutumu = |
||
|Tökülən çay = [[Müqəddəs Lavrenti çayı]] |
|Tökülən çay = [[Müqəddəs Lavrenti çayı]] |
||
| |
|Ada = |
||
|Adalar = |
|||
|Ölkə = Kanada |
|Ölkə = Kanada |
||
|Ölkə 1 = |
|Ölkə 1 = |
||
| Sətir 33: | Sətir 26: | ||
|Yer xəritəsi 1 = |
|Yer xəritəsi 1 = |
||
|Yer xəritəsi qeydləri = |
|Yer xəritəsi qeydləri = |
||
|caption = |
|||
|label = |
|||
|position =bottom |
|||
|lat_deg =52 |
|||
|lon_deg =61 |
|||
|width = |
|||
|float = |
|||
|rama = |
|||
|ramacolor = |
|||
|ramawidth = |
|||
|ramaheight= |
|||
|rotate = |
|||
|radius = |
|||
}} |
}} |
||
'''Müqəddəs Lavrentiya körfəzi''' ({{ |
'''Müqəddəs Lavrentiya körfəzi''' ({{dil-fr|Golfe du Saint-Laurent}}; {{dil-en|Gulf of Saint Lawrence}}) — Dünyada ən böyük estuarisidir, Müqəddəs Lavrentiya çayının tölüldüyü yer olaraq [[Şimali Amerika]]nın şərq sahillərində yerləşir. |
||
Ərazisinin böyüklüyünə və qapalılığına görə bəzən dəniz adlandırılır. Kanadanın Kvebek, Nyu-Bransuik, Yeni Şotlandiya, Şahzadə Eduard adası, Nyufaundlend və Labrador. |
Ərazisinin böyüklüyünə və qapalılığına görə bəzən dəniz adlandırılır. Kanadanın Kvebek, Nyu-Bransuik, Yeni Şotlandiya, Şahzadə Eduard adası, Nyufaundlend və Labrador. |
||
12:25, 16 avqust 2019 tarixindəki versiya
| Müqəddəs Lavrentiya körfəzi | |
|---|---|
| fr. Golfe du Saint-Laurent, ing. Gulf of Saint Lawrence | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Tip | Körfəz |
| Sahəsi |
|
| Həcmi | 34.500 km³ |
| Dərin yeri | 572 m |
| Tökülən çay | Müqəddəs Lavrenti çayı |
| Duzluluğu | 32 ‰ |
| Yerləşməsi | |
| 48°36′ şm. e. 61°24′ q. u. | |
| Ölkə |
 Kanada |
| Akvatoriyası | |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Müqəddəs Lavrentiya körfəzi (fr. Golfe du Saint-Laurent; ing. Gulf of Saint Lawrence) — Dünyada ən böyük estuarisidir, Müqəddəs Lavrentiya çayının tölüldüyü yer olaraq Şimali Amerikanın şərq sahillərində yerləşir.
Ərazisinin böyüklüyünə və qapalılığına görə bəzən dəniz adlandırılır. Kanadanın Kvebek, Nyu-Bransuik, Yeni Şotlandiya, Şahzadə Eduard adası, Nyufaundlend və Labrador.
Coğrafiya
Körfəzin şimalında Labrador yarımadası, şərqdə Nyufaundlend, cənubda Keyp-Breton və Yeni Şotlandiya, qərbdə isə Şimali Amerika materiki ilə əhatələnir.
Hidroqrafiyası
Körfəzin sahəsi 263 min. km², dərinliyi 572 m, həcmi 35 min. km².
Körfəzi okeanla birləşdirən boğazlar:
- Kanso boğazı cənubda, Keyp-Breton adasını Yeni Şotlandiya yarımadası arasında.
- Kabot boğazı cənub-şərqdə Nyufaundlend və Keyp-Breton adaları arasında.
- Bell-Ayl (boğaz) şimal-şərqdə Labrador yarımadası ilə Nyufaundlend adası arasında.
Körfəzə Müqəddəs Lavrentiya çayı axır.
Qışda suyun orta temperaturu −1 °S, yayda 15 °S. Duzluğu şimal-şərqdə 32 ‰, qərbdə isə 12-15 ‰ təşkil edir.
- 100 metr dərinlikdə suyun temperatur 0 °S, duzluğu 32-33 ‰ təşkil edir.
- Dibində temperaturu 5 °S, duzluğu 35 ‰.
Axınların hündürlüyü 2 metrə çatır. Dekabr ayında körfəz donur, mayda isə buzdan azad olur. Bəzən Aysberqlərə rast gəlinir.
İqlimi
İqlimi mussondur. Qış dönəmində soyuq şimal-qərb küləkləri, yayda isə cənub-qərb küləkləri əsir. период в основном наблюдаются холодные северо-западные ветры, летом — тёплые юго-западные. Havanın orta temperaturu fevral −10 °S, avqust 15 °S.
İqtisadi potensialı
Körfəz gəmiçilik üçün əlverişlidir. Baqılçılıq inkişaf etmişdir. Burada Pikşa, dəniz okunu, Paltus, Kambala, Siyənək kimi balıqlar. Üstəlik neft çıxarılır.
Limanları:
Ekologiya
Müqəddəs Pavla və Keyp-Berton adasının sahilləri Kanada sahil mühafizə xidməti vastəsi ilə qorunur. Üstləlik körfəzdə olan kiçik adalarda miqrasiya edən quşlar məskən salır. Körfəzin sahillərində bir neçə milli park vardır
- Şimal hissəsi Müqqəddəs Lavrentiya çayının estuarisi Saqeney-Sen-Loran parkı.
- Şimal hissəsi Şahzadə Eduard adasında yerləşın eyni adlı milli park.
- Nyu-Brunsvika afasının şimalı Kuçiboqvak milli parkı.
- Keyp-Breton adasının şimalı Keyp-Breton-Haylends milli parkı.
- Nyufaundlend adasının şimal-qərbində Qros-Morn milli parkı.
Müqəddəs Lavrentiya körfəzi üç ekosistemə bölünür[1]:
- Şelf Nort-Flaq (англ. North Gulf Shelf)[2] — körfəzin dayaz şimal hissə.
- (англ. Magdalen Shallows)[3] — dayaz cənub hissə.
- Lavrentiya kanalı (англ. Laurentian Channel)[4] — dərin mərkəzi hissə.
İstinadlar
- ↑ National Marine Conservation Areas of Canada. Canada’s National Marine Conservation Areas System Plan. Canada’s Atlantic Marine Environment
- ↑ National Marine Conservation Areas of Canada. Canada’s National Marine Conservation Areas System Plan. North Gulf Shelf
- ↑ National Marine Conservation Areas of Canada. Canada’s National Marine Conservation Areas System Plan. Magdalen Shallows
- ↑ National Marine Conservation Areas of Canada. Canada’s National Marine Conservation Areas System Plan. Laurentian Channel