COVID-19 pandemiyası: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 9: Sətir 9:
| tarix = 1 dekabr 2019 — ''davam edir''
| tarix = 1 dekabr 2019 — ''davam edir''
| vaxt =
| vaxt =
| yer = Yoluxmanın mərkəzi: [[Uhan]], [[Hubey]], [[Çin]]
| yer = Yoluxma mərkəzi: [[Uhan]], [[Hubey]], [[Çin]]
| koordinatlar =
| koordinatlar =
| tanınır =
| tanınır =
Sətir 34: Sətir 34:
'''Yeni tipli [[pnevmoniya]], [[2019-nCoV]] koronavirusunun yayılması''' — [[2019]]-cu ilin dekabr ayının ortalarında, [[Çin]]in mərkəzi [[Hubey]] əyalətinin [[Uhan]] şəhərində yerli Huanan ət və dəniz məhsulları bazarı ilə əlaqəli yerli sakinlərdə naməlum mənşəli [[pnevmoniya]] xəstəliyinin ilk aşkar olunması ilə başladı. 31 dekabr 2019-cu ildə Çin hakimiyyəti naməlum pnevmoniyanın başlaması barədə [[Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı]]na məlumat verdi.
'''Yeni tipli [[pnevmoniya]], [[2019-nCoV]] koronavirusunun yayılması''' — [[2019]]-cu ilin dekabr ayının ortalarında, [[Çin]]in mərkəzi [[Hubey]] əyalətinin [[Uhan]] şəhərində yerli Huanan ət və dəniz məhsulları bazarı ilə əlaqəli yerli sakinlərdə naməlum mənşəli [[pnevmoniya]] xəstəliyinin ilk aşkar olunması ilə başladı. 31 dekabr 2019-cu ildə Çin hakimiyyəti naməlum pnevmoniyanın başlaması barədə [[Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı]]na məlumat verdi.


Sonradan, Çin alimləri yeni koronavirus — '''[[2019-nCoV]]''' ayırd edərək onun genomunun genetik ardıcıllığını təyin etdilər. Virus, şiddətli kəskin tənəffüs sindromuna səbəb olan SARS-CoV virusuna (atipik pnevmoniya kimi də tanınır) ən azı 70% genetik ardıcıllıqla bənzəyir<ref name="promedmail">{{Cite web|title=Undiagnosed pneumonia - China (HU) (01): wildlife sales, market closed, RFI Archive Number: 20200102.6866757|url=https://promedmail.org/promed-post/?id=6866757|website=Pro-MED-mail|publisher=International Society for Infectious Diseases|accessdate=2020-01-13}}</ref><ref name="Pinghui15Jan2020">{{Cite web|url=https://www.scmp.com/news/china/society/article/3046233/wuhan-pneumonia-how-search-source-mystery-illness-unfolded|title=Wuhan pneumonia: how search for source unfolded|last=Pinghui|first=Zhuang|date=2020-01-15|website=South China Morning Post|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200115165740/https://www.scmp.com/news/china/society/article/3046233/wuhan-pneumonia-how-search-source-mystery-illness-unfolded|archivedate=2020-01-15|accessdate=2020-01-16}}</ref><ref>{{Cite web|title=Wuhan seafood market pneumonia virus isolate Wuhan-Hu-1, complete genome|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/nuccore/MN908947|website=NCBI Genbank|publisher=National Center for Biotechnology Information|accessdate=2020-01-20}}</ref>. Yeni koronavirusun inkubasiya dövrü 2 gündən 10 günə qədər davam edir<ref>[https://bestpractice.bmj.com/topics/en-gb/3000165?q=Coronavirus,%202019%20novel&c=suggested Overview of novel coronavirus (2019-nCoV) - Summary of relevant conditions | BMJ Best Practice] bestpractice.bmj.com.</ref> və son məlumatlara görə, xəstəlik simptomların başlamazdan əvvəl yoluxucu olur.
Sonradan, Çin alimləri yeni [[koronavirus]] — '''[[2019-nCoV]]''' ayırd edərək onun genomunun genetik ardıcıllığını təyin etdilər. Virus, şiddətli kəskin tənəffüs sindromuna səbəb olan SARS-CoV virusuna (''atipik pnevmoniya'' kimi də tanınır) ən azı 70% genetik ardıcıllıqla bənzəyir<ref name="promedmail">{{Cite web|title=Undiagnosed pneumonia - China (HU) (01): wildlife sales, market closed, RFI Archive Number: 20200102.6866757|url=https://promedmail.org/promed-post/?id=6866757|website=Pro-MED-mail|publisher=International Society for Infectious Diseases|accessdate=2020-01-13}}</ref><ref name="Pinghui15Jan2020">{{Cite web|url=https://www.scmp.com/news/china/society/article/3046233/wuhan-pneumonia-how-search-source-mystery-illness-unfolded|title=Wuhan pneumonia: how search for source unfolded|last=Pinghui|first=Zhuang|date=2020-01-15|website=South China Morning Post|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200115165740/https://www.scmp.com/news/china/society/article/3046233/wuhan-pneumonia-how-search-source-mystery-illness-unfolded|archivedate=2020-01-15|accessdate=2020-01-16}}</ref><ref>{{Cite web|title=Wuhan seafood market pneumonia virus isolate Wuhan-Hu-1, complete genome|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/nuccore/MN908947|website=NCBI Genbank|publisher=National Center for Biotechnology Information|accessdate=2020-01-20}}</ref>. Yeni koronavirusun inkubasiya dövrü 2 gündən 10 günə qədər davam edir<ref>[https://bestpractice.bmj.com/topics/en-gb/3000165?q=Coronavirus,%202019%20novel&c=suggested Overview of novel coronavirus (2019-nCoV) - Summary of relevant conditions | BMJ Best Practice] bestpractice.bmj.com.</ref> və son məlumatlara görə, xəstəlik simptomların başlamazdan əvvəl yoluxucu olur.


22 yanvar tarixindən etibarən Uhana karantin qoyuldu. 24 yanvar tarixindən etibarən Uhana bitişik olan Huanqan, Eçjou, Çibi və Çjitsyan şəhər rayonlarına karantin tətbiq edildi<ref>{{Cite web|url=http://www.hkcna.hk/content/2020/0123/805512.shtml|title=湖北黃岡：城鐵站、火車站離開黃岡市區通道暫時關閉|publisher=www.hkcna.hk|accessdate=2020-01-23}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.straitstimes.com/asia/east-asia/china-locks-down-two-more-cities-huanggang-and-ezhou-after-wuhan|title=Wuhan virus: China locks down Huanggang, imposes tough travel restrictions in 3 other cities, after Wuhan lockdown|author=hermesauto|date=2020-01-23|publisher=The Straits Times|lang=en|accessdate=2020-01-23}}</ref>. Ümumilikdə 14 şəhərdən gediş məhduddur<ref>[https://www.telegraph.co.uk/news/2020/01/24/china-locks-eight-cities-pledges-new-hospital-within-six-days/ China locks down 14 cities as Wuhan coronavirus spreads]</ref>. Virus Çindəki bütün əyalət səviyyəsində inzibati vahidlərdə qeydə alınıb.
22 yanvar tarixindən etibarən Uhana [[karantin]] qoyuldu. 24 yanvar tarixindən etibarən Uhana bitişik olan Huanqan, Eçjou, Çibi və Çjitsyan şəhər rayonlarına karantin tətbiq edildi<ref>{{Cite web|url=http://www.hkcna.hk/content/2020/0123/805512.shtml|title=湖北黃岡：城鐵站、火車站離開黃岡市區通道暫時關閉|publisher=www.hkcna.hk|accessdate=2020-01-23}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.straitstimes.com/asia/east-asia/china-locks-down-two-more-cities-huanggang-and-ezhou-after-wuhan|title=Wuhan virus: China locks down Huanggang, imposes tough travel restrictions in 3 other cities, after Wuhan lockdown|author=hermesauto|date=2020-01-23|publisher=The Straits Times|lang=en|accessdate=2020-01-23}}</ref>. Ümumilikdə 14 şəhərdən gediş məhduddur<ref>[https://www.telegraph.co.uk/news/2020/01/24/china-locks-eight-cities-pledges-new-hospital-within-six-days/ China locks down 14 cities as Wuhan coronavirus spreads]</ref>. Virus Çindəki bütün əyalət səviyyəsində inzibati vahidlərdə qeydə alınıb.


Yanvarın 30-da ÜST-nin Fövqəladə Komitəsinin iclasında, yeni koronavirusun yayılması beynəlxalq narahatlıq yaradan ictimai səhiyyə təcili vəziyyəti kimi qəbul edildi. Fevralın 4-nə olan məlumata görə, 28 ölkədə '''20 656 yoluxma'''<ref>[https://bnonews.com/index.php/2020/02/the-latest-coronavirus-cases/ Tracking coronavirus: Map, data and timeline]</ref> (eyni zamanda Çində 23 214 şübhəli hadisə) və '''427 ölüm'''<ref>[https://bnonews.com/index.php/2020/02/the-latest-coronavirus-cases/ Tracking coronavirus: Map, data and timeline]</ref> təsdiqlənmişdir. Hadisələrin böyük əksəriyyəti Çində baş verir.
Yanvarın 30-da ÜST-nin Fövqəladə Komitəsinin iclasında, yeni koronavirusun yayılması beynəlxalq narahatlıq yaradan ictimai səhiyyə təcili vəziyyəti kimi qəbul edildi. Fevralın 4-nə olan məlumata görə, 28 ölkədə '''20 656 yoluxma'''<ref>[https://bnonews.com/index.php/2020/02/the-latest-coronavirus-cases/ Tracking coronavirus: Map, data and timeline]</ref> (eyni zamanda Çində 23 214 şübhəli hadisə) və '''427 ölüm'''<ref>[https://bnonews.com/index.php/2020/02/the-latest-coronavirus-cases/ Tracking coronavirus: Map, data and timeline]</ref> təsdiqlənmişdir. Hadisələrin böyük əksəriyyəti Çində baş verir.

14:41, 4 fevral 2020 tarixindəki versiya

2019-nCoV koronavirusunun yayılması
Tarix 1 dekabr 2019 — davam edir
Başlama tarixi 1 dekabr 2019[1][2]
Yeri Yoluxma mərkəzi: Uhan, Hubey, Çin
Səbəbi 2019-nCoV
İştirakçılar 20630
Qurbanlar
Ölənlərin sayı 427
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yeni tipli pnevmoniya, 2019-nCoV koronavirusunun yayılması — 2019-cu ilin dekabr ayının ortalarında, Çinin mərkəzi Hubey əyalətinin Uhan şəhərində yerli Huanan ət və dəniz məhsulları bazarı ilə əlaqəli yerli sakinlərdə naməlum mənşəli pnevmoniya xəstəliyinin ilk aşkar olunması ilə başladı. 31 dekabr 2019-cu ildə Çin hakimiyyəti naməlum pnevmoniyanın başlaması barədə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatına məlumat verdi.

Sonradan, Çin alimləri yeni koronavirus — 2019-nCoV ayırd edərək onun genomunun genetik ardıcıllığını təyin etdilər. Virus, şiddətli kəskin tənəffüs sindromuna səbəb olan SARS-CoV virusuna (atipik pnevmoniya kimi də tanınır) ən azı 70% genetik ardıcıllıqla bənzəyir[3][4][5]. Yeni koronavirusun inkubasiya dövrü 2 gündən 10 günə qədər davam edir[6] və son məlumatlara görə, xəstəlik simptomların başlamazdan əvvəl yoluxucu olur.

22 yanvar tarixindən etibarən Uhana karantin qoyuldu. 24 yanvar tarixindən etibarən Uhana bitişik olan Huanqan, Eçjou, Çibi və Çjitsyan şəhər rayonlarına karantin tətbiq edildi[7][8]. Ümumilikdə 14 şəhərdən gediş məhduddur[9]. Virus Çindəki bütün əyalət səviyyəsində inzibati vahidlərdə qeydə alınıb.

Yanvarın 30-da ÜST-nin Fövqəladə Komitəsinin iclasında, yeni koronavirusun yayılması beynəlxalq narahatlıq yaradan ictimai səhiyyə təcili vəziyyəti kimi qəbul edildi. Fevralın 4-nə olan məlumata görə, 28 ölkədə 20 656 yoluxma[10] (eyni zamanda Çində 23 214 şübhəli hadisə) və 427 ölüm[11] təsdiqlənmişdir. Hadisələrin böyük əksəriyyəti Çində baş verir.

İstinadlar

  1. ↑ https://www.who.int/csr/don/12-january-2020-novel-coronavirus-china/en/.
  2. ↑ https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30183-5/fulltext.
  3. ↑ "Undiagnosed pneumonia - China (HU) (01): wildlife sales, market closed, RFI Archive Number: 20200102.6866757". Pro-MED-mail. International Society for Infectious Diseases. İstifadə tarixi: 2020-01-13.
  4. ↑ Pinghui, Zhuang. "Wuhan pneumonia: how search for source unfolded". South China Morning Post (ingilis). 2020-01-15. 2020-01-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-01-16.
  5. ↑ "Wuhan seafood market pneumonia virus isolate Wuhan-Hu-1, complete genome". NCBI Genbank. National Center for Biotechnology Information. İstifadə tarixi: 2020-01-20.
  6. ↑ Overview of novel coronavirus (2019-nCoV) - Summary of relevant conditions | BMJ Best Practice bestpractice.bmj.com.
  7. ↑ "湖北黃岡：城鐵站、火車站離開黃岡市區通道暫時關閉". www.hkcna.hk. İstifadə tarixi: 2020-01-23.
  8. ↑ hermesauto. "Wuhan virus: China locks down Huanggang, imposes tough travel restrictions in 3 other cities, after Wuhan lockdown" (ingilis). The Straits Times. 2020-01-23. İstifadə tarixi: 2020-01-23.
  9. ↑ China locks down 14 cities as Wuhan coronavirus spreads
  10. ↑ Tracking coronavirus: Map, data and timeline
  11. ↑ Tracking coronavirus: Map, data and timeline
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=COVID-19_pandemiyası&oldid=5034797"