Həsən bəy Rumlu: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 17: | Sətir 17: | ||
'''Həsən bəy Rumlu''' - Mənşəcə [[Azərbaycan türkləri]]ndən olan XVI əsrdə yaşamış görkəmli tarixçisi, məşhur çoxcildlik "[[Əhsən ət-təvarix]]" ("Tarix kitablarının ən yaxşısı") təzkirəsinin müəllifi. |
'''Həsən bəy Rumlu''' - Mənşəcə [[Azərbaycan türkləri]]ndən olan XVI əsrdə yaşamış görkəmli tarixçisi, məşhur çoxcildlik "[[Əhsən ət-təvarix]]" ("Tarix kitablarının ən yaxşısı") təzkirəsinin müəllifi. |
||
Həsən bəy Rumlu [[1530]]-[[1531]]-ci ildə [[Qum]] şəhərində anadan olmuşdur. Erkən yaşlarında atasını itirdiyi məlumdur. Onun atası barədə heç bir məlumat yoxdur. Özünün də xatirələrində yazdığı kimi, babası Əmir Sultan Rumlunun ailəsində tərbiyə almışdır. Onun yazdığına görə, [[1536]]-[[1537]]-ci ildə [[I Şah Təhmasib]]in kiçik qardaşı [[Qəzvin]]ə gələrkən o anası ilə Əmir Sultanın yanında yaşayırmış və qonağı şaha layiq hədiyyələr-"çadırlar, pullar, cins atlar və bahalı əşyalarla" qarşılayıblar. Buradan aydın olur ki, Rumlu tanınmış və zəngin bir ailədə tərbiyə almışdır və buna görə də yaxşı təhsil görməli idi. [[1539]]-[[1540]]-cı ildə sevimli babasının vəfatından sonra onun sakit və qayğısız günləri də başa çatır. Öz gələcək həyatını qurmaq məcburiyyətində qalan Həsən bəy şahın süvari qvardiyasına daxil olur. Bundan sonra yeniyetmə artıq şahın bütün yürüşlərində iştirak edir və saray həyatı ilə yaxından tanış olur. Yürüşlər zamanı Həsən bəy özünü cəsur və ağıllı bir döyüşçü kimi göstərir. O, xüsusilə [[1546]]-[[1547]]-ci ildə [[Gürcüstan]] və [[1550]]-[[1551]] -ci ildə [[Kürdüstan]] üzərinə yürüşlərdə fərqlənir. Həsən bəyin saraydakı qəbullarda iştirakı barədə tarixçi [[İskəndər Münşi]]nin əsərindən soraq alırıq. O, Moğol imperatoru [[Humayun]]un şərəfinə şah Təhmasibin verdiyi qəbulda Həsən bəyin də iştirak etdiyini göstərir. Həsən bəy öz əsərində o dövrün tanınmış alimlərindən Əbülhəsən və [[Mahmud Şirazi]]nin yanında təhsil gördüyünü də qeyd edib. |
|||
== Həmçinin bax == |
== Həmçinin bax == |
||
07:26, 7 sentyabr 2009 tarixindəki versiya
| HƏSƏN BƏY RUMLU | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 1530 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 1578 |
| Fəaliyyəti | tarixçi, əsgər |
|}
Həsən bəy Rumlu - Mənşəcə Azərbaycan türklərindən olan XVI əsrdə yaşamış görkəmli tarixçisi, məşhur çoxcildlik "Əhsən ət-təvarix" ("Tarix kitablarının ən yaxşısı") təzkirəsinin müəllifi.
Həsən bəy Rumlu 1530-1531-ci ildə Qum şəhərində anadan olmuşdur. Erkən yaşlarında atasını itirdiyi məlumdur. Onun atası barədə heç bir məlumat yoxdur. Özünün də xatirələrində yazdığı kimi, babası Əmir Sultan Rumlunun ailəsində tərbiyə almışdır. Onun yazdığına görə, 1536-1537-ci ildə I Şah Təhmasibin kiçik qardaşı Qəzvinə gələrkən o anası ilə Əmir Sultanın yanında yaşayırmış və qonağı şaha layiq hədiyyələr-"çadırlar, pullar, cins atlar və bahalı əşyalarla" qarşılayıblar. Buradan aydın olur ki, Rumlu tanınmış və zəngin bir ailədə tərbiyə almışdır və buna görə də yaxşı təhsil görməli idi. 1539-1540-cı ildə sevimli babasının vəfatından sonra onun sakit və qayğısız günləri də başa çatır. Öz gələcək həyatını qurmaq məcburiyyətində qalan Həsən bəy şahın süvari qvardiyasına daxil olur. Bundan sonra yeniyetmə artıq şahın bütün yürüşlərində iştirak edir və saray həyatı ilə yaxından tanış olur. Yürüşlər zamanı Həsən bəy özünü cəsur və ağıllı bir döyüşçü kimi göstərir. O, xüsusilə 1546-1547-ci ildə Gürcüstan və 1550-1551 -ci ildə Kürdüstan üzərinə yürüşlərdə fərqlənir. Həsən bəyin saraydakı qəbullarda iştirakı barədə tarixçi İskəndər Münşinin əsərindən soraq alırıq. O, Moğol imperatoru Humayunun şərəfinə şah Təhmasibin verdiyi qəbulda Həsən bəyin də iştirak etdiyini göstərir. Həsən bəy öz əsərində o dövrün tanınmış alimlərindən Əbülhəsən və Mahmud Şirazinin yanında təhsil gördüyünü də qeyd edib.