Qızılbaş: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun

Sətirdə

16:50, 20 iyul 2020 tarixindəki versiya

Qızılbaş (fars. قزلباش‎ Qezelbāš; ing. Qizilbash) — Səfəvi.

Qızılbaşlığın mənası haqqında müxtəlif fikirlər mövcuddur. Bir rəvayətə görə Məhəmməd peyğəmbər Ühüd döyüşündə yaralanır, başından axan qanlar onun başını qızıl bir baş halına gətirir və bundan sonra Əli başında qırmızı tac ilə müharibələrdə iştirak etmişdir və qızılbaşlar bu adı burdan almışlar. Digər bir rəvayətə görə Şah İsmayıl İkinci Bəyazid dövründə öz əsgərlərini Anadoludan Suriyaya keçirəndə bu əsgərlərin də başında qırmızı təkkələr varmış və bundan sonra şiələrə qızılbaş deməyə başlamışlar.^[1]

Alman alimi Brokelmana görə isə atasının ölümündən sonra Şeyx Heydər öz təriqətinə yeni bir şəkil verdi ki, bu da öz ifadəsini yeni bir baş örtüyündə tapmışdır. Bu qırmızı başlıq 12 imama işarət edən və 12 dilimli bir Heydəri baş örtüyü idi^[2]

Tarixi

Qızılbaşlar Səfəvilər dövlətində hakim mövqe tuturdular. Səfəvilər dövlətinin həm də "Qızılbaşlar dövləti" adlandırılması bununla əlaqədar idi.

Qızılbaşlar əvvəlcə Şamlı, Rumlu, Ustaclı, Təkəli, Əfşar, Qacar, Zülqədər, Varsaq, Qaradağlı (Qaradağ sufiləri), sonralar isə Bayat, Qaramanlı, Baharlı, Alpaut, Ərəşli, Qazaxlı və başqa türkdilli tayfaları birləşdirirdi. Talışlar qızılbaşların tərkibində yeganə irandilli xalq idi.^[3]

Qızılbaşlar tayfa ittifaqına daxil olan ellərdən bəziləri:

Əfqanıstan qızılbaşları

Özbək və türkmənlərdən sonra Əfqanıstanda üçüncü ən böyük türk qrupu qızılbaşlardır.^[4] 4 yanvar 2004–cü ildə qəbul edilmiş konstitusiyanın I bölmə, IV maddəsinə əsasən qızılbaşlar etnik qrup kimi Əfqanıstan dövləti tərəfindən tanınır.^[5] XVIII əsrdə Nadir şah Əfşar tərəfindən Əfqanıstana köçürülüblər.^[6]^[7] On iki imam şiəsi olan qızılbaşların hamısı ikidillidir.^[8] Bu ölkədəki qızılbaşlar əfşar, bayat, şahsevən, ənsarlı^{[q 1]}, şahağası, şamlı və cavanşir tayfalarından ibarətdir, əsas dil kimi əksəriyyəti dari dilində, əfşar tayfasından olanların bir hissəsi isə Azərbaycan dilinə yaxın dialektdə danışır.^[9] Əsas dil olaraq daricə danışanların ikinci dili şimali Azərbaycanda danışılan dialektlərdir.^[10] Kompakt halda Kabil, Herat, Lögər və Qəndahar şəhərlərində, həmçinin Əfqanıstanın mərkəzində bəzi kəndlərdə yaşayılar.^{[q 2]}

Əfqanıstanda yaşayan etnik qrupların sayı haqqında məlumat siyahıyaalınma keçirilmədiyi üçün təxminlərə əsaslanır. 1996–cı ilə olan təxminə əsasən qızılbaşlar Əfqanıstan əhalisinin təxminən 1.00%–ni təşkil edirlər.^[11] Əfqanıstan Mərkəzi Statistika Təşkilatının 21 mart^{[q 3]} 2015–ci ilə olan məlumatına əsasən ölkənin oturaq əhalisinin sayı 27.101.365 nəfərdir.^[12] Oturaq əhalidən əlavə ölkədə təxminən 1.5 milyon nəfər^{[q 4]} köçəri (fars. کوچی‌های افغانستان‎) yaşayır və beləliklə ölkənin faktiki əhalisi qeyd edilən tarixə təxminən 28.6 milyon nəfərdən çoxdur.^{[q 5]}

Beləliklə, 2015-ci ildə Əfqanıstanda qızılbaşların sayının 286 min nəfərdən çox olduğunu təxmin etmək mümkündür.^{[q 6]}

Pakistan qızılbaşları

Anadolu

Anadoluda Qırşexir, Ankara, Sivas,Malatya, Diyarbəkir, Ərzurum,Çorum, Kars, Antalya, İzmir, Manisa, Kütaxya, Balıqəsirdə Qızılbaş kəndləri vardır. Ümumiyyətlə isə, Qızılbaşlara Türkiyənin hər bir yerində rast gəlmək mümkündür. Orta Anadolu Qızılbaşları Hacı Bəktaşi Vəli-Çələbi ocağına, Qızılbaşların bir qolu olan Taxtacılar İzmirin Narlıdərə kəndindəki Yanın Yatır ocağına, Aydında olan Qızılbaşlar isə Hacı Əmir ocağına bağlıdırlar. Qızılbaşların böyük bir piri də Ankaranın Həsən dədə kəndindəki eyni adlı bir pirdir108. Taxtacılar Qızılbaşların qolu olub Yürük türkmənləridir. Bunlar köçəri həyat tərzi keçirirlər. Meşə təsərrüfatı ilə məşğul olduqlarından taxtacı adlandırılırlar.

Anadolu Qızılbaşları demokrat ruhlu və yüksək əxlaqlı insanlardır. Əski türkcə danışırlar, savadlıdırlar, cahil və qaba deyildirlər. Bir çox mahnılar, şerlər və əfsanələr bilirlər.

Hindistan qızılbaşları

Mənbə

1. Dost Muhammad Khan first reign and the First Anglo-Afghan War. — Kabul in the Early Nineteenth Century, page 22 – 25. // State and Tribe in Nineteenth-century Afghanistan: The Reign of Amir Dost Muhammad Khan (1826-1863). Author: Christine Noelle. First published in 1997 by Curzon Press; reprinted in 2004. London: Routledge Curzon, 2004, 439 pages. ISBN 9780700706297
1. Dost Muhammad Khan first reign and the First Anglo-Afghan War. — The Qizilbash, page 25 – 26. // State and Tribe in Nineteenth-century Afghanistan: The Reign of Amir Dost Muhammad Khan (1826-1863). Author: Christine Noelle. First published in 1997 by Curzon Press; reprinted in 2004. London: Routledge Curzon, 2004, 439 pages. ISBN 9780700706297
Sadiq Nağıyev. "Qızılbaşlıq haqqında", Bakı, 1997
Joshua Project –Unreached Peoples of the World: Qizilbash of Afghanistan

Qeydlər

↑ Ənsarlı və ya Ənsaroğlu adlı tayfa əvvəllər Bayat tayfasından ayrılmış qəbilə olmuşdur, sonrdan artaraq tayfaya çevrildi.
↑ Bayat tayfasına mənsub olan qızılbaşlar Əfqanıstanın şərqində və şimali-şərqində məskunlaşıblar. Ənsarlı qızılbaşlar Kabil vilayətinin Qala Fətulla, Qala Sədulla və Vəzirabad kəndlərində yaşayırlar. Şamlı tayfasının nümayəndələri Kabil və Herat şəhərlərində məskunlaşıblar.
↑ Hicri-şəmsi təqviminə əsasən 1 fərvərdin 1394–cü il tarixi Qriqori təqvimi ilə 21 mart 2015–ci il tarixinə uyğun gəlir (bax).
↑ BMT sisteminə daxil olan "Dünya Qida Proqramı" təşkilatının məlumatına görə ("Köçərilərin milli çoxsahəli qiymətləndirilməsi"nə əsasən) 2004–cü il etibarı ilə Əfqanıstanda (əksəriyyəti etnik puştun olan) aktiv köçəri əhalinin sayı 1.5 milyon dur. Həmçinin, Əfqanıstan Mərkəzi Statistika Təşkilatının 2009–cu, 2010–cu, 2011–ci, 2012–ci, 2013–cü və 2014–cü illər üçün hazırladığı "Statistik məcmuə"lərdə köçərilərin sayı dəyişilmədən 1.5 milyon nəfər olaraq göstərilib.
↑ BMT 2012–ci ilə Əfqanıstan əhalisini 29.825 milyon nəfər təxmin etmişdir. Yenə BMT–yə görə 2010–2015–ci illərdə Əfqanıstanda əhalinin illik orta artımı 2.40 % təşkil edəcəkdir. Buna əsaslanaraq ehtimal etmək olar ki, 2015–ci ildə Əfqanıstan əhalisi 32.024 milyon nəfər təşkil edə bilər. — Bu məlumatlar üçün istinad olaraq baxın: Country profiles. — Afghanistan, page 3. // World Statistics Pocketbook, 2014 edition. Department of Economic and Social Affairs Statistics Division, Series V, No. 38. New York: United Nations, 2014, 241 pages. ISBN 9789211615869.
↑ Əfqanıstanda yaşayan qızılbaşların sayının 30 mindən 1 milyonadək olduğuna dair müxtəlif təxminlər mövcuddur.

İstinadlar

↑ Qızılbaşlıq haqqında. Əbiləv, Zeynalov nəşriyyatı. Bakı: 1997, s.3
↑ C. Brockelman. İslam milletleri ve devletleri tarihi. 1.(1-3. Kisimlar). Çeviren; Prof. Dr. Neşet Caqatay. 2. Baskı. Ankara, 1964, s. 296.
↑ Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. III cild. Bakı. 1979, səh. 159.
↑ Chapter 1. From Tribal Confederacy to National Coalescence, pp. 20. // Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival. Revised edition. First published in 2004 by I. B. Tauris & Co Ltd. — (Author) Amin Saikal with assistance Ravan Farhadi and Kirill Nourzhanov. London: I. B. Tauris, 2012, 416 pages. ISBN 9781780761220
↑ The Constitution of Afghanistan – Year 1382, Chapter One, Article Four or read in pashto and dari

Orijinal mətn (ing.)

National sovereignty in Afghanistan belongs to the nation that exercises it directly or through its representatives.
The nation of Afghanistan consists of all individuals who are the citizen of Afghanistan.
The nation of Afghanistan is comprised of the following ethnic groups: Pashtun, Tajik, Hazara, Uzbak, Turkman, Baluch, Pashai, Nuristani, Aymaq, Arab, Qirghiz, Qizilbash, Gujur, Brahwui and others.
The word Afghan applies to every citizen of Afghanistan. No member of the nation can be deprived of his citizenship of Afghanistan. Affairs related to the citizenship and asylum are regulated by law.
↑ 5. The Rise of Afghanistan, page 124 // Afghanistan: A Military History from Alexander the Great to the War Against the Taliban. Author: Stephen Tanner. First published in 2002 by Da Capo Press; (revised edition) reprinted in 2009. Philadelphia: Da Capo Press, 2009, 375 pages. ISBN 9780306818264

Orijinal mətn (ing.)

The Qizilbash, or "Red Heads," were Turkic warriors-turned-Persian who had arrived in Afghanistan in numbers after Nadir Shah's and other Persian debacles.
↑ The Dictionary. — N. — Nadir Shah Afshar, page 305 – 306. // Historical Dictionary of Afghanistan. Fourth edition. Author: Ludwig W. Adamec. Lanham: Scarecrow Press, 2012, XCV+569 pages. ISBN 9780810878150

Orijinal mətn (ing.)

Some of Nadir's Qizilbash soldiers settled in Afghanistan where their descendants had successfu careers in the army (until the end of Dost Muhammad's rule), government, the trades, and crafts.
↑ "Qizilbash in Afghanistan — Joshua Project". İstifadə tarixi: 12 aprel 2015.
↑ "Afshari in Afghanistan — Joshua Project". İstifadə tarixi: 12 aprel 2015.
↑ "Language: Azerbaijani, North — Joshua Project". İstifadə tarixi: 12 aprel 2015.
↑ Social Structure. — Ethnic Groups, page 104. // Afghanistan: A Country Study. Editors: Richard F. Nyrop, Donald M. Seekins. Baton Rouge: Claitor's Law Books and Publishing Division, 2001, 226 pages. ISBN 9781579807443

Orijinal mətn (ing.)

In 1996, approximately 40 percent of Afghans were Pashtun, 11.4 of whom are of the Durrani tribal group and 13.8 percent of the Ghilzai group. Tajiks make up the second largest ethnic group with 25.3 percent of the population, followed by Hazaras, 18 percent; Uzbeks, 6.3 percent; Turkmen, 2.5 percent; Qizilbash, 1.0; 6.9 percent other. The usual caveat regarding statistics is particularly appropriate here.
↑ "Estimated Settled Population by Civil Division , Urban, Rural and Sex – 2015 — Central Statistics Organization of Afghanistan". İstifadə tarixi: 13 aprel 2015.

[9] Ənsarlı və ya Ənsaroğlu adlı tayfa əvvəllər Bayat tayfasından ayrılmış qəbilə olmuşdur, sonrdan artaraq tayfaya çevrildi.

[12] Bayat tayfasına mənsub olan qızılbaşlar Əfqanıstanın şərqində və şimali-şərqində məskunlaşıblar. Ənsarlı qızılbaşlar Kabil vilayətinin Qala Fətulla, Qala Sədulla və Vəzirabad kəndlərində yaşayırlar. Şamlı tayfasının nümayəndələri Kabil və Herat şəhərlərində məskunlaşıblar.

[14] Hicri-şəmsi təqviminə əsasən 1 fərvərdin 1394–cü il tarixi Qriqori təqvimi ilə 21 mart 2015–ci il tarixinə uyğun gəlir (bax).

[16] BMT sisteminə daxil olan "Dünya Qida Proqramı" təşkilatının məlumatına görə ("Köçərilərin milli çoxsahəli qiymətləndirilməsi"nə əsasən) 2004–cü il etibarı ilə Əfqanıstanda (əksəriyyəti etnik puştun olan) aktiv köçəri əhalinin sayı 1.5 milyon dur. Həmçinin, Əfqanıstan Mərkəzi Statistika Təşkilatının 2009–cu, 2010–cu, 2011–ci, 2012–ci, 2013–cü və 2014–cü illər üçün hazırladığı "Statistik məcmuə"lərdə köçərilərin sayı dəyişilmədən 1.5 milyon nəfər olaraq göstərilib.

[17] BMT 2012–ci ilə Əfqanıstan əhalisini 29.825 milyon nəfər təxmin etmişdir. Yenə BMT–yə görə 2010–2015–ci illərdə Əfqanıstanda əhalinin illik orta artımı 2.40 % təşkil edəcəkdir. Buna əsaslanaraq ehtimal etmək olar ki, 2015–ci ildə Əfqanıstan əhalisi 32.024 milyon nəfər təşkil edə bilər. — Bu məlumatlar üçün istinad olaraq baxın: Country profiles. — Afghanistan, page 3. // World Statistics Pocketbook, 2014 edition. Department of Economic and Social Affairs Statistics Division, Series V, No. 38. New York: United Nations, 2014, 241 pages. ISBN 9789211615869.

[18] Əfqanıstanda yaşayan qızılbaşların sayının 30 mindən 1 milyonadək olduğuna dair müxtəlif təxminlər mövcuddur.

[1] Qızılbaşlıq haqqında. Əbiləv, Zeynalov nəşriyyatı. Bakı: 1997, s.3

[2] C. Brockelman. İslam milletleri ve devletleri tarihi. 1.(1-3. Kisimlar). Çeviren; Prof. Dr. Neşet Caqatay. 2. Baskı. Ankara, 1964, s. 296.

[3] Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. III cild. Bakı. 1979, səh. 159.

[4] Chapter 1. From Tribal Confederacy to National Coalescence, pp. 20. // Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival. Revised edition. First published in 2004 by I. B. Tauris & Co Ltd. — (Author) Amin Saikal with assistance Ravan Farhadi and Kirill Nourzhanov. London: I. B. Tauris, 2012, 416 pages. ISBN 9781780761220

[5] The Constitution of Afghanistan – Year 1382, Chapter One, Article Four or read in pashto and dari

Orijinal mətn (ing.)

National sovereignty in Afghanistan belongs to the nation that exercises it directly or through its representatives.
The nation of Afghanistan consists of all individuals who are the citizen of Afghanistan.
The nation of Afghanistan is comprised of the following ethnic groups: Pashtun, Tajik, Hazara, Uzbak, Turkman, Baluch, Pashai, Nuristani, Aymaq, Arab, Qirghiz, Qizilbash, Gujur, Brahwui and others.
The word Afghan applies to every citizen of Afghanistan. No member of the nation can be deprived of his citizenship of Afghanistan. Affairs related to the citizenship and asylum are regulated by law.

[af-mil-his-ale-124-6] 5. The Rise of Afghanistan, page 124 // Afghanistan: A Military History from Alexander the Great to the War Against the Taliban. Author: Stephen Tanner. First published in 2002 by Da Capo Press; (revised edition) reprinted in 2009. Philadelphia: Da Capo Press, 2009, 375 pages. ISBN 9780306818264

Orijinal mətn (ing.)

The Qizilbash, or "Red Heads," were Turkic warriors-turned-Persian who had arrived in Afghanistan in numbers after Nadir Shah's and other Persian debacles.

[7] The Dictionary. — N. — Nadir Shah Afshar, page 305 – 306. // Historical Dictionary of Afghanistan. Fourth edition. Author: Ludwig W. Adamec. Lanham: Scarecrow Press, 2012, XCV+569 pages. ISBN 9780810878150

Orijinal mətn (ing.)

Some of Nadir's Qizilbash soldiers settled in Afghanistan where their descendants had successfu careers in the army (until the end of Dost Muhammad's rule), government, the trades, and crafts.

[Qiz-Afg-8] "Qizilbash in Afghanistan — Joshua Project". İstifadə tarixi: 12 aprel 2015.

[10] "Afshari in Afghanistan — Joshua Project". İstifadə tarixi: 12 aprel 2015.

[lang-aze-north-11] "Language: Azerbaijani, North — Joshua Project". İstifadə tarixi: 12 aprel 2015.

[13] Social Structure. — Ethnic Groups, page 104. // Afghanistan: A Country Study. Editors: Richard F. Nyrop, Donald M. Seekins. Baton Rouge: Claitor's Law Books and Publishing Division, 2001, 226 pages. ISBN 9781579807443

Orijinal mətn (ing.)

In 1996, approximately 40 percent of Afghans were Pashtun, 11.4 of whom are of the Durrani tribal group and 13.8 percent of the Ghilzai group. Tajiks make up the second largest ethnic group with 25.3 percent of the population, followed by Hazaras, 18 percent; Uzbeks, 6.3 percent; Turkmen, 2.5 percent; Qizilbash, 1.0; 6.9 percent other. The usual caveat regarding statistics is particularly appropriate here.

[cso.gov.af-15] "Estimated Settled Population by Civil Division , Urban, Rural and Sex – 2015 — Central Statistics Organization of Afghanistan". İstifadə tarixi: 13 aprel 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[q 1]

[9]

[10]

[q 2]

[11]

[q 3]

[12]

[q 4]

[q 5]

[q 6]

@@ Sətir 36: / Sətir 36: @@
 Əfqanıstanda yaşayan etnik qrupların sayı haqqında məlumat siyahıyaalınma keçirilmədiyi üçün təxminlərə əsaslanır. 1996–cı ilə olan təxminə əsasən qızılbaşlar Əfqanıstan əhalisinin təxminən 1.00%–ni təşkil edirlər.<ref>Social Structure. — Ethnic Groups, page 104. // [https://books.google.ru/books?id=X0CLyC39MEgC&dq=qizilbash+afghanistan&hl=ru&source=gbs_navlinks_s Afghanistan: A Country Study]. Editors: Richard F. Nyrop, Donald M. Seekins. [//en.wikipedia.org/wiki/Baton+Rouge,+Louisiana Baton Rouge]: Claitor's Law Books and Publishing Division, 2001, 226 pages. ISBN 9781579807443{{oq|en|In 1996, approximately 40 percent of Afghans were Pashtun, 11.4 of whom are of the Durrani tribal group and 13.8 percent of the Ghilzai group. Tajiks make up the second largest ethnic group with 25.3 percent of the population, followed by Hazaras, 18 percent; Uzbeks, 6.3 percent; Turkmen, 2.5 percent; Qizilbash, 1.0; 6.9 percent other. The usual caveat regarding statistics is particularly appropriate here.}}</ref> Əfqanıstan Mərkəzi Statistika Təşkilatının 21 mart<ref group=q>[[Hicri-şəmsi təqvimi]]nə əsasən 1 [[fərvərdin]] 1394–cü il tarixi [[Qriqori təqvimi]] ilə 21 mart 2015–ci il tarixinə uyğun gəlir ([http://shamsi.medpred.net bax]).</ref> 2015–ci ilə olan məlumatına əsasən ölkənin oturaq əhalisinin sayı 27.101.365 nəfərdir.<ref name="cso.gov.af">{{cite web|url=http://cso.gov.af/Content/files/%D8%AA%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%20%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3/%D8%AA%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%20%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%20%D8%B3%D8%A7%D9%84%20%20%D8%A8%D9%87%20%D8%AA%D9%81%DA%A9%DB%8C%DA%A9%20%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA%20%20%D8%A8%D9%87%20%D8%B3%D9%87%20%D9%84%D8%B3%D8%A7%D9%86%20%201394.xlsx|title=Estimated Settled Population  by Civil Division , Urban,  Rural  and Sex – 2015 — '''Central Statistics Organization of Afghanistan'''|publisher=|accessdate=13 aprel 2015}}</ref> Oturaq əhalidən əlavə ölkədə təxminən <u>1.5 milyon nəfər</u><ref group=q>[[Birləşmiş Millətlər Təşkilatı|BMT]] sisteminə daxil olan "Dünya Qida Proqramı" təşkilatının məlumatına görə ("Köçərilərin milli çoxsahəli qiymətləndirilməsi"nə əsasən) 2004–cü il etibarı ilə Əfqanıstanda (əksəriyyəti etnik puştun olan) aktiv köçəri əhalinin sayı [http://foodsecurityatlas.org/afg/country/socioeconomic-profile/introduction 1.5 milyon] dur. Həmçinin, Əfqanıstan Mərkəzi Statistika Təşkilatının [http://cso.gov.af/Content/files/Population%20Full%20chapter.pdf 2009–cu], [http://cso.gov.af/Content/files/Population.pdf 2010–cu], [http://cso.gov.af/Content/files/population(1).pdf 2011–ci], [http://cso.gov.af/Content/files/Population(2).pdf 2012–ci], [http://cso.gov.af/Content/files/Area%20and%20Administrative%20and%20Population.pdf 2013–cü] və [http://cso.gov.af/Content/files/Population(3).pdf 2014–cü] illər üçün hazırladığı "Statistik məcmuə"lərdə köçərilərin sayı dəyişilmədən 1.5 milyon nəfər olaraq göstərilib.</ref> köçəri ({{Dil-fa|کوچی‌های افغانستان}}) yaşayır və beləliklə ölkənin faktiki əhalisi qeyd edilən tarixə təxminən 28.6 milyon nəfərdən çoxdur.<ref group="q">[[Birləşmiş Millətlər Təşkilatı|BMT]] 2012–ci ilə Əfqanıstan əhalisini 29.825 milyon nəfər təxmin etmişdir. Yenə BMT–yə görə 2010–2015–ci illərdə Əfqanıstanda əhalinin illik orta artımı 2.40 % təşkil edəcəkdir. Buna əsaslanaraq ehtimal etmək olar ki, 2015–ci ildə Əfqanıstan əhalisi 32.024 milyon nəfər təşkil edə bilər.  — Bu məlumatlar üçün istinad olaraq baxın: Country profiles. — Afghanistan, page 3. // [http://unstats.un.org/unsd/pocketbook/WSPB2014.pdf World Statistics Pocketbook, 2014 edition]. Department of Economic and Social Affairs Statistics Division, Series V, No. 38. New York: United Nations, 2014, 241 pages. ISBN 9789211615869.</ref>
-Beləliklə, 2015-ci ildə Əfqanıstanda qızılbaşların sayının 286 min nəfərdən çox olduğunu təxmin etmək mümkündür.<ref group=q>Əfqanıstanda yaşayan qızılbaşların sayının [http://www.everyculture.com/Africa-Middle-East/Qizilbash.html 30 mindən 1 milyonadək] olduğuna dair müxtəlif təxminlər mövcuddur.</ref>Nə vaxt yaranıb?
+Beləliklə, 2015-ci ildə Əfqanıstanda qızılbaşların sayının 286 min nəfərdən çox olduğunu təxmin etmək mümkündür.<ref group=q>Əfqanıstanda yaşayan qızılbaşların sayının [http://www.everyculture.com/Africa-Middle-East/Qizilbash.html 30 mindən 1 milyonadək] olduğuna dair müxtəlif təxminlər mövcuddur.</ref>
 == Pakistan qızılbaşları ==

Qızılbaş: Redaktələr arasındakı fərq

16:50, 20 iyul 2020 tarixindəki versiya

Mündəricat

Tarixi

Əfqanıstan qızılbaşları

Pakistan qızılbaşları

Anadolu

Hindistan qızılbaşları

Mənbə

Qeydlər

İstinadlar

Naviqasiya menyusu

Qızılbaş: Redaktələr arasındakı fərq

16:50, 20 iyul 2020 tarixindəki versiya

Tarixi

Əfqanıstan qızılbaşları

Pakistan qızılbaşları

Anadolu

Hindistan qızılbaşları

Mənbə

Qeydlər

İstinadlar

Naviqasiya menyusu

Axtar