Kolumbiya: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
k →‎top: clean up
k →‎top: clean up
Sətir 4: Sətir 4:
|adı = Kolumbiya
|adı = Kolumbiya
|milli_şüarı = ''"Libertad y Orden"''{{spaces|2}}<small>{{es icon}}</small><br />''"İstiqlaliyyər və nizam"''
|milli_şüarı = ''"Libertad y Orden"''{{spaces|2}}<small>{{es icon}}</small><br />''"İstiqlaliyyər və nizam"''
|himn = ''{{dil|es|[[National Anthem of Colombia|¡Oh, Gloria Inmarcesible!]]}}''{{spaces|2}}<small>{{es icon}}<br />O solmayan zəfər!</small><center><div style="padding-top:0.5em;">[[File:United States Navy Band - ¡Oh, gloria inmarcesible!.ogg]]</div></center>
|himni = ''{{dil|es|[[National Anthem of Colombia|¡Oh, Gloria Inmarcesible!]]}}''{{spaces|2}}<small>{{es icon}}<br />O solmayan zəfər!</small><center><div style="padding-top:0.5em;">[[File:United States Navy Band - ¡Oh, gloria inmarcesible!.ogg]]</div></center>
|bayrağı = Flag of Colombia.svg
|bayrağı = Flag of Colombia.svg
|gerbi = Coat of arms of Colombia.svg
|gerbi = Coat of arms of Colombia.svg
Sətir 10: Sətir 10:
|rəsmi_dilləri = [[ispan]]
|rəsmi_dilləri = [[ispan]]
|dini =
|dini =
|paytaxt = [[Boqota]]
|paytaxtı = [[Boqota]]
|ən_böyük_şəhəri = paytaxt
|ən_böyük_şəhəri = paytaxtı
|etnik_qrupları = 57% [[Mestizo]], <br />21% Afro-Kolombiyalı <br />20% Ağlar <br />1% Qızıldərililər <br />1% Asiyalılar.
|etnik_qrupları = 57% [[Mestizo]], <br />21% Afro-Kolombiyalı <br />20% Ağlar <br />1% Qızıldərililər <br />1% Asiyalılar.
|idarəetmə_forması = Parlament Respublikası
|idarəetmə_forması = Parlament Respublikası
Sətir 29: Sətir 29:
|əlamətdar_tarix2 = [[1991]]
|əlamətdar_tarix2 = [[1991]]
|Aİ-yə qəbul tarixi =
|Aİ-yə qəbul tarixi =
|sahəsi = 1142000
|ərazisi = 1142000
|sahəsi_yer = 26-cı
|ərazisi_yer = 26-cı
|su_sahəsi (%) = 8.8
|su_ərazisi (%) = 8.8
|əhali_təxminən = 46.271.958
|əhali_təxminən = 46.271.958
|əhali_təxminən_yer = 28-ci
|əhali_təxminən_yer = 28-ci

06:35, 24 dekabr 2019 tarixindəki versiya

Kolumbiya
República de Colombia   (isp.)
Bayraq Gerb[d]
Bayraq Gerb[d]
"Libertad y Orden"   (isp.)
"İstiqlaliyyər və nizam"
Himn: 
¡Oh, Gloria Inmarcesible!   (isp.)
O solmayan zəfər!
Rəsmi dilləri
Paytaxt Boqota
İdarəetmə forması Parlament Respublikası
Prezident Juan Manuel Santos Calderón
Baş Nazir Angelino Garzón
Konqresmen Javier Cáceres Leal
Parlament Sədri Augusto Ibáñez Guzmán
Sahəsi
 • Ümumi 1142000 km²
Əhalisi
 • Əhali 46.271.958 nəfər (28-ci)
 • Sıxlıq 229 nəf./km²
ÜDM (AQP)
 • Ümumi 397.249 dollar
ÜDM (nominal)
 • Ümumi (2008) 240.832 dollar
İİİ (2010) 0.559
İnternet domeni .co
ISO kodu CO
BOK kodu COL
Telefon kodu +57
Saat qurşaqları
Nəqliyyatın yönü sağ[d][2]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Xəritə
Kolumbiya

Kolumbiya (isp. Colombia), rəsmi adı Kolumbiya Respublikası (isp. República de Colombia [reˈpuβlika ðe koˈlombja]) — Cənubi Amerikada dövlət.

Etimologiya

Kolumbiya sözü Xristofor Kolumbun adı ilə bağlıdır (italyanca: Cristoforo Colombo; ispanca: Cristóbal Colón). Kolumbiya İspan ağalığına qarşı vuruşduğu bir anda ölkədə 1812-1814 ci illərdə Birinci Kolumbiya vətəndaş müharibəsi baş verir. 1819-cu ildə Böyük Kolumbiya Respublikası elan olundu. Bu respublikaya Venesuela general-qubernatorluğu və Yeni Qranada vitse-krallığı (indiki Kolumbiya, Panama, Venesuela və Ekvador) daxil idi. 1835-ci ildə Venezuela və Ekvador vahid dövlətdən ayrıldıqdan sonra, qalan ərazidə Yeni Qranada Respublikası yaradıldı. 1858-ci ildə Yeni Qranadanın adı rəsmən dəyişdirilərək Qranada Konfederasiyası adlandırılır, 1863-cü ildə Birləşmiş Kolumbiya Ştatları və nəhayət 1886- ildəki konsitutsiyanın qəbulu ilə indiki adı - Kolumbiya Respublikası oldu.

Tarixi

Koloniyalar

XVI əsrdən etibarən ispanlar Cənubi Amerikada, o cümlədən indiki Kolumbiya ərazisində koloniyalar qurmağa başladı. İspanlar ilk koloniyalarını Karib dənizi sahillərində yaratdılar. İlk koloniya isə - San-Sebastyan-de-Uraba indiki Panama ərazisində quruldu. 1536-cı ildə Qonsalo Ximenes de Kesadanın rəhbərliyi ilə 500 nəfərlik hərbi ekspedisiya göndərildi. Sonralar Yeni Qranada xristianlaşdırıldı və nəticədə 1549-cu ildə audiensi statusu aldı.Sonralar bu ərazilərə Böyük Kolumbiya dövləti yaradılır.1830-cu ildə dövlət mövcudluğ nu itirir və onu yerində Ekvador, Venesuela və Yeni Qranada Respublikası yaranır.Ölkə dəfələrlə vətəndaş müharibələri baş verirdi(1860-1862 illər vətəndaş müharibəsi,Mingünlük müharibə,La Violensiya müharibəsi).

Coğrafi mövqeyi

Kolumbiya

Cənubi Amerikada yerləşən Kolumbiya Respublikası şimalda Karib dənizi, cənubda Peru və Ekvador, şərqdə Venesuela və Braziliya, qərbdə isə Panama və Sakit okean ilə həmsərhəddir. Sakit okean və Cənubi Amerika tavalarının sərhədində yerləşir. Bu səbəbdən fəal seysmikliyi ilə seçilir. Ölkənin qərbində yerləşən And dağları da bu tavaların toqquşması nəticəsində yaranıb. Qərb hissədən fərqli olaraq ölkənin şərq hissəsi platforma üzərində yerləşir və demək olarki seysmik hadisələr qeydə alınmır.

İqlimi

Kolumbiyanın iqlimi bölgələrinə görə müxtəlifdir. Vadilərdə tropik, yüksək yerlərdə isə mülayim iqlim qurşağı hökm sürür. İsti iqlim qurşağına malik olsa da ölkə dağlarının yüksəkliyində hər zaman qar olur.

İqtisadiyyatı

Flora və Faunası

Amazoniya meşələrində meymun, yaquar, timsah, armadillo və başqa çeşidli heyvanlar yaşayır. Tutuquşu, kalibra kimi quşlar digər köçəri quşlar kimi Şimali Amerikadan köç edərək qış həyatını burada keçirir.

Əhalisi

2014-cü ilin yanvar ayına olan məlumata əsasən əhalinin sayı 47,425,437-dır. Etnik mənsubiyyətə gəlincə əhali müxtəlif və çoxmillətlidir. İspan əsilli və metislər üstünlük təşkil edir, lakin amerindian kimi etnik qruplar da az deyil.

Dini

Əhalinin 90%-i xristian dininə sitayiş edir. 70,9% katolik, 16,7% protestantlıq, 4,7% ateist,1% islamdir.

Xarici keçidlər

  1. ↑ Título I, Artículo 10 // Colombian Constitution of 1992.
  2. ↑ http://chartsbin.com/view/edr.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Kolumbiya&oldid=4975738"