Əhmədli (Xətai): Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 6: | Sətir 6: | ||
== Tarixi == |
== Tarixi == |
||
Əhmədli qəsəbəsi (Kənd Əhmədli, Əhmədli kəndi də adlandırılır) qədim Bakıətrafı 40 kənddən biridir. |
Əhmədli qəsəbəsi (Kənd Əhmədli, Əhmədli kəndi də adlandırılır) qədim Bakıətrafı 40 kənddən biridir. |
||
Yerli əhalinin böyük qismi [[Oğuz türkləri|Oğuz türklərinin]] [[Bayat tayfası|Bayat]] boyunun [[Qacarlar (xalq)|Qacar]] tayfalarına mənsubdur.<ref>[https://musavat.com/news/seherin-icinde-1001-derdi-olan-kend-ehmedli_99643.html]</ref> |
|||
Qədim Əhmədli kəndinin tarixi 3 mərhələyə ayrılır. |
Qədim Əhmədli kəndinin tarixi 3 mərhələyə ayrılır. |
||
Birinci mərhələ |
|||
⚫ | |||
⚫ | 11-ci yüzilliyin ortalarında [[Şirvanşahlar]] dövlətinin [[Səlcuq]] İmperiyasının təsirinə düşdüyü dövrdən başlayır. Səlcuq [[sultan]]ı Toğrul bəyin (1040-1063) hakimiyyəti zamanı [[Azərbaycan]] ərazisində məskunlaşmağa başlayan səlcuq tayfalarından bəziləri məhsuldar torpaqlar axtararaq [[Abşeron yarımadası]]na, eləcə də indiki Əhmədli kəndi ərazisinə gəlib çıxırlar.<ref>http://khatai-ih.gov.az/page/11.html</ref> |
||
⚫ | Onlar burada yaşayış məskənləti salmış, [[mədrəsə]], [[məscid]], hamam və bir çox əhəmiyyətli obyektlər inşa etmişlər. Həmin məscid və hamam 20-ci əsrə qədər müxtəlif dağıntılara məruz qalsa da, dəfələrlə təmir və bərpa edilmiş və günümüzdə də fəaliyyətlərini davam etdirirlər. Bu dövrdə kəndin necə adıanması bəlli deyil. |
||
⚫ | Onlar burada yaşayış məskənləti salmış, [[mədrəsə]], [[məscid]], hamam və bir çox əhəmiyyətli obyektlər inşa etmişlər. Həmin məscid və hamam 20-ci əsrə qədər müxtəlif dağıntılara məruz qalsa da, dəfələrlə təmir və bərpa edilmiş və günümüzdə də fəaliyyətlərini davam etdirirlər. Bu dövrdə kəndin necə adıanması bəlli deyil.<ref>http://khatai-ih.gov.az/page/11.html</ref> |
||
⚫ | |||
İkinci mərhələ |
|||
⚫ | Tezliklə kənd əhalisi arasında böyük hörmət və üstünlük qazanan |
||
⚫ | 16-cı əsrin əvvəllərində Azərbaycanda [[Səfəvi]] hakimiyyətinin yayılması dövründən başlayır. Məşhur [[Qızılbaş|qızılbaş]] tayfalarından olan [[Qacarlar (xalq)|qacarlardan]] Əhməd bəy və Mahmud bəy adlı iki varlı maldar qardaş öz tayfalarıyla birgə qış otlaqları tapmaq məqsədilə bu yerlərə gəlmiş və həmişəlik burada məskunlaşmışlar.Əhalisinin böyük qismi [[Oğuz türkləri|Oğuz türklərinin]] [[Bayat tayfası|Bayat boyunun]] [[Qacarlar (xalq)|Qacar]] tayfalarına mənsubdur. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | Tezliklə kənd əhalisi arasında böyük hörmət və üstünlük qazanan [[Qacarlar (xalq)|Qacar]] tayfa başçısı böyük qardaş Əhmədin şərəfinə "Əhmədli" adlandırırlar. Bununla razılaşmayan Mahmud böyük qardaşına qarşı çıxır və öz tayfasını ayıraraq kəndin digər hissəsinə köçürür. Mahmudun tayfasının yaşamağa başladığı ərazi isə, "Mahmudlu" adlanmağa başlayır. Lakin, çox cəkmədən bu iki hissə yenidən birləşir və kənd ağsaqqalları kəndin böyük qardaş Əhmədin adını daşımasına qərar verirlər. Həmin vaxtdan bu günə qədər Əhmədli kəndinin adı dəyişmədən qalmaqdadır. |
||
== Coğrafiyası və iqlimi == |
|||
⚫ | |||
Üçüncü mərhələ |
|||
== Əhalisi == |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsinin 1 yanvar 2012-ci il tarixinə olan rəsmi məlumatına əsasən Əhmədli qəsəbəsinin 10.7 min nəfər əhalisi vardır.<ref name="2.5. 2012-ci ilin əvvəlinə iqtisadi və inzibati rayonlar, eləcə də şəhər yaşayış məntəqələri üzrə əhalinin cins bölgüsündə sayı">Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: [http://www.azstat.org/statinfo/demoqraphic/az/AP_/2_5.xls 2.5. 2012-ci ilin əvvəlinə iqtisadi və inzibati rayonlar, eləcə də şəhər yaşayış məntəqələri üzrə əhalinin cins bölgüsündə sayı] (min nəfər)</ref> |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
== İstinadlar == |
|||
{{İstinad siyahısı}} |
|||
{{Vikianbar kateqoriyası|Əhmədli, Baku}} |
|||
⚫ | yaşayırdı.<ref name="стр. 3">Списки населенных мест Российской Империи. По Кавказскому краю составленные и издаваемые Кавказским статистическим комитетом при Главном управлении Наместника Кавказского. LXV. Бакинская губерния. Списокь населенных мест по сведениямь 1859 по 1864 годь. Кавказскимь стататистическимь комитетомь при Главном управлении наместника кавказского. Составлен главным редактором Комитета Н. Зейдлицем. Тифлись. В Типографии главного управления наместника кавказского. 26 ноября 1870 г./Содержание: Спискок населённых мест Бакинской губернии. [http://leb.nlr.ru/edoc/314516/Списки-населенных-мест-Российской-империи-составленные-и-издаваемые-Центральным-статистическим-комитетом-Министерства стр. 3]</ref> |
||
== Həmçinin bax == |
|||
*[[Bakı]] |
|||
* |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
{{Bakı-qaralama}} |
|||
[[Kateqoriya:Xətai rayonunun qəsəbələri]] |
[[Kateqoriya:Xətai rayonunun qəsəbələri]] |
||
[[Kateqoriya:Bakının inzibati tabeliyində olan qəsəbələr]] |
[[Kateqoriya:Bakının inzibati tabeliyində olan qəsəbələr]] |
||
[[Kateqoriya:Əhmədli (Xətai)]] |
22:36, 7 avqust 2020 tarixindəki versiya
Əhmədli | |
---|---|
40°23′02″ şm. e. 49°56′51″ ş. u. | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 39 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Əhmədli — Bakının Xətai rayonunda şəhər tipli qəsəbə. Abşeron yarımadasındadır. 1936-cı ildə təşkil edilmişdır. Tədqiqatçılara görə, XVIII əsrdə muğanlı tayfasının əhmədli tirəsinin Şorbulaq adlı yerdə məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır.[2]
Tarixi
Əhmədli qəsəbəsi (Kənd Əhmədli, Əhmədli kəndi də adlandırılır) qədim Bakıətrafı 40 kənddən biridir.
Yerli əhalinin böyük qismi Oğuz türklərinin Bayat boyunun Qacar tayfalarına mənsubdur.[3]
Qədim Əhmədli kəndinin tarixi 3 mərhələyə ayrılır.
Birinci mərhələ
11-ci yüzilliyin ortalarında Şirvanşahlar dövlətinin Səlcuq İmperiyasının təsirinə düşdüyü dövrdən başlayır. Səlcuq sultanı Toğrul bəyin (1040-1063) hakimiyyəti zamanı Azərbaycan ərazisində məskunlaşmağa başlayan səlcuq tayfalarından bəziləri məhsuldar torpaqlar axtararaq Abşeron yarımadasına, eləcə də indiki Əhmədli kəndi ərazisinə gəlib çıxırlar.[4]
Onlar burada yaşayış məskənləti salmış, mədrəsə, məscid, hamam və bir çox əhəmiyyətli obyektlər inşa etmişlər. Həmin məscid və hamam 20-ci əsrə qədər müxtəlif dağıntılara məruz qalsa da, dəfələrlə təmir və bərpa edilmiş və günümüzdə də fəaliyyətlərini davam etdirirlər. Bu dövrdə kəndin necə adıanması bəlli deyil.[5]
İkinci mərhələ
16-cı əsrin əvvəllərində Azərbaycanda Səfəvi hakimiyyətinin yayılması dövründən başlayır. Məşhur qızılbaş tayfalarından olan qacarlardan Əhməd bəy və Mahmud bəy adlı iki varlı maldar qardaş öz tayfalarıyla birgə qış otlaqları tapmaq məqsədilə bu yerlərə gəlmiş və həmişəlik burada məskunlaşmışlar.Əhalisinin böyük qismi Oğuz türklərinin Bayat boyunun Qacar tayfalarına mənsubdur.
Tezliklə kənd əhalisi arasında böyük hörmət və üstünlük qazanan Qacar tayfa başçısı böyük qardaş Əhmədin şərəfinə "Əhmədli" adlandırırlar. Bununla razılaşmayan Mahmud böyük qardaşına qarşı çıxır və öz tayfasını ayıraraq kəndin digər hissəsinə köçürür. Mahmudun tayfasının yaşamağa başladığı ərazi isə, "Mahmudlu" adlanmağa başlayır. Lakin, çox cəkmədən bu iki hissə yenidən birləşir və kənd ağsaqqalları kəndin böyük qardaş Əhmədin adını daşımasına qərar verirlər. Həmin vaxtdan bu günə qədər Əhmədli kəndinin adı dəyişmədən qalmaqdadır.
Üçüncü mərhələ
Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti illərinə təsadüf edir. Əhmədli kəndi 1936 – cı ildən şəhər tipli qəsəbə statusunu alır.
Sahəsi 108 hektardır.
yaşayırdı.[6]
- ↑ http://khatai-ih.gov.az/page/12.html.
- ↑ Əhmədli (Xətai) // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN 978-9952-34-155-3.
- ↑ [1]
- ↑ http://khatai-ih.gov.az/page/11.html
- ↑ http://khatai-ih.gov.az/page/11.html
- ↑ Списки населенных мест Российской Империи. По Кавказскому краю составленные и издаваемые Кавказским статистическим комитетом при Главном управлении Наместника Кавказского. LXV. Бакинская губерния. Списокь населенных мест по сведениямь 1859 по 1864 годь. Кавказскимь стататистическимь комитетомь при Главном управлении наместника кавказского. Составлен главным редактором Комитета Н. Зейдлицем. Тифлись. В Типографии главного управления наместника кавказского. 26 ноября 1870 г./Содержание: Спискок населённых мест Бакинской губернии. стр. 3