Qutlu Musa türbəsi: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
kRedaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 47: | Sətir 47: | ||
Xaçındərbətli abidəsinin giriş səthində və daxilində olan heyvan təsvirləri də son dərəcə diqqəti cəlb edir. Onların içərisində vəhşi heyvan təsvirləri xüsusilə qeyd olunmalıdır. [[Azərbaycan]] memarlığı abidələri içərisində bu təsvirləri xatırladan nümunələr [[Bakı]]da, [[Bayıl qalası]]nın (XIII əsr) üzərində də var. |
Xaçındərbətli abidəsinin giriş səthində və daxilində olan heyvan təsvirləri də son dərəcə diqqəti cəlb edir. Onların içərisində vəhşi heyvan təsvirləri xüsusilə qeyd olunmalıdır. [[Azərbaycan]] memarlığı abidələri içərisində bu təsvirləri xatırladan nümunələr [[Bakı]]da, [[Bayıl qalası]]nın (XIII əsr) üzərində də var. |
||
Xaçındərbətli abidəsinin daxili stalaktit biçimli günbəzi Şirvan memarlığının daşdan oyma stalaktit kompozisiyalarını xatırladır. |
Xaçındərbətli abidəsinin daxili stalaktit biçimli günbəzi Şirvan memarlığının daşdan oyma stalaktit kompozisiyalarını xatırladır.<ref>M.Hüseynov, L.Bretaniçski, A.Salamzadə - Azərbaycanın memarlıq tarixi, Moskva, 1963</ref> |
||
== Həmçinin bax == |
|||
* [[Ağdam]] |
|||
* [[Qarabağ]] |
|||
* [[Türbə]] |
|||
== Xarici keçidlər == |
|||
* [https://kataloq.gomap.az/az/all-poi/culture/cemetery/8da1f7ecd56611e0ad4900226424597d Qutlu Musa türbəsi] |
|||
* [https://portal.azertag.az/az/node/10993 Qutlu Musa türbəsi və ya Xaçındərbətli türbəsi] |
|||
* [http://map.virtualkarabakh.az/monument.php?ID=82 Qutlu Xacə Musa oğlu türbəsi] |
|||
* [http://anl.az/down/medeniyyet2007/iyul/medeniyyet2007_iyul_53.htm Abidənin divar rəsmlərini pozan ermənilər xaçlarla "bəzəyiblər"] |
|||
* [http://www.dqdk.gov.az/az/view/objects/4 Ağdam rayonunun əsir abidələri] |
|||
* [http://agdjabedy.mctgov.az/az/monview/361/71/Qutlu-Musa-oglu-turbesi Qutlu Musa oğlu türbəsi] |
|||
* [https://aghdamnewsnet.wordpress.com/2020/04/26/qutlu-musa-turb%C9%99si/ Qutlu Musa oğlu türbəsi] |
|||
== İstinadlar == |
== İstinadlar == |
||
{{İstinad siyahısı}} |
|||
* M. Hüseynov, L. Bretaniçski, A. Salamzadə - Azərbaycanın memarlıq tarixi, [[Moskva]] [[1963]] |
|||
{{Azərbaycan türbələri}} |
{{Azərbaycan türbələri}} |
||
11:37, 25 avqust 2020 tarixindəki versiya
 | Bu məqalədə bəzi məlumatlarının mənbəsi göstərilməmişdir. |
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
| Qutlu Musa türbəsi | |
|---|---|
| Sarı Musa türbəsi | |
 | |
 | |
| 40°01′58″ şm. e. 46°49′01″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Şəhər | Ağdam |
| Yerləşir | Xaçındərbətli kəndi |
| Memar | Ustad Şahbənzər |
| Tikilmə tarixi | 1314 |
| Üslubu | Arran memarlıq məktəbi |
| İstinad nöm. | 5 |
| Kateqoriya | Türbə |
| Əhəmiyyəti | Dünya əhəmiyyətli |
|
|
|
Qutlu Musa türbəsi və ya Xaçındərbətli türbəsi — Azərbaycanda tarixi abidə.
Kür-Araz çayları arasındakı inşaat, xüsusilə XIV əsrin başlanğıcında daş türbələrin geniş şəkildə yayılması ilə əlamətdardır. Bu abidələrdən biri nadir təsadüf edilən səciyyəyə malik türbədir. Ağdam rayonunun Xaçındərbətli kəndində yerləşən bu abidə nisbətən alçaq bir kürsülük üzərində yüksələn səkkizbucaqlı piramidaşəkilli günbəzlə örtülüdür. Bu abidənin əsas məziyyəti onun həcmində deyil, bu ənənəni quruluşun özünəməxsus bir şəkildə həll edilməsidir.
Xaçındərbətli abidəsində yeraltı hissənin varlığı onun qülləvari türbələr qrupuna daxil edilməsinə əsas verən başlıca bir əlamətdir.
Abidənin istər daxili səthlərinin, istər daxilindəki günbəzin və istərsə də xarcindəki səthlərin işlənməsi binaya təkrarolunmaz bir fərdi xüsusiyyət verir. Xaçındərbətli abidəsinin giriş qapısı üzərindəki kitabə, onun 1314-cü ildə ustad Şahbənzər tərəfindən Musa oğlu Kutlunun məzarı üzərində tikildiyini göstərir. Xaçındərbətli abidəsinin ən zəngin hissəsini giriş səthinin memarlığı və onun daxili günbəzinin stalaktitli quruluşu təşkil edir. Xarici səthlər çox da dərin olmayan batıqlarla işlənmiş və bu batıqların yuxarı hissəsi tağlara bağlanmışdır.
Xaçındərbətli abidəsinin ümumi kompozisiya görünüşündə əhəmiyyətli bir ünsür də onun piramida şəkilli günbəzinin üzlüyünü təşkil edən daş tavalardan düzəldilmə örtükdür.
Xaçındərbətli abidəsinin giriş səthində və daxilində olan heyvan təsvirləri də son dərəcə diqqəti cəlb edir. Onların içərisində vəhşi heyvan təsvirləri xüsusilə qeyd olunmalıdır. Azərbaycan memarlığı abidələri içərisində bu təsvirləri xatırladan nümunələr Bakıda, Bayıl qalasının (XIII əsr) üzərində də var.
Xaçındərbətli abidəsinin daxili stalaktit biçimli günbəzi Şirvan memarlığının daşdan oyma stalaktit kompozisiyalarını xatırladır.[1]
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Qutlu Musa türbəsi
- Qutlu Musa türbəsi və ya Xaçındərbətli türbəsi
- Qutlu Xacə Musa oğlu türbəsi
- Abidənin divar rəsmlərini pozan ermənilər xaçlarla "bəzəyiblər"
- Ağdam rayonunun əsir abidələri
- Qutlu Musa oğlu türbəsi
- Qutlu Musa oğlu türbəsi
İstinadlar
- ↑ M.Hüseynov, L.Bretaniçski, A.Salamzadə - Azərbaycanın memarlıq tarixi, Moskva, 1963
_2.jpg)
