Batial: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
 
Sətir 7: Sətir 7:
== Batimetriya ==
== Batimetriya ==
Batimetriya-(yun. bathus dərin+metreo - ölçürəm) - xüsusi [[cihaz]]<nowiki/>larla (lota, [[exolot]]<nowiki/>a və digər dərinlik ölçənlərlə) [[dəniz]] və [[okean]]<nowiki/>lann dərinliyinin ölçülməsi.
Batimetriya-(yun. bathus dərin+metreo - ölçürəm) - xüsusi [[cihaz]]<nowiki/>larla (lota, [[exolot]]<nowiki/>a və digər dərinlik ölçənlərlə) [[dəniz]] və [[okean]]<nowiki/>lann dərinliyinin ölçülməsi.

== Batimetrik vilayət ==
Batimetrik vilayət [[okean]] və ya [[Dəniz|dənizlərin]] dib hissəsi və ona qovuşan su qatları. Ayrı-ayrı batimetrik vilayət adətən (bəzən şərti olaraq) aşağıdakı dərinliklərlə səciyyələnirlər: [[şelf]] 0-200 ''m'' (500-600 ''m''-ə qədər), qitə yamacı (batial vilayət) 200-500''m''-dən 2000-3000 ''m'' və daha artıq, hemipelagik 2000 ''m''-dən 4000-5000 ''m'' qədər, [[abissal]] 4000-5000 ''m''-dən 6000 ''m'' qədər, ultraabissal 6000''m''-dən dərin. Batimetrik vilayət hər biri, dərinlik fərqlərilə yanaşı, həm də dibin [[Morfologiya|morfologiyası]], məskunlaşan orqanizmlərin, çökmə tiplərinin müxtəliflyi ilə fərqlənir.


== Batitermoqraf ==
== Batitermoqraf ==
Sətir 23: Sətir 26:
[[Kateqoriya:Okeanologiya]]
[[Kateqoriya:Okeanologiya]]
[[Kateqoriya:Topoqrafiya]]
[[Kateqoriya:Topoqrafiya]]
<references />

== Mənbə ==

* {{Kitab3|müəllif=|başlıq=Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti|yer=Bakı|nəşriyyat=Nafta-Press|il=2006|səhifələr=679}}

[[Kateqoriya:Geologiya terminləri]]

Səhifəsinin 12:11, 16 dekabr 2019 tarixinə olan son versiyası

Batial çöküntülər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dənizokeanların batial zonasında (sahəsində) çökən vulkanik lillərdən, dərinlik qumlarından və çınqıl daşlarından ibarət, əsasən göy, yaşıl, qırmızı və boz rəngli çöküntülər. Batial çöküntülərin tərki­bində terrigen materiallar üstünlük təşkil edir. Batial çöküntülər dünya okeanı dibi sahəsinin 15,4%-ni örtür, əsasən materik yamaclarında yayılmışdır. Batial çöküntüləri - əksərən materik yamac hüdudunda, qismən isə şelfin daha dərin hissələrində, 200 m-dən 2000 m-ə qədər dərin­likdə toplanan dəniz çöküntüləri.

Batimetrik xəritə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Batimetrik xəritə-izabatın köməyi ilə tərtib edilən sualtı relyefi əks etdirir. Sualtı relyefin rəngləri dərinlik pillələri üzrə verilir.

Batimetriya[redaktə | mənbəni redaktə et]

Batimetriya-(yun. bathus dərin+metreo - ölçürəm) - xüsusi cihazlarla (lota, exolota və digər dərinlik ölçənlərlə) dənizokeanlann dərinliyinin ölçülməsi.

Batimetrik vilayət[redaktə | mənbəni redaktə et]

Batimetrik vilayət okean və ya dənizlərin dib hissəsi və ona qovuşan su qatları. Ayrı-ayrı batimetrik vilayət adətən (bəzən şərti olaraq) aşağıdakı dərinliklərlə səciyyələnirlər: şelf 0-200 m (500-600 m-ə qədər), qitə yamacı (batial vilayət) 200-500m-dən 2000-3000 m və daha artıq, hemipelagik 2000 m-dən 4000-5000 m qədər, abissal 4000-5000 m-dən 6000 m qədər, ultraabissal 6000m-dən dərin. Batimetrik vilayət hər biri, dərinlik fərqlərilə yanaşı, həm də dibin morfologiyası, məskunlaşan orqanizmlərin, çökmə tiplərinin müxtəliflyi ilə fərqlənir.

Batitermoqraf[redaktə | mənbəni redaktə et]

Batitermoqraf (yun. bathos - dərinlik, therme - istilik və grapho - yazıram) - okeanın yuxarı qatlarında müxtəlif dərinliklərdə birbaşa suyun temperaturunu ölçmək üçün cihaz. Cihaz 200-400 m-ə qədər dərinliyə enə bilir.

Batometr[redaktə | mənbəni redaktə et]

Batometr- laboratoriya tədqiqat məqsədi ilə dəniz və s. su hövzələrindən istənilən dərinlikdən su nümunələri götürmək üçün cihaz. Dəniz batometr üzərində xüsusi termometr bərkidilən silindr formalı bürünc.[1]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Qərib Məmmədov, Mahmud Xəlilov. Ensiklopedik ekoloji lüğət, Bakı 2008

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press. 2006. 679.